Historia

Oscar Wilde. Kreował swoje życie jak sztukę

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2023 05:40
Najpierw olśniewał. Pod koniec życia brutalnie strącony i wyszczuty z ojczyzny. Dzisiaj jego wizerunek wisi w Narodowej Galerii Portretów w Londynie.
Oscar Wilde f
Oscar Wilde fFoto: Wikipedia/domena publiczna

30 listopada 1900 roku zmarł Oscar Wilde, irlandzki pisarz, niedościgły narrator, gawędziarz, mistrz dowcipu i paradoksu. Ogromna indywidualność, bohater skandalu i więzień w areszcie.


Posłuchaj
16:55 oscar wilde___f 47460_tr_0-0_1176210018574c99[00].mp3 Oscar Wilde - niezwykła biografia pisarza w audycji z cyklu "Tropy, ludzie, symbole" (01.07.1989).

 

Większość życia spędził jak król. Dandys, który z lekkomyślną rozrzutnością trawił czas na szerokim używaniu, a z drugiej strony niezwykle bystry obserwator fałszu otaczającego go ustroju społecznego. Krytyk, którego poglądy na sprawiedliwość polityczną i ataki na stosunki istniejące w społeczeństwie miały charakter wywrotowy.

Zasłynął jako autor sztuk, na których teatr trząsł się od wybuchów śmiechu. Jednak zawsze kręciły się wokół jakiegoś zagadnienia moralnego. Powieść "Portret Doriana Graya" jest zestawem nielogiczności, która najlepiej odzwierciedla jego życie.

Jeden z jego biografów, Hesketh Pearson, napisał: "Natura obdarzyła go umysłem niepospolitym, obrotnym, wrażliwym, niesięgającym bardzo głęboko, ale w lot chwytającym wszystko co mieniło się kolorowo i dźwięczało kusząco. Nie oszczędziła mu jednak wady, którą obarczeni są wszyscy ludzie wielkich zdolności, ale słabej woli. Płynął tam dokąd unosił go prąd łatwości i gdzie odnosił sukcesy przebojem".

Chciał być osobą znaną i podziwianą. W towarzystwie mienił się i iskrzył. Nie znał żadnych więzów społecznych, czy towarzyskich. Sam tworzył konwencje. A jednak życie zakończył tragicznie.

Zakazany owoc

W końcu lat 80. XIX wieku stał się zdecydowanym homoseksualistą, pomimo że miał żonę i dwoje dzieci. W 1891 roku spotkał Alfreda Douglasa, zafascynowanego nim arystokratycznego młodzieńca, Związek przerwał ojciec Douglasa, który publicznie znieważył pisarza. Pewny zwycięstwa Wilde podał sprawę do sądu za oszczerstwo.

Ostracyzm społeczny

Sąd uznał go za winnego kontaktów homoseksualnych (co było w ówczesnej Anglii karane) i skazał człowieka, który nigdy nie zhańbił się pracą, na dwa lata ciężkich robót.

Po wyjściu z więzienia został całkowicie odrzucony przez społeczeństwo. Jego sztuki przestały być wystawiane, a on sam nic więcej nie napisał. Zmuszony do opuszczenia Anglii, udał się do Francji. Zmarł w biedzie, mając 46 lat. Na łożu śmierci, pijąc szampana, miał powiedzieć: "Umieram ponad stan".

mjm

Czytaj także

Jonathan Swift – polityczne podróże Guliwera

Ostatnia aktualizacja: 19.10.2017 06:07
Siła dobrej fantastyki do dziś tkwi w tym, że jest społecznie zaangażowaną alegorią rzeczywistości, która dzięki deformacji i uwypukleniu pokazuje aktualne zjawiska i patologie. Pionierem takiej twórczości był Jonathan Swift.
rozwiń zwiń
Czytaj także

John Milton. Umysł i pióro rewolucji angielskiej

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2023 05:30
- Człowiek to indywidualność niepowtarzalna. Śmiertelna fizycznie i duchowo. Jedyny sposób uzyskania nieśmiertelności to walka o wysokie ideały - pisał John Milton.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mary Shelley. Ostrzegała przed zabawą w Boga

Ostatnia aktualizacja: 30.08.2023 05:38
- Powieść o Frankensteinie jest swego rodzaju skumulowaniem tradycji gotyckich. To co było dotąd rozrywką u Shelley urosło do faustowskiego motywu zagarniania kompetencji stwórcy - mówił na antenie Polskiego Radia krytyk literacki Marek Wydmuch.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Arthur Conan Doyle. 10 mniej znanych faktów z życia twórcy Sherlocka Holmesa

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2023 05:50
Arthur Conan Doyle zmarł 7 lipca 1930 roku, przeżywszy 71 lat wypełnionych lekturą książek, praktyką lekarską, a przede wszystkim pracą pisarską, której najtrwalszym śladem jest cykl powieści i opowiadań o Sherlocku Holmesie. Lecz Doyle miał także inne pasje, a do tego spotkało go kilka interesujących przygód.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Christopher Robin Milne. Chłopiec, który nie chciał być Krzysiem

Ostatnia aktualizacja: 21.08.2023 05:40
Pokochało go wiele pokoleń dzieci na całym świecie. Dzięki książkom o Kubusiu Puchatku zyskał sławę. Dla kilkulatka była ona jednak zbyt dużym ciężarem. Gdy dorósł, niewiele się zmieniło. Niełatwo być kimś, o kim wszyscy wokół myślą jak o postaci literackiej. Ale Christopher Milne nie był Krzysiem. Przynajmniej nie całkiem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Hobbit", czyli początek wielkiej czytelniczej przygody

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2023 05:48
86 lat temu w brytyjskich księgarniach ukazało się pierwsze wydanie książki "Hobbit, czyli tam i z powrotem" Johna Ronalda Reuela Tolkiena. Obok trylogii "Władca Pierścieni" tego samego autora to jedna z najsłynniejszych powieści fantasy, dzieło kultowe, które spopularyzowało gatunek i utrwaliło jego czołowe miejsce w kulturze masowej XX i XXI wieku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Ulisses". Arcydzieło, którym James Joyce obraził pół świata

Ostatnia aktualizacja: 02.02.2024 05:51
2 lutego 1922 roku - w dniu 40. urodzin Jamesa Joyce'a - opublikowano w Paryżu jego najsłynniejszą powieść, jedną z najważniejszych książek XX wieku. O "Ulissesie" głośno było od samego początku, do czego z pewnością przyczyniły się procesy o obsceniczność dzieła i zakazy publikacji.
rozwiń zwiń