Historia

Komuniści mordują przywódców Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2012 06:00
1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie między godz. 20 a 21 strzałami w tył głowy zostali straceni członkowie IV Zarządu WiN: Łukasz Ciepliński, Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Adam Lazarowicz, Franciszek Błażej, Karol Chmiel i Józef Rzepka.
Audio
Okładka komiksu poświęconego Łukaszowi Cieplińskiemu
Okładka komiksu poświęconego Łukaszowi CieplińskiemuFoto: źr. IPN.

Następnego dnia, ok. godz. 8 rano, zwłoki pomordowanych umieszczono w trumnach i wywieziono z terenu więzienia. Do dziś nieznane jest miejsce ich pochówku.
Zrzeszenie WiN powstało we wrześniu 1945 r. Zostało utworzone przez środowiska poakowskie. Inicjatorem był m.in. płk Jan Rzepecki. WiN było próbą przekształcenia konspiracji wojskowej w cywilny ruch społeczno-polityczny. Zrzeszenie deklarowało walkę w obronie podstawowych praw obywateli, wolności oraz niezawisłości państwa polskiego. Żądało przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów parlamentarnych poprzedzonych przywróceniem swobody zrzeszania się i prasy.

Na przełomie lat 1945-46 WiN liczył ponad 30 tys. członków. Jego kolejne cztery zarządy (z racji półwojskowego charakteru WiN zwane nieformalnie komendami) zostały rozbite przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. W 1947 r. przeprowadzono trzy pokazowe procesy kolejnych zarządów WiN.

Wyrok w sprawie IV Zarządu Głównego zapadł 14 października 1950 r. Potem UB przeprowadził prowokacje. Utworzono fikcyjny "V Zarząd WiN", składający się z funkcjonariuszy UB, oficerów WiN aresztowanych i zmuszonych do współpracy oraz innych, nie zdających sobie sprawy z prowokacji. Przez kilka lat UB za pośrednictwem "V Zarządu" prowadziło grę operacyjną, której ofiarą padały grupy konspiracyjne w kraju i środowiska niepodległościowej emigracji. W efekcie w więzieniach znalazły się setki ludzi, którzy w dobrej wierze podjęli działalność w rzekomej podziemnej organizacji.

Prezes IV Zarządu Łukasz Ciepliński został pięciokrotnie skazany na śmierć. Najwyższy wymiar orzeczono także wobec sześciu jego najbliższych współpracowników. Kubik dostał dożywocie, a Czarnecka i Michałowska wieloletnie więzienie.
- Kochana Wisiu ! Jeszcze żyję, chociaż są to prawdopodobnie ostatnie dni. Siedzę z oficerem gestapo. Oni otrzymują listy, a ja nie. A tak bardzo chciałbym otrzymać chociaż parę słów Twoją ręką napisanych (...) Ten ból składam u stóp Boga i Polski(...) Bogu dziękuje za to, że mogę umierać za jego wiarę święta, za moją Ojczyznę i za to, że dał mi tak dobrą żonę i wielkie szczęście rodzinne" - pisał Ciepliński w grypsie do żony miesiąc przed egzekucją.
W uzasadnieniu wyroku płk Warecki napisał m.in - Wyrok ten, przeto powinien stanowić przestrogę dla każdego, kto ośmieliłby się podnieść rękę na Władzę Ludową w Polsce i zdobycze mas pracujących.Obrońcy wnieśli apelację, ale Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie 16 grudnia 1950 r. podtrzymał wyroki. 20 lutego 1951 r. prezydent Bolesław Bierut odmówił skazanym prawa łaski.

Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego postanowieniem z 17 września 1992 r. stwierdził nieważność wyroku śmierci na członków IV Zarządu Głównego WiN.

3 maja 2007 r. Order Orła Białego nadał pośmiertnie Cieplińskiemu w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczpospolitej Polskiej prezydent Lech Kaczyński.
''

Czytaj także

Walczyli do końca

Ostatnia aktualizacja: 02.09.2010 08:30
Wbrew nadziei walczyli z sowiecką okupacją Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Franczak. Ostatni z żołnierzy wyklętych

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2023 06:00
21 października 1963 roku zginął od kul ZOMO Józef Franczak ps. Lalek, żołnierz ZWZ-AK, WiN, ostatni partyzant podziemia niepodległościowego. Po II wojnie światowej nie złożył broni, ukrywał się 18 lat. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wrocławskie pola śmierci

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2011 15:02
- 9 tysięcy osób zginęło w walce, drugie tyle zostało zamordowanych w kazamatach UB - mówi dr Szwagrzyk o Żołnierzach Wyklętych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

W godzinie próby

Ostatnia aktualizacja: 02.03.2011 15:00
Wydawnictwo pokazuje wybrane postaci żołnierzy podziemia niepodległościowego, ich działalność i powojenne losy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Przed stalinowskim sądem

Ostatnia aktualizacja: 11.08.2012 06:00
W trakcie procesu krakowskiego zarzucano oskarżonym między innymi współpracę z Gestapo i "watażką Andersem". Sąd skazał osiem osób na karę śmierci, osiem na długoletnie więzienie, a jedną osobę uniewinnił.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pamiętajmy o bohaterach

Ostatnia aktualizacja: 21.02.2012 07:00
Byli żołnierze podziemia niepodległościowego oraz organizatorzy uroczystości z okazji Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych apelują o uczczenie pamięci poległych z rąk komunistycznych oprawców.
rozwiń zwiń
Czytaj także

IPN na Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2012 06:00
Instytut Pamięci Narodowej i TVP Historia organizują ogólnopolska akcję” Przywróćmy ich pamięci”.
rozwiń zwiń