II wojna światowa - archiwalne nagrania, zdjęcia, dokumenty >>>

- Danuta Siedzikówna "Inka" jest symbolem czystej ofiary. Nie walczyła z bronią w ręku, ale wspierała żołnierzy majora "Łupaszki" tylko poprzez pracę sanitariuszki i łączniczki. To jednak wystarczyło komunistycznym władzom, by mimo jej bardzo młodego wieku skazać ją na karę śmierci i ten okrutny wyrok wykonać - powiedział prezes IPN Łukasz Kamiński.

Historia "Inki" - jak dodał - przypomina o wielu młodych ludziach, którzy po II wojnie światowej nie poddawali się sowietyzacji swojej ojczyzny i ofiarnie walczyli o niepodległą Polskę. - Warto o nich pamiętać - podkreślił.

"Inka" jest jedną z pięciu osób, których sylwetki przybliży IPN podczas Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Na portalach edukacyjnych IPN poza "Inką" przypomnieni zostaną także czterej inni bohaterowie podziemia niepodległościowego. Będą to oficerowie Wojska Polskiego, którzy po wojnie aktywnie działali jako żołnierze i przywódcy antykomunistycznego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość": płk Franciszek Niepokólczycki "Halny", ppłk Łukasz Ciepliński "Pług", ppłk Walerian Tumanowicz "Jagodziński" i mjr Tadeusz Danilewicz "Doman".

- Odbiorą mi tylko życie. A to nie najważniejsze. Cieszę się, że będę zamordowany jako katolik za wiarę świętą, jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą, jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość. Wierzę dziś bardziej niż kiedykolwiek, że idea Chrystusowa zwycięży i Polska niepodległość odzyska, a pohańbiona godność ludzka zostanie przywrócona. To moja wiara i moje wielkie szczęście - przypomni IPN słowa Cieplińskiego, którego funkcjonariusze UB zabili strzałem w tył głowy 1 marca 1951 r.
"Walczyć będziemy o każdą komórkę społeczną..."
Instytut przypomni też fragment rozkazu Danilewicza z 22 lipca 1945 r., który po wojnie był komendantem Narodowego Zjednoczenia Wojskowego - konspiracyjnej organizacji wojskowo-politycznej o antysowieckim charakterze.

- Walka obecna będzie przede wszystkim walką polityczną, będzie się toczyć o to, co stanowi istotę Narodu: kulturę, religię, tradycję, o niezawisłość myśli i ducha polskiego, będzie to walka z komunizmem i wpływami Wschodu. Walczyć będziemy o każdą komórkę gospodarczą, społeczną, wychowawczą, a w szczególności o duszę młodego pokolenia - brzmiał rozkaz.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony w 2011 r. przez parlament "w hołdzie żołnierzom wyklętym - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu".

mr

Zobacz serwis specjalny: II wojna światowa

Żołnierzami Wyklętymi byli nazywani żołnierze podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiający opór próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR w latach 40. XX wieku.

Ostatni "żołnierz wyklęty" - Józef Franczak ps. "Lalek" z oddziału kpt. Zdzisława Brońskiego "Uskoka" - zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) prawie dwadzieścia lat po wojnie - 21 października 1963 roku.

Czytaj o Żołnierzach Wyklętych>>>

Hołd poległym, zamęczonym w ubeckich więzieniach, skazanym w pokazowych procesach, poddanym innym prześladowaniom, można oddać poprzez udział we wznoszeniu wirtualnego pomnika.

Każdy może dołączyć do inicjatywy IPN i zbudować pomnik>>>

IPN, mr

>

Z okazji przypadającego 1 marca Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych prezydent odznaczył w czwartek 18 osób. - Trwaliście na posterunkach walki o wolność, o niepodległość, o suwerenność Polski - powiedział do zebranych Komorowski.
Prezydent zwrócił uwagę na to, że walka Polaków o niepodległość podjęta w Powstaniu Styczniowym częściowo zakończyła się w 1918 roku. - Patrząc na państwa, myślę, że historia polska zatoczyła wielkie koło, i (...) państwo - jako ostatni żołnierze II Rzeczypospolitej - trwaliście na posterunkach walki o wolność, o niepodległość, o suwerenność Polski. (...) Nie wszyscy, ale doczekaliśmy razem wolnej najjaśniejszej Rzeczypospolitej - powiedział prezydent.
Historia na stronie polskieradio.pl>>>

Bronisław Komorowski powiedział, że w piątek będzie w Żyrzynie, gdzie złoży wieniec przed pomnikiem upamiętniającym zwycięską Bitwę pod Żyrzynem z czasów Powstania Styczniowego. - To takie miejsce, które w sposób symboliczny wiąże dwie tradycje - Powstania Styczniowego i walki Żołnierzy Wyklętych - dodał. Zwrócił uwagę, że Żyrzyn był miejscem akcji żołnierzy podziemia zbrojnego w 1945 r., którzy zdobywali mundury sowieckie, zdobywali ciężarówki, które później posłużyły do rozbicia więzienia w Puławach.
Czytaj o Żołnierzach Wyklętych>>>

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, ustanowiony w lutym 2011 roku, upamiętnia żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy swoją walkę o wolną Polskę z reżimem komunistycznym przepłacili życiem, lub też przez prawie pół wieku żyli w PRL-u z piętnem "bandytów" i "faszystów", jak określała ich komunistyczna propaganda.
Obchodzony 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych upamiętnia rocznicę wykonania przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa wyroku śmierci na przywódcach WiN-u. 1 marca 1951 roku siedmiu członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, por. Józef Rzepka, kpt. Franciszek Błażej, por. Józef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysław Kawalec - zostało zastrzelonych w mokotowskim więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie.
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH>>>
PAP, prezydent.pl, kk