Tomasz Luterek: ws. reprywatyzacji potrzebne są rozwiązania systemowe
2019-10-24, 11:15
- Jak zmierzyć się z wartością sprzed 70 lat przetłumaczoną na dzień dzisiejszy? W sądach przyjmuje się stan nieruchomości z lat 40. XX wieku i wycenia według dzisiejszej wartości - to czcza głupota. Należy wypracować rozwiązania systemowe - mówił dr Tomasz Luterek, ekspert ds. reprywatyzacji. Gośćmi Polskiego Radia 24 byli także Andrzej Pomarański i Jakub Żaczek.
Posłuchaj
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję komisji weryfikacyjnej w sprawie nieruchomości przy ul. Nabielaka 9, gdzie mieszkała znana działaczka lokatorska Jolanta Brzeska, która zginęła w 2011 r. w niewyjaśnionych okolicznościach. Skargę na decyzję komisji złożył m.in. Marek M. - "handlarz roszczeniami".
Powiązany Artykuł
Spacer śladami reprywatyzacji. "Oto skala tego, co spotkało Warszawę"
Wcześniej ten sam WSA uchylił decyzję komisji weryfikacyjnej ws. nieruchomości przy ulicach Szarej i Czerniakowskiej. Decyzję zaskarżyło m.st. Warszawa, a także jej beneficjent biznesmen Maciej M. Wracającą sprawę komentował w Polskim Radiu 24 dr Tomasz Luterek, ekspert ds. reprywatyzacji.
Potrzeba rozwiązań systemowych
Dr Tomasz Luterek nie ukrywał rozczarowania faktem, że wciąż brak kompletnej ustawy reprywatyzacyjnej. Podkreślał, że jak długo sytuacja nie będzie ostatecznie rozwiązana ustawowo, tak długo w sprawie reprywatyzacji będą działy się dramaty.
- Komisja weryfikacyjna z założeń jest instytucją ułomną. To parasądowy organ, który miał leczyć reprywatyzację na drodze sądowej. No i właśnie na drodze sądowej doszliśmy do etapu, z którego wystartowaliśmy. Sądy idą swoją utartą linią orzecznictwa, która moim zdaniem nie jest najszczęśliwsza. To jest możliwe dzięki temu, że nie ma regulacji ogólnych, powszechnych, tzw. ustawy reprywatyzacyjnej - mówił dr Tomasz Luterek.
Gość Polskiego Radia 24 zwrócił uwagę na to, że problem reprywatyzacji, to nie tylko kwestia tzw. handlarzy roszczeniami, ale problem znacznie szerszy. Obejmuje on bowiem kwestię odszkodowań dla środowisk żydowskich, niekoniecznie tylko amerykańskich, kwestię reparacji wojennych ze strony Niemiec i Rosji czy sprawę polskich ziemian, których dotychczasowe projekty ustaw reprywatyzacyjnych pomijały. Ta sprawa wymaga uregulowania ponad 70 lat polskiej i europejskiej historii.
>>> [CZYTAJ RÓWNIEŻ] R. Fogiel o sprawie Nabielaka 9: nieludzkie zachowanie sędziego
- Należy wypracować rozwiązania systemowe jak zmierzyć się z wartością sprzed 70 lat przetłumaczoną na dzień dzisiejszy. W sądach przyjmuje się stan nieruchomości z lat 40. XX wieku i wycenia się według dzisiejszej wartości, to czcza głupota - tłumaczył ekspert.
Co się udało komisji reprywatyzacyjnej?
Dr Tomasz Luterek, pomimo dość krytycznego stosunku do komisji reprywatyzacyjnej, dostrzegł jednak także jej zalety. Podkreślił, że szczególnie istotna była kwestia zainteresowania sprawą szerzej opinii publicznej, a także aspekt psychologiczny.
- Trzeba docenić, że komisja weryfikacyjna nagłośniła temat i pokazała patologię. Była wsparciem dla bestialsko traktowanych mieszkańców. Jej rola była terapeutyczno-psychologiczna - mówił gość.
"Skompromitowany polityk warszawskiego układu władzy"
Powiązany Artykuł
J. Śpiewak do P. Rabieja: oddaj pieniądze zabrane w "bezprawnej amatorszczyźnie"
"Tak wygląda twarz zakłamanego i skompromitowanego polityka warszawskiego układu władzy" - tymi słowami Jan Śpiewak skrytykował wiceprezydenta Warszawy Pawła Rabieja za komentarz do decyzji Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie nieruchomości przy Nabielaka 9. Politolog Andrzej Pomarański, który był kolejnym gościem red. Ryszarda Gromadzkiego, odniósł się do powyższego komentarza.
- Pojedynczy wpis, zdarzenie nie ma kluczowego zdarzenia. Tu znacznie istotniejszą kwestią nie są wpisy. Jeżeli chodzi o kwestie warszawskie, to ważne jest to, jak zachowuje się miasto w kontekście tych spraw reprywatyzacyjnych. Większość opinii społecznej nie jest w stanie zrozumieć, dlaczego komisja, która prawomocnie zwraca te nieruchomości, jest blokowana przez kancelarie prawne zatrudniane przez miasto. Takie działanie jest nie do obrony, nie do wytłumaczenia - zaznaczył na antenie Polskiego Radia 24 ekspert ds. wizerunku politycznego.
J. Żaczek: lokatorzy nie mogą czuć się pewnie
Sprawę uchylenia decyzji komisji weryfikacyjne wobec kamienicy przy Nabielaka 9 komentował także Jakub Żaczek z Komitetu Obrony Praw Lokatorów. Podkreślił on, że brak ustawy reprywatyzacyjnej sprawia, że sytuacja lokatorów wciąż jest niepewna.
- Nie ma w tej chwili żadnego przepisu, który umożliwiałby w jakiś sposób upewnienie się, że zwrotów kamienic wraz z lokatorami już nie będzie. Takiej pewności lokatorzy mieć nie mogą. Ratusz wstrzymał zwroty kamienic z lokatorami, ale jest to rozstrzygnięcie czysto polityczne, które wynikało z tego, że w czasie kampanii wyborczej zwrot kamienic z lokatorami był politycznie toksyczny. Nadal nie jest to coś, co jest trwałe, ten proces w każdym momencie może być wznowiony - mówił Jakub Żaczek.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
Rozmawiał Ryszard Gromadzki.
Polskie Radio 24, IAR/PAP, jmo, pb
______________________