Rocznica zamachu na Jana Pawła II. Prof. Jan Żaryn: Turek Ali Ağca był tylko narzędziem

13 maja 1981 roku, kilkanaście minut po godzinie 17.00, papież Jan Paweł II podczas przejazdu otwartym samochodem wśród tłumów wiernych, czekających na audiencję generalną na placu świętego Piotra, został postrzelony w rękę i brzuch przez 23-letniego Turka, Mehmeda Ali Ağcę. Oprócz Jana Pawła II, w zamachu ucierpiały również dwie turystki, znajdujące się w tym czasie na placu: Ann Odre i Rose Hall. Ojciec Święty został przewieziony do polikliniki Gemelli, gdzie przeszedł wielogodzinną operację. W jej wyniku stwierdzono, że kule nie naruszyły żadnego z ważnych narządów, jednak jedna z nich o milimetry minęła aortę.

»W OBRONIE ŚW. JANA PAWŁA II - zobacz serwis specjalny w PolskieRadio24.pl«

Kulisy zamachu na papieża oraz motywy, którymi kierował się Ağca, nie zostały dotychczas wyjaśnione. Zdaniem sędziego Ferdinando Imposimato, który prowadził dochodzenie we Włoszech, za zamachem na papieża Polaka stały władze byłego Związku Radzieckiego. W marcu 2006 komisja śledcza włoskiego parlamentu ustaliła, że rozkaz zabicia papieża wydał osobiście I sekretarz KC KPZR Leonid Breżniew, a zatwierdziło Biuro Polityczne, między innymi Michaił Gorbaczow. Instytut Pamięci Narodowej wszczął śledztwo w sprawie zamachu na papieża Polaka. Postępowanie IPN nie dotyczy samego zamachu, lecz spisku służb komunistycznych, i ma na celu zbadanie udziału funkcjonariuszy różnych państw w planowaniu tej zbrodni.

Prof. Jan Żaryn podkreślił w Polskim Radiu 24, że jedyna hipoteza, które ma ręce i nogi oraz uzasadnienie w faktach, opiera się na tym, że za zamachem stało KGB i Związek Sowiecki. - Najpewniej decyzję podjęto na najwyższym szczeblu KC KPZR, także z Michaiłem Gorbaczowem. Stała za tym ideologia komunistyczna, która mówiła, że przestrzeń publiczną trzeba wypłukiwać z chrześcijaństwa i zmieniać człowieka w homo sovieticusa. Katolicyzm po pierwszej pielgrzymce Jana Pawła II do Polski był postrzegany jako wyjątkowe zagrożenie. Narodziła się wolność, lęk zaczął opadać - mówił historyk. 

Jan Paweł II spotkał się z zamachowcem w więzieniu 27 grudnia 1983 roku i wybaczył mu. W 1999 roku zaapelował o jego ułaskawienie. Rok później prezydent Włoch ułaskawił Alego Ağcę, który został wydany Turcji, gdzie odbył karę 10 lat więzienia za zabójstwo tureckiego dziennikarza w 1979 roku. - Relacje z Watykanu, które przychodziły do Polski - również sam otrzymywałem takie informacje - wskazywały, że Jan Paweł II od początku był świadomy, iż za zamachem na jego osobę stały służby sowieckie. Ali Ağca był tylko narzędziem. Nieznana nam w treści rozmowa papieża z Ağcą najpewniej dotyczyła też i tego wątku - tłumaczył prof. Żaryn. 

Natomiast Piotr Dmitrowicz zauważył, że wydarzenia z maja 1981 roku wstrząsnęły Polską. - To było 15 dni. 13 maja doszło do zamachu na Jana Pawła II, a 28 maja zmarł prymas Stefan Wyszyński. Chodziło o dwóch najwybitniejszych Polaków w XX wieku, autorytety - stwierdził dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. 

Posłuchaj

Prof. Jan Żaryn i Piotr Dmitrowicz gośćmi Magdaleny Drohomireckiej (Dziedzictwo współczesności) 23:41

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Tymczasem, jak ocenił abp Marek Jędraszewski, w ostatnich tygodniach mieliśmy do czynienia z drugim zamachem na papieża Jana Pawła II.

Więcej w nagraniu. 

* * *

Audycja: "Dziedzictwo współczesności"
Prowadzi: Magdalena Drohomirecka
Goście: Jan Żaryn (Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego), Piotr Dmitrowicz (dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego)
Data emisji: 13.05.2023
Godzina emisji: 19.06

PR24/jt