40 lat od wprowadzenia stanu wojennego. Andrzej Gelberg: dzięki Solidarności Polacy podnieśli się z kolan
2021-12-13, 15:55
- Niestety Jaruzelski osiągnął jeden cel, Polacy przez te 16 miesięcy "Solidarności" zachowywali się zupełnie inaczej niż wcześniej, podnieśli się z kolan, poczuli, że jest ich wielu, i stali się lepsi. Jaruzelski pokazał im w stanie wojennym, że wcale nie są lepsi, że są tchórzliwi, byle jacy - mówił w Polskim Radiu 24 Andrzej Gelberg, dziennikarz, publicysta, były redaktor naczelny "Tygodnika Solidarność".
W poniedziałek 13 grudnia mija 40 lat od wprowadzenia stanu wojennego. Ogłoszony przez komunistyczne władze trwał 586 dni, do 22 lipca 1983 roku. W tym czasie, według różnych źródeł, straciło życie od kilkudziesięciu do ponad stu osób.
"To wymagało odwagi"
Andrzej Gelberg przypominał okoliczności wprowadzenia stanu wojennego, zwracał przy tym uwagę, że Solidarności była ruchem, który nie stosował przemocy.
- Dożyliśmy takiej chwili, że o tamtych czasach zaczynamy mówić prawdę. Przez całe lata, nie tylko w czasach PRL, ale również potem, było tu bardzo dużo kłamstwa i manipulacji - zaznaczył.
Gość audycji przypominał, że argumentem za wprowadzeniem stanu wojennego było również to, że zdaniem komunistów groziła nam wojna domowa. - Na pierwszej sesji Sejmu w 1982 r. jeden z posłów wygłosił nikczemne przemówienie, w którym mówił, że "Solidarność" szykowała się do rzezi komunistów i że była instrukcja, by mordować nie tylko komunistów, ale i ich rodziny - powiedział.
Przypomniał także postacie znajdujące się wówczas w kręgach władzy, które miały odwagę przeciwstawić się reżimowi. - W nocy 12 grudnia 1981 r. zwołano posiedzenie Rady Państwa. Przed jej członkami również wcześniej ukrywano plany wprowadzenia stanu wojennego. Jeden z członków Rady się wyłamał, zagłosował przeciw, był to Ryszard Reiff (…) W lutym 1982 r., na pierwszym posiedzeniu Sejmu od wprowadzenia stanu wojennego, na którym zatwierdzano decyzję Rady Państwa, na 460 posłów był jeden, który głosował przeciwko, Romuald Bukowski. Warto o tym pamiętać, to wymagało odwagi - mówił Andrzej Gelberg.
Posłuchaj
Posłuchaj
Zgodnie z danymi Instytutu Pamięci Narodowej internowanych zostało ponad 10 tysięcy opozycjonistów. Tysiące ludzi było represjonowanych i wyrzucanych z pracy za udział w protestach, popieranie Solidarności czy przynależność do związku. Większość przywódców, działaczy związkowych i członków opozycji zostało internowanych, a później znalazło się w więzieniach.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
* * *
Audycja: Temat dnia / Gość PR24
Prowadzący: Antoni Trzmiel
Gość audycji: Andrzej Gelberg
Data emisji: 13.12.2021
Godzina emisji: 14.35
PR24/ka