Historia

Ryszard Lwie Serce – rycerska legenda

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2023 05:30
Uczyniono z niego symbol szlachetności i idealnego rycerza. Czy Ryszard Lwie Serce słusznie przeszedł do legendy?
Merry-Joseph Blondel, Ryszard Lwie Serce, fragm. obrazu  (1841)
Merry-Joseph Blondel, "Ryszard Lwie Serce", fragm. obrazu (1841)Foto: Wikimedia/domena publiczna

3 września 1189 roku Ryszard I Lwie Serce został koronowany na króla Anglii.

Był synem Henryka II Plantageneta i Eleonory Akwitańskiej. Otrzymał gruntowne wykształcenie. Tworzył nawet poezję w języku francuskim oraz okcytańskim. Był mierzącym 193 cm wzrostu niebieskookim blondynem, uchodził za przystojnego.

Posłuchaj
03:03 Ryszard Lwie Serce_Piękny i bestia.mp3 Ryszard Lwie Serce - słuszna legenda? Mówią historycy: prof. Paweł Wieczorkiewicz i prof. Marek Urbański, aud. Arkadiusza Ekierta z cyklu "Piękny i bestia". (PR, 2003)

Wyprawa do Jerozolimy

– Ryszard Lwie Serce nie bardzo interesował się losami swojego królestwa – mówił Krzysztof Lipka w 1980 roku. – Bardziej zajmował go dwór w Poitiers, który był centrum życia artystycznego i jak przystało na średniowiecznego władcę – losami Jerozolimy, która znajdowała się wówczas w rękach Saladyna, sułtana Egiptu.

Król Anglii wyprawił się przeciwko niemu z III krucjatą. – Jego nie obchodziły losy małego królestwa peryferyjnego, w którym panował, on walczył o rzeczy wielkie, o wielką ideę – mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz w audycji Arkadiusza Ekierta "Piękny i bestia". Wyprawa do Jerozolimy pochłonęła całą uwagę i pieniądze Ryszarda. Budował potężną armię, ale funduszy wciąż brakowało. Nie wahał się nawet przed sprzedażą urzędów i dóbr ziemskich, a nawet zmuszał urzędników, żeby płacili za swoje posady. Jego postępowanie doskonale pokazywało, że to nie Anglię uważał za swoją ojczyznę, a Francję. 

Uwięziony król

Podczas powrotu z Jerozolimy Ryszard Lwie Serce został pojmany w Wiedniu przez ludzi króla Henryka V. Podczas pobytu w więzieniu napisał podobno poemat, w którym wyrażał swoje żale z powodu opuszczenia przez towarzyszy. – Legenda twierdzi, że Ryszard nie został wypuszczony z niewoli na podstawie sutego okupu, lecz, że wyzwoliła go pieśń – przypominał Krzysztof Lipka.
Historycy jednak utrzymują, że cesarz zażądał za wypuszczenie Ryszarda z niewoli okupu w wysokości 150 000 marek. Rozpoczęło się powszechne zbieranie pieniędzy.

– Wiadomo, że uwolniony w roku 1183 Ryszard zmuszony został do złożenia hołdu Henrykowi VI – mówił Krzysztof Lipka. – W ostatnich latach życia zajął się czynnie interesami Anglii, o której posiadłości na kontynencie walczył z Francją.

Posłuchaj
06:57 Ryszard Lwie Serce - twórca muzyki i jej bohater.mp3 Ryszard Lwie Serce – twórca muzyki i jej bohater, audycja Krzysztofa Lipki. (PR, 29.08.1980)

Dobre czy złe serce?

– Przydomek Lwie Serce interpretowany jako wyraz jego szlachetności rycerskiej, podobno nadano mu ze względu na wyjątkową srogość w ściąganiu podatków jako określenie władcy okrutnego – mówił prof. Marek Urbański w audycji "Piękny i bestia" w 2003 roku. – On rzeczywiście na te swoje "awantury" potrzebował dużo pieniędzy.

Ryszard Lwie Serce swoimi długami doprowadził skarb państwa do ruiny, co spotkało się z jawnym sprzeciwem arystokracji i doprowadzeniem do budowy systemu monarchii parlamentarnej. Podczas nieobecności Ryszarda jego brat Jana bez Ziemi był bliski objęcia tronu. W roku 1194 król stłumił jednak bunt młodszego brata. Sam zginął 5 lat później.

– To nie był władca, to był prototyp błędnego rycerza – podkreślał prof. Paweł Wieczorkiewicz. – To, że był królem, było chyba nieporozumieniem.

mb

Czytaj także

Krzyżowcy zdobywają Jerozolimę

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2023 05:35
Papież Urban II wezwał chrześcijańską Europę, żeby odbiła Ziemię Świętą z rąk muzułmanów. 15 lipca 1099 roku podczas pierwszej wyprawy krzyżowej zwołanej pod hasłem "Bóg tak chce" krzyżowcy zdobyli mury Jerozolimy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Templariusze. Zakon pełen tajemnic i legend

Ostatnia aktualizacja: 13.10.2023 05:35
13 października 1307 roku na rozkaz króla Francji Filipa Pięknego aresztowano francuskich templariuszy. Pięć lat później zakon został rozwiązany, a jego dobra uległy konfiskacie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tamerlan – władca bezlitosny, ale skuteczny

Ostatnia aktualizacja: 09.04.2014 06:00
Jeden z największych wodzów w historii świata. Bezwzględnie i okrutnie budował, wraz z 150-tysięczną armią, swoją potęgę. Jednocześnie był opiekunem artystów, a ze swojej stolicy - Samarkandy, uczynił jedno z najpiękniejszych miast Azji.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Przeklęta krucjata. Pierwszy upadek Konstantynopola

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2023 05:40
12 kwietnia 1204 roku rycerze IV wyprawy krzyżowej zdobyli i splądrowali Konstantynopol. Zdobycie chrześcijańskiej stolicy przez chrześcijan zjednoczonych pod hasłem odbicia miasta Chrystusa było kataklizmem na skalę kosmiczną.
rozwiń zwiń
Czytaj także

William Szekspir – dramaturg wszech czasów

Ostatnia aktualizacja: 23.04.2023 05:40
- Był to największy talent epoki elżbietańskiej, w każdej dziedzinie, której się tknął, osiągał wybitne rezultaty - oceniał historyk literatury Tomasz Miłkowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Fryderyk II - pokojowa krucjata wyklętego cesarza

Ostatnia aktualizacja: 28.06.2023 05:35
28 czerwca 1228 roku cesarz Fryderyk II Hohenstauf wyruszył na wyprawę krzyżową. Jego misja różniła się znacząco od dotychczasowych ekspedycji do Ziemi Świętej: nie była zbrojną kampanią europejskiego rycerstwa, a raczej delikatną misją dyplomatyczną.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wielka Karta Swobód – fundament brytyjskiego parlamentaryzmu

Ostatnia aktualizacja: 15.06.2023 05:50
Paradoksalnie władca dziś powszechnie – dzięki legendzie Robin Hooda – kojarzony jako tyran mimowolnie wydał dokument, który stał się jednym z kamieni węgielnych zachodniego pojmowania wolności.
rozwiń zwiń