Elżbieta Cherezińska napisała "powieść o tych, którzy nie poddali się nikomu". O Brygadzie Świętokrzyskiej, narodowcach, którzy przez całą wojnę walczyli na dwa fronty, z Niemcami i Sowietami, by w styczniu 1945 roku umknąć na Zachód. Książka "Legion” to opowieść o ludziach, którzy zostali przez historię nazwani "żołnierzami wyklętymi".

- Z faktami historycznymi ciężko jest dyskutować - mówi Cherezińska w Czwórce. - Trzeba je zaakceptować, choć podlegają one nieustannej politycznej obróbce. Również te dotyczące Brygady Świętokrzyskiej.

Autorka podkreśla, że ona sama w swoich publikacjach, stara się faktów nie "naciągać", ani nie "przycinać". To, co pisze, nie jest jej wizją, ale sposobem pokazywania historii, a interpretację pozostawia czytelnikowi. - Nie żyjemy w czasach, w których wolno komukolwiek narzucić jakikolwiek pogląd - podkreśla gość "4 do 4" .

W swojej poprzedniej książce pt. "Korona śniegu i krwi" Cherezińska przedstawiła historię Piastów. Opisywane przez nią wydarzenia mają oprawę fantazy, bo według autorki, w ten sposób najlepiej oddaje się ducha tamtej epoki.

- Aby zrozumieć tamten czas trzeba przestać stawiać przysłowiowy cudzysłów albo mrużyć oko - tłumaczy gość Czwórki. - Bohaterowie historii średniowiecznej wierzyli w cuda świętych, w smoki i opowieści o potworach mitycznych. Wierzyli, a to znaczy, że dla nich to działo się naprawdę. I to też jest część historii.

Kolejna książka Elżbiety Cherezińskiej będzie historią o królu Władysławie Łokietku. - Wszyscy pamiętamy go jako zadziornego, nieugiętego człowieka, a on był po prostu gościem, który całe życie miał "pod górkę", a mimo to nigdy się nie załamał - zapowiada gość audycji Krzysztofa Grzybowskiego.

(jł)

W latach 90. Zbigniew Preisner i Krzysztof Kieślowski zwiedzali Muzeum Yad Vashem, po którym oprowadzał ich prof. Szewach Weiss. To te przeżycia zainspirowały polskiego kompozytora do stworzyeniqa muzyki, która znalazła się na płycie "Pamiętniki pisane nadzieją". - To moja opowieść, reakcja na to, co zobaczyłem na wystawie dziecięcej, a także na to, co przeczytałem potem w Polsce - powiedział Preisner w rozmowie z Pawłem Sztompke. Pamiętniki młodych polskich Żydów: Rutki Laskier i Dawida Rubinowicza, a także wiersze Abrama Koplowicza i Abrama Cytryna pozwoliły kompozytorowi zrozumieć, że w tak tragicznych momentach życia można zachować nadzieję.

- To jednocześnie przypomnienie, że nasi rodzice byli świadkami tragedii ponad półtora miliona niewinnej młodzieży i dzieci w czasie drugiej wojny światowej - podkreślił Preisner.

Zobacz serwis - II wojna światowa >>>

Płyta "Diaries Of Hope" ukazała się 4 października. Muzyka z niej została zaprezentowana podczas koncertu we wrocławskiej Synagodze pod Białym Bocianem we wtorek 8 października. Zbigniew Preisner zaprosił do współpracy Lisę Gerrard, współautorkę muzyki do "Gladiotora", której popularność przyniósł przede wszystkim zespół Dead Can Dance, a także Archiego Buchanana, solistę z Choir of the Chapel Royal z Londynu. Podczas koncertu fragmenty pamiętników i wierszy po polsku czytał Jerzy Trela.

- Lisa to kobieta prawdziwa, autentyczna. W muzyce zawsze dodaje coś od siebie, nigdy dwa razy tak samo nie zaśpiewa, improwizuje zależnie od odbioru publiczności i atmosfery - mówił Zbigniew Preisner w Jedynce.

Jak doszło do współpracy polskiego kompozytora z Lisą Gerrard? Z myślą o jakich odbiorcach Zbigniew Preisner komponuje swoją muzykę? Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!

"Muzyczna Jedynka" na antenie Jedynki od poniedziałku do piątku między godz. 13.00 a 15.00. Zapraszamy!

(asz)

Z każdym rokiem coraz więcej jest inicjatyw, które mają upamiętniać 95. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości . Zdaniem Piotra Dmitrowicza, historyka, nauczyciela i publicysty , Polacy chętnie nadają starym wydarzeniom "nowe opakowania". - Kilka lat temu zespół Lao Che nagrał płytę dotyczącą Powstania Warszawskiego, a niedawno na rynku pojawił się krążek formacji De Press, poświęcony Żołnierzom Wyklętym. Powstają komiksy i inne publikacje, które o historii opowiadają w sposób nowoczesny - przypomina gość Czwórki.

Jak przyznaje Dmitrowicz, to właściwy kierunek. - W czasach komuny historia podawana była w sposób zakłamany i bardzo nudny. Lekcje muzyki w szkołach podstawowych odstraszały młodych ludzi od takich pieśni jak "Warszawianka" - tłumaczy Dmitrowicz. - W ostatnich latach to się zmieniło. I choć mam czasem wątpliwości, czy nie przesadzamy, to już się dzieje. Ważne, by nie była to przejściowa moda, albo "puste gadanie", by coś w nas pozostawało.

Zobacz koncert Lao Che w Czwórce <<<

Jednym z projektów, w którym będziemy mogli wziąć udział jest Koncert Niepodległości, który w tym roku odbędzie się już po raz piąty i którego wysłuchać będzie można w stołecznym Muzeum Powstania Warszawskiego. - Od samego początku próbujemy "odczarować" pieśń patriotyczną, która przez lata obrosła tabu, stereotypami. A te zamykają jej drogę do szerszej publiczności - tłumaczy Jacek "Wiejski" Górski, organizator imprezy . - Tymczasem w tych pieśniach drzemie niesamowity potencjał. One są jak zakurzone diamenty. Zawsze było tak, że pieśni te kreśliły ścieżki naszej historii, podążały tuż za wydarzeniami. A poza tym, oprócz porywających tekstów, są to przepiękne utwory, które muzykom dają nieprawdopodobne pole do popisu. Ważne jednak, by koncert ten rozbudził patriotyzm, i by słuchacze mogli wynieść z tego wydarzenia coś więcej niż tylko muzykę.

A chętnych, by brać udział w takich imprezach z każdym rokiem przybywa. Czy to oznacza, że Polacy są patriotami? - Patriotyzm to nie jest postawa, którą powinno się mieć tylko 11 listopada, albo 1 sierpnia - mówi Dmitrowicz w audycji "W dobrych zawodach" . - Należy ją budować przez długie lata, również dzięki szkole i rodzinie. To podstawowe elementy. Za tym wszystkim powinno stać państwo, które ma pomysł na właściwą politykę edukacyjną. Tak, by nowe pokolenia mogły mieć świadomość historyczną. Bo współczesna młodzież jest fantastyczna, to dobrzy, mądrzy, otwarci ludzie, tylko należy ich w życiu odpowiednio kierować. A to jest najtrudniejsze.

(kd)