Baby, magdalenki, bezy Pavlovej - światowe, deserowe inspiracje

Ostatnia aktualizacja: 22.04.2019 10:50
- Wiele deserów, naszych przysmaków, tego, co pieczemy, co możemy skosztować w cukierniach zawdzięcza swoją nazwę lub inspirację znanym osobistościom - mówi Magdalena Tomaszewska-Bolałek, kulturoznawczyni. - To działa od wieków - dodaje. 
Audio
  • Magdalena Tomaszewska-Bolałek opowiada o historii nazw deserów (Sztuka jedzenia/Czwórka)
Baba wielkanocna
Baba wielkanocnaFoto: Shutterstock/zi3000

- Teorii na temat naszej baby wielkanocnej jest wiele. Prawdopodobnie wypiek ten był znany już w XV wieku - mówi gość Beaty Kwiatkowskiej. - Jego nazwa, według jednej z teorii, mówi że pochodzi od kobiety, a dokładnie od kształtu spódnicy. Druga teoria zaś mówi, o Stanisławie Leszczyńskim, królu Polski, który słynął z tego, że uwielbiał jeść. Jemu, prawdopodobnie, baba kojarzyła się nie z kobietą, a z Ali-babą czyli jednym z najsłynniejszych bohaterów baśni 1001 nocy. Nazwa nawiązuje ponoć do turbanu, który przypomina kształt ciasta - wyjaśnia. 

Postać Stanisława Leszczyńskiego związana jest również z rozsławieniem innych deserów i dań. Podobno magdalenki to deser, który królowi przyrządzała służąca, o tym właśnie imieniu. Nazwy dań deserowych wielokrotnie łączą się z postaciami i dziełami kultury. Auguste Escoffier w 1854 roku podał po raz pierwszy klasyczny deser - gruszkę w czekoladzie. Nazwał ją Piękna Helena na cześć popularnej wówczas operetki pod tym samym tytułem. Słodka beza Pavlovej nosi zaś nazwę na cześć rosyjskiej primabaleriny, która w latach 20. XX wieku odwiedziła Australię. Nowozelandczycy i Australijczycy o autorstwo nazwy spierają się do dziś.

W "Sztuce jedzenia" nie zabrakło też opowieści o deserze Pech Melba czy fińskim torciku Runeberga. Kto za nimi stoi? Czy słodkości mają swoje miejsce w literaturze, nie tylko kulinarnej? O tym w nagraniu audycji opowiada Magdalena Tomaszewska-Bolałek, której książką "Deserownik" będziemy mogli cieszyć się już w maju. 

W nagraniu audycji o fantastycznych przysmakach i nauce we francuskiej szkole kulinarnej opowiada też Anna Starmach

***

Tytuł audycji: Sztuka jedzenia

Prowadzi: Beata Kwiatkowska

Gość: Magdalena Tomaszewska-Bolałek (kulturoznawczyni, wykładowczyni na Food Studies na Uniwersytecie SWPS)

Data emisji: 21.04.2019

Godzina emisji: 13.07

pj/kd

Czytaj także

Gdy przyroda rządziła światem i stołem

Ostatnia aktualizacja: 02.04.2018 14:14
- "Chłopi" Reymonta świetnie pokazują, jak wygląda cykl życia. Dawniej człowiek żył zgodnie z rytmem przyrody - mówi Magdalena Tomaszewska-Bolałek, badaczka kultury żywieniowej. Na Czwórkowej antenie przypomina dawne świąteczne zwyczaje. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Co jadał Jan III Sobieski? Co słała mu Marysieńka?

Ostatnia aktualizacja: 06.01.2019 14:48
- Jan III Sobieski był wielkim smakoszem - mówi Adrian Ordakowski, edukator kulinarny z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. - Teraz badamy jego korespondencję z Marysieńką, w których jest niewiele kulinarnych fragmentów, ale są to bardzo smakowite kąski - dodaje. 
rozwiń zwiń