Historia

Unia w Krewie. Początek dziejów polsko-litewskich

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2023 05:30
14 sierpnia 1385 roku w Krewie na Litwie doszło do podpisania aktu unii polsko-litewskiej. Dokument regulował stosunek Korony Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.
Fragment obrazu upamiętniającego unię w Krewie (około 1861 rok)
Fragment obrazu upamiętniającego unię w Krewie (około 1861 rok)Foto: Maciej Szczepańczyk/Muzeum Przypkowskich w Jędrzejowie, Wikipedia/dp

Interesy

– Litwa z jednej strony była najrozleglejszym państwem w Europie, a zarazem ostatnim państwem pogańskim, co przysparzało jej niemało kłopotów, ponieważ stale stawała się obiektem ataków Krzyżaków – mówił historyk dr Grzegorz Myśliwski w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska".

450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej - zobacz serwis specjalny

Na Litwę wciąż przybywały kolejne krucjaty krzyżackie, aby rozprawić się z pogańskim narodem. Polacy też mieli swoje zatargi z zakonem krzyżackim, dlatego do Litwinów było im bliżej niż by się mogło wydawać. – Unia z Litwą stwarzała szansę na silny sojusz wojskowy, który mógłby stanowić odpowiednią przeciwwagę dla potężnego zakonu – zaznaczał dr Grzegorz Myśliwski.

Nie był to jednak jedyny powód zawarcia unii w Krewie. – Strona polska chciała mieć zapewnione spokojne panowanie na Rusi – przypominał dr Myśliwski. – Liczyła, że sojusz z Litwą umożliwi prowadzenie tam chrystianizacji, co spowoduje wzrost prestiżu polskiego kościoła katolickiego w świecie chrześcijańskim.

Chrzest dla Litwy również nie był bez znaczenia. Przyjmując chrześcijaństwo, państwo wkroczyło na dobre do kultury europejskiej. Pociągnęło to za sobą skok cywilizacyjny oraz korzyści gospodarcze.

Zamek w Krewie, miejsce zawarcia unii (rycina z XIX wieku), Wikimedia Commons/dp Zamek w Krewie, miejsce zawarcia unii (rycina z XIX wieku), Wikimedia Commons/dp

Postanowienia

Unia ta miała łączyć oba kraje przez osobę władcy. Wielki książę litewski Jagiełło miał wziąć ślub z królem Polski Jadwigą oraz objąć polski tron. W zamian Jagiełło zobowiązał się do przyjęcia chrztu, chrystianizacji swojego kraju, wypuszczenia polskich jeńców oraz wspomagania  starań o odzyskanie ziem straconych przez Koronę.

Jagiełło w Krakowie

Dopełnieniem podpisania aktu unii były wydarzenia roku 1386. 22 lutego do Krakowa przybył litewski książę Jagiełło. Dwa dni później przyjął chrzest, przyjmując imię Władysław i wziął ślub z 12-letnią wówczas Jadwigą. 17 marca został uroczyście koronowany na króla Polski.

– Różnie ocenia się unię polsko-litewską, tak jak i następne unie – podkreślał dr Grzegorz Myśliwski. – Mimo tych kontrowersji doszło do powstania bardzo silnego sojuszu wojskowego, który umożliwił rozprawę z zakonem krzyżackim.


Posłuchaj
05:39 Unia w Krewie.mp3 O genezie, postanowieniach i skutkach unii w Krewie mówi historyk dr Grzegorz Myśliwski, aud. Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska". (PR, 9.02.2001)

 

mb

Czytaj także

Grunwald 1410. Bitwa krwawa i ryzykowna

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2023 06:00
- Wino spływało na trupy poległych, których na miejscu obozu było wiele i widziano, jak zmieszane z krwią zabitych ludzi i koni płynęło czerwonym strumieniem aż na łąki wsi Stębarka - pisał o zwycięstwie Jan Długosz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jadwiga Andegaweńska - święta królowa

Ostatnia aktualizacja: 27.03.2015 07:00
17 lipca 1399 roku zmarła Jadwiga Andegaweńska, królowa Polski i żona Władysława Jagiełły. Jaka była naprawdę najmłodsza córka Ludwika Węgierskiego i pięknej Elżbiety Bośniaczki?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jagiełło. Litwin, który obudził polski patriotyzm

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2021 05:35
635 lat temu w katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Władysława Jagiełły, po tym gdy miesiąc wcześniej został wybrany królem przez polską szlachtę. Spędził na tronie następne 48 lat.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Unia lubelska - początek Rzeczpospolitej Obojga Narodów

Ostatnia aktualizacja: 01.07.2023 05:40
1 lipca 1569 roku zawarta została unia polsko-litewska, tym samym powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Unia horodelska – braterstwo Polski i Litwy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:25
Historycy twierdzą, że unia horodelska jest wzorem współpracy dla jednoczącej się Europy. - Dwóch władców, mimo wzajemnej rywalizacji, potrafiło zdobyć się na kompromis - mówił na antenie Polskiego Radia prof. Igor Kąkolewski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Witold Kiejstutowicz – niepokorny kuzyn Jagiełły

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2022 05:40
Dwuznaczny, podstępny i marzący o rozbiorze Polski cynik, czy wytrawny polityk i odważny wojownik? Kim naprawdę był brat Władysława Jagiełły?
rozwiń zwiń