Małgorzatę Buczkowską od 12 lutego 2010 można oglądać w pierwszym polskim filmie wampirycznym, czyli w "Kołysance" Juliusza Machulskiego.

Debiutowała jako aktorka filmowa epizodyczną rolą w filmie „Chopin. Pragnienie miłości” w reżyserii Jerzego Antczaka. Jej pierwszą ważną rolą kinową była postać Agi w noweli „Śląsk” w reżyserii Anny Kazejak-Dawid w „Odzie do radości”. Za drugoplanową rolę Leny w „0 1 0” Piotra Łazarkiewicza w 2008 otrzymała pierwszą nominację do Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego. Rok później otrzymała kolejną nominację do tej nagrody za pierwszoplanową kreację w filmie „Jestem Twój” Mariusza Grzegorzka. Występuje także w serialach telewizyjnych, m.in. „Twarzą w twarz”, „Barwy szczęścia” i „Londyńczycy”.

Potwory są tak stare jak świat. Niechęć do stworzeń nocy odziedziczyliśmy po starożytnych Persach, którzy uważali je za wysłanników złych bogów.  

Antycznym Grekom potwory był wręcz niezbędne do wytłumaczenia działania sił natury. Grecy tak naprawdę nie bali się minotaurów i cyklopów, traktowali je jedynie jako stworzenia realne, dziwaczne i tajemnicze. Znawcy antyku mit o Tezeuszu, który wchodzi do labiryntu by pokonać Minotaura, interpretują jako próbę rozwiązania zagadki życia.

To Rzymianie wnieśli do historii potworów groźną myśl, że najgorsze zło drzemie w nas samych, a potworem może być wszczynający rewolucję tłum.

- Opowieści o chimerach i harpiach bledną w porównaniu z tym, co człowiek potrafi uczynić drugiemu człowiekowi - opowiadał Jacek Wójcicki z Instytutu Badań Literackich na antenie Jedynki.

Ziewonie, bogunki i świętowity - to już potwory z naszego podwórka, bo pochodzą ze słowiańskiego panteonu. W średniowieczu przewrotnie służyły Kościołowi katolickiemu. Opowieści o duchach miały nakłonić niezdecydowanych Słowian do przyjęcia chrztu.

- Dopiero romantyczni pisarze odwołali się do zasobów folkloru, do dawnej, narodowej kultury - tłumaczył profesor Andrzej Fabianowski.

Romantycy często spotykali się na seansach spirytystycznych, w niepogodę lubili opowiadać sobie historię o duchach. Na jednym z takich spotkań Mary Shelley wymyśliła Frankensteina.

Potwór z nitami w karku już nieraz straszył z ekranu filmowego, jednak najsłynniejsza i najstraszniejsza pozostaje ekranizacja książki Shelley z 1931 roku z Borisem Karloffem w roli głównej.

- Stwór doktora Frankensteina to sztuczny człowiek, który żyje, ale nie ma duszy. Mści się na otoczeniu, bo odczuwa swoją straszną samotność  i odrębność - tłumaczy krytyk filmowy miesięcznika "Kino" Andrzej Kołodyński.

Wiek XX niepodzielnie należy do dystyngowanego krwiopijcy, który potrafi przemienić się w nietoperza. Wszystko zaczęło się w 1897 roku od wydania "Drakuli" Brama Stockera.

- To klasyczny romans grozy, opowieść o wampirze i grupie ludzi, która próbuje go zniszczyć. Osiągają swój cel, ale kosztem pewnych ofiar - opowiada Andrzej Kołodyński.

W czarno-białym horrorze Friedricha Murnaua "Nosferatu" rolę wampira gra aktor Max Schreck. Schreck to po niemiecku strach, tego nazwiska nie można było nigdy znaleźć w aktorskich spisach teatralnych.

- Powstała legenda, że być może Schreck był wampirem i zawarł z reżyserem pakt - opowiadał na antenie Jedynki Andrzej Kołodyński.

Proszę się jednak nie bać i spokojnie gasić w nocy światło, bo potwory oprócz straszenia, mają dużo poważniejsze zadanie - przypominać, że tuż pod powierzchnią świata rzeczywistego króluje metafizyka.

(usc,na podst.Jedynka)

Sama zakochałam się w sadze „Zmierzch” i otwarcie się do tego przyznaję – zdradza psycholog Maria Rotkiel. Historia o wampirach napisana przez amerykańską pisarkę Stephenie Meyer miała, w zamyśle autorki, trafić przede wszystkim do nastolatków. Jak się okazało, podbiła serca czytelników w każdym wieku. Na czym polega jej fenomen? Dlaczego tak chętnie sięgamy po książki o wampirach?

Jak przyznaje Maria Rotkiel, po pierwszą część sagi sięgnęła, by poznać historię, którą zachwyciła się młodzież na całym świecie. – Chciałam być na bieżąco, ponieważ na co dzień współpracuję z młodymi ludźmi – tłumaczy gość Czwórki. Perypetie Belli i Edwarda oczarowały ją na tyle, że jednym tchem przeczytała kolejne książki z serii autorstwa Stephenie Meyer.

– Czytelników urzekła zapewne w tej historii miłość, która wystawiona została na wiele prób, a jednak pokonała wszelkie przeszkody, miłość czysta i prawdziwa. Między głównymi bohaterami narodziło się uczucie, którego nie mamy szansy obserwować na co dzień, i to obudziło w nas nostalgię – tłumaczy psycholog.

Maria Rotkiel podkreśla, że saga „Zmierzch” urzekła czytelników również pełną tajemnicy, przesyconą erotyzmem, zmysłową atmosferą. – Czy jest coś bardziej podniecającego od tajemnicy? – pyta gość „Poranka”. Jak tłumaczy, ludzi intryguje to, co nieodkryte, a w sadze o wampirach występuje wiele tajemniczych postaci, które dla zwykłych śmiertelników są bardzo pociągające, ale zarazem niedostępne i niebezpieczne. – I ta niedostępność ekscytuje – podkreśla psycholog.

Więcej w rozmowie Romka Wójcika z psycholog Marią Rotkiel. Dźwięk znajdziesz w ramce po prawej stronie.

ap