Historia

Sir Francis Drake: oskubać brodę hiszpańskiego króla

Ostatnia aktualizacja: 15.11.2017 06:05
Korsarz, który stał się bohaterem swej epoki i jej najsłynniejszą postacią. Wielki odkrywca, wybitny podróżnik i wojownik, czy bandzior XVI wieku?
Audio
  • sir Francis Drake - audycja z cyklu "Piękny i bestia" z udziałem prof. Pawła Wieczorkiewicza i Marka Urbańskiego (2003).
Drake uszlachcony przez królową Elżbietę I, płyta w Tavistock fot. WikipediaccLobsterthermidor.
Drake uszlachcony przez królową Elżbietę I, płyta w Tavistock fot. Wikipedia/cc/Lobsterthermidor.

15 listopada 1577 Francis Drake wyruszył na wyprawę przeciw hiszpańskim posiadłościom na Pacyfiku, podczas której jako pierwszy Anglik opłynął ziemię. Za swe zasługi został uszlachcony przez Elżbietę I.

Śmiertelny wróg Hiszpanów

Urodził się prawdopodobnie około 1540 roku w hrabstwie Devonshire. Stąd wywodzili się niemal wszyscy najsłynniejsi żeglarze okresu Tudorów i Stuartów. Wychudzone i zajadłe psy morskie – tak mówiono o ludziach z Devon. Na żaglowych łupinkach o wyporności zaledwie kilkudziesięciu ton walczyli z bezlitosnym oceanem. W 1549 roku wybuchło rozpętane przez miejscowych katolików powstanie. Drake był zmuszony opuścić rodzinne strony. Już wtedy zrodziła się w nim nienawiść do katolików, która uczyniła go najgroźniejszym wrogiem Hiszpanów i ich katolickiej monarchii.

Bohater Anglii

Z cichym poparciem angielskiej królowej podjął prywatną wojnę z potęgą Filipa II. W kolejnych wyprawach plądrował hiszpańskie posiadłości i statki u amerykańskich wybrzeży Atlantyku i Pacyfiku. Odbył wyprawę dookoła świata, przepływając przez cieśninę Magellana.

Mapa
Na zdjęciu: Mapa podróży Drake'a z 1585 roku fot. Wikipedia Commons.

Dowodzona przez niego flota rozgromiła pod Kadyksem Hiszpanów, przygotowujących się do inwazji na Anglię. Walnie przyczynił się do pokonania Niezwyciężonej Armady. Jego imieniem nazwano cieśninę między Ameryką Południową, a Antarktydą. – Drake to postać wybitna i symboliczna, pierwszy zwiastun imperialnej Anglii – mówił na antenie PR Marek Urbański.

Zajadły wilk morski

Tymi słowami Drake'a opisał Kazimierz Dziewanowski: "Był człowiekiem niezwykłym, może nawet genialnym. Jego charakter stanowił przedziwną mieszaninę łagodności, tolerancji i szlachetnych porywów z szaleńczą odwagą, żelaznym uporem i stanowczością, to wszystko zaś przemieszane z uporczywą i nie wybaczającą nienawiścią. Nie cofał się przed okrucieństwem, ale częściej ponad brutalność przekładał łagodniejsze metody".

Zasłynął także jako wybitny dowódca. Taki, dla którego ludzie są gotowi, zapominając o strachu głodzie i chorobach, iść na koniec świata. W starciu z Wielką Armadą i w ataku na Kadyks wykazał wielkie talenty wojskowe- był morskim strategiem na miarę Nelsona. Jednocześnie nieraz wykazał się niesubordynacją, lekceważąc polecenia lordów, a nawet królowej. Kilkakrotnie popadał w niełaskę.

Pogrzeb
Na zdjęciu: Pogrzeb Drake'a na płycie autorstwa Josepha Boehma w Tavistocku fot. Wikipedia/cc/Lobsterthermidor.

Pirat, czy bohater?

Drake to bez wątpienia pirat i rabuś. Jednak dla rodaków stał się symbolem rycerza, który podjął nierówną, ale skuteczną walkę z nieznośną pychą i butą Hiszpanów. Był narzędziem sprawiedliwości, kierowanym ręką Boga.

André Maurois napisał: ”Był marynarzem z bajki, śmiały aż do zuchwalstwa, zdolny skazać na śmierć, któregoś ze swych zastępców, jeżeli dyscyplina pokładowa tego wymagała, i spędzić przyjaźnie ze skazańcem ostatnie godziny przed powieszeniem go, uwielbiany przez załogę mimo swej surowości, niebawem stał się bożyszczem Anglii”.

Zmarł na dyzenterię 28 stycznia 1596. Tego dnia wstał, nałożył zbroję i powiedział, że idzie na spotkanie śmierci, jak przystało żołnierzowi. Sprawiono mu morski pogrzeb w pobliżu zamku Świętego Filipa, niedaleko Puerto Belo. Fale pochłonęły trumnę pierwszego Anglika, który opłynął świat, najdzielniejszego marynarza Anglii, uszlachconego korsarza, który był postrachem jej wrogów.

mjm

Czytaj także

Ryszard Lwie Serce – rycerska legenda

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2023 05:30
Uczyniono z niego symbol szlachetności i idealnego rycerza. Czy Ryszard Lwie Serce słusznie przeszedł do legendy?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Klęska hiszpańskiej Wielkiej Armady

Ostatnia aktualizacja: 29.07.2016 06:02
"Angielski geograf Richard Hakluyt nazwał flotę murem obronnym wyspy. Jak słuszne były te słowa, okazało się, gdy nad Anglią zawisło śmiertelne niebezpieczeństwo – jedno z trzech największych jakie jej zagroziły w czasach nowożytnych, obok nieudanej wyprawy Napoleona i niedoszłej inwazji Hitlera" – pisał Kazimierz Dziewanowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Hernán Cortés – zdobywca ziem i dusz

Ostatnia aktualizacja: 02.12.2020 05:30
Hiszpański zdobywca Meksyku swoje rządy zaprowadzał krwią, ziemią i ogniem. Po podbiciu imperium Azteków napełnił całą komnatę złotem, ale zmarł w nędzy.
rozwiń zwiń