Skanseny powstały dzięki działaczom regionalnym. "Na sercu leżało dobro ich małej ojczyzny"

Urodziły się 130 lat temu w Szwecji, a ich nazwa pochodzi oznaczająca szaniec, wał obronny miała ochraniać szwedzką kulturę od zapomnienia, zwłaszcza tę materialną - skanseny - w istocie stworzyły rodzaj muzeów na wolnym powietrzu. Niezwykle interesująca forma przekazywania wiedzy historycznej rozprzestrzeniła się bardzo szybko na całym świecie, również w Polsce.

Wówczas Polska doświadczała okupacji pod zaborami. W 1906 roku powstało pierwsze tego typu muzeum w zaborze pruskim we Wdzydzach Kiszewskich założone przez regionalistów Izydora i Teodorę Gulgowskich. 

Ocalenie dziedzictwa narodowego

Elżbieta Osińska-Kassa wskazała, że "twórcami muzeów byli wybitni działacze regionalni, którym na sercu leżało dobro ich małej ojczyzny". - Pierwszy skansen w Polsce powstał we Wdzydzach Kiszewskich, ponieważ to właśnie Kaszubi od zawsze zwracali wielką uwagę na swoją odrębność kulturową - zaznaczyła.

- Powstanie tego skansenu wiązało się z nasileniem akcji germanizacyjnej na tym terenie, ale żeby ocalić swoje dziedzictwo kulturowe i materialne powstał skansen - mówiła kierownik Działu Programowego w Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. 

"Chętnik prowadził zbiory już podczas zaborów"

Z kolei Piotr Rzeszotarski zwrócił uwagę na fakt, że "Adam Chętnik również był wybitnym etnografem i skansen został założony w 1919 roku w Nowogrodzie".

- Ale te zbiory Chętnik prowadził już w czasie zaborów, więc też chciał ocalić od zapomnienia oraz zniszczenia i po odzyskaniu niepodległości została otwrzona perełka skansenów w Polsce w Nowogrodzie - powiedział wiceprezes "Stowarzyszenia Muzeów Na Wolnym Powietrzu".

Czytaj więcej:

• Galicyjski Rynek w Sanoku. Tu poczujesz się jak w roku 1900

***

Audycja: "Społeczeństwo obywatelskie - Reaktywacja"

Prowadzący: Maciej Woźniakiewicz

Goście: Elżbieta Osińska-Kassa (Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi), oraz Piotr Rzeszotarski (wiceprezes "Stowarzyszenia Muzeów Na Wolnym Powietrzu")

Data emisji: 17.07.2022

Godzina: 7.06

nt