Historia

Bushidō, czyli droga samuraja

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2019 05:30
- Japonia zawdzięcza samurajom wszystko czymkolwiek jest. Byli nie tylko kwiatem narodu, lecz także jego korzeniami. Wszystkie dobre dary niebios przez nich dostały nam się w udziale – pisał Nitobe Inazo, autor książki "Bushido, czyli droga samuraja".
Audio
  • Samuraje - legendy i fakty. Audycja z cyklu "Świat, w którym żyjemy" z udziałem prof. Mikołaja Melanowicza (24.11.1994).
Samuraje w połowie XIX wieku
Samuraje w połowie XIX wieku Foto: Wikipedia/domena publiczna
Bushidō, czyli droga samuraja
- Japonia zawdzięcza samurajom wszystko czymkolwiek jest. Byli nie tylko kwiatem narodu, lecz także jego korzeniami. Wszystkie dobre dary niebios przez nich dostały nam się w udziale – pisał Nitobe Inazo.
15 grudnia 1702 w Japonii, zgodnie z kodeksem bushidō, śmierć poniosło 47 rōninów. Wendeta bezpańskich samurajów na wysoko postawionym urzędniku stała się tematem wielu przedstawień tradycyjnego japońskiego teatru kabuki.
Tradycja miecza
Samuraje, uznawani są przez współczesnych Japończyków za wzór doskonałości, a ich zasady przez całe stulecia utożsamiane były z duszą narodu japońskiego. Ich historia zaczęła się w XI-wiecznej Japonii, gdzie wykształciła się grupa ludzi służąca swoim panom, jako pomagający ściągać podatki, uzbrojeni i wyćwiczeni urzędnicy. – Z takich urzędników prowincjonalnych wyrosły oddziały straży. Nazwano ich samurai, od słowa służyć. Samuraje to ci,  którzy służą – mówił na antenie PR prof. Mikołaj Melanowicz.
Oznaką zewnętrzną samuraja był noszony na głowie kok i dwa wierne miecze, będące duszą samuraja. Długa i zagięta katana oraz krótki wakizashi, zatykany za spinający kimono jedwabny pas.
Tak wykształciła się warstwa rycerska, która stopniowo, od XII wieku, wskutek słabości władzy cesarskiej i arystokracji sięgnęła po władzę. Oddziałom samurajów przewodził shogun. Tytuł ten nadawano dowódcom wojskowym, którzy wyprawiali się na północ, by uśmierzyć bunty i odpędzić atakujące Japończyków ludy. Było to najwyższe stanowisko w dawnej Japonii.
Samuraje niepodzielnie rządzili Japonią aż po drugą połowię XIX wieku, gdy przywrócono władzę cesarzowi.
Etos samuraja
Podstawą samurajskiej filozofii był kodeks etyczny bushidō – zbiór zasad postępowania, przekazywanych w poszczególnych rodach japońskich z pokolenia na pokolenie. Ogromny wpływ na jego powstanie wywarła filozofia Konfucjusza i szkoła medytacyjna Zen,  głosząca  potrzebę wysiłku i żmudnej pracy.
Według bushidō idealne społeczeństwo opierało się na ściśle określonych stosunkach pomiędzy panującym, a poddanymi. Pomiędzy dowódcą, a jego rycerzowi. W życiu ważna była lojalność wobec przełożonego, honor, odwaga i umiejętność posługiwania się mieczem. Najwyższym osiągnięciem na drodze samuraja była śmierć, do której trzeba dążyć w każdej walce. Hańbę można było zmyć jedynie poprzez rytualne samobójstwo, czyli seppuku.
Droga samuraja
Przyszłych samurajów bardzo szybko odrywano od matki i oddawano pod opiekę nauczycieli. W rygorystycznej szkole uczono młodych chłopców cierpieć bez słowa i słuchać poleceń. Bezwzględnej lojalności i odpowiedzialności, bez żadnej taryfy ulgowej. Wiele czasu poświęcono na naukę walki mieczem i włócznią oraz czytanie, pisanie i śpiewanie. W wieku kilkunastu lat samuraj był gotowy do służby.
Kres samurajów
Samurajowie przestali istnieć jako warstwa społeczna w chwili powstania japońskiej armii. Do dzisiaj zasady współżycia zawarte w kodeksie bushidō mają duże znaczenie dla kształtowania się stosunków międzyludzkich i tożsamości w Japonii.
mjm

Bushidō, czyli droga samuraja

- Japonia zawdzięcza samurajom wszystko czymkolwiek jest. Byli nie tylko kwiatem narodu, lecz także jego korzeniami. Wszystkie dobre dary niebios przez nich dostały nam się w udziale – pisał Nitobe Inazo.

15 grudnia 1702 w Japonii, zgodnie z kodeksem bushidō, śmierć poniosło 47 rōninów. Wendeta bezpańskich samurajów na wysoko postawionym urzędniku stała się tematem wielu przedstawień tradycyjnego japońskiego teatru kabuki.

Tradycja miecza

Samuraje, uznawani są przez współczesnych Japończyków za wzór doskonałości, a ich zasady przez całe stulecia utożsamiane były z duszą narodu japońskiego. Ich historia zaczęła się w XI-wiecznej Japonii, gdzie wykształciła się grupa ludzi służąca swoim panom, jako pomagający ściągać podatki, uzbrojeni i wyćwiczeni urzędnicy. – Z takich urzędników prowincjonalnych wyrosły oddziały straży. Nazwano ich samurai, od słowa służyć. Samuraje to ci,  którzy służą – mówił na antenie PR prof. Mikołaj Melanowicz.

Oznaką zewnętrzną samuraja był noszony na głowie kok i dwa wierne miecze, będące duszą samuraja. Długa i zagięta katana oraz krótki wakizashi, zatykany za spinający kimono jedwabny pas.

Tak wykształciła się warstwa rycerska, która stopniowo, od XII wieku, wskutek słabości władzy cesarskiej i arystokracji sięgnęła po władzę. Oddziałom samurajów przewodził shogun. Tytuł ten nadawano dowódcom wojskowym, którzy wyprawiali się na północ, by uśmierzyć bunty i odpędzić atakujące Japończyków ludy. Było to najwyższe stanowisko w dawnej Japonii.

Samuraje niepodzielnie rządzili Japonią aż po drugą połowię XIX wieku, gdy przywrócono władzę cesarzowi.

Etos samuraja

Podstawą samurajskiej filozofii był kodeks etyczny bushidō – zbiór zasad postępowania, przekazywanych w poszczególnych rodach japońskich z pokolenia na pokolenie. Ogromny wpływ na jego powstanie wywarła filozofia Konfucjusza i szkoła medytacyjna Zen,  głosząca  potrzebę wysiłku i żmudnej pracy.

Według bushidō idealne społeczeństwo opierało się na ściśle określonych stosunkach pomiędzy panującym, a poddanymi. Pomiędzy dowódcą, a jego rycerzowi. W życiu ważna była lojalność wobec przełożonego, honor, odwaga i umiejętność posługiwania się mieczem. Najwyższym osiągnięciem na drodze samuraja była śmierć, do której trzeba dążyć w każdej walce. Hańbę można było zmyć jedynie poprzez rytualne samobójstwo, czyli seppuku.

Droga samuraja

Przyszłych samurajów bardzo szybko odrywano od matki i oddawano pod opiekę nauczycieli. W rygorystycznej szkole uczono młodych chłopców cierpieć bez słowa i słuchać poleceń. Bezwzględnej lojalności i odpowiedzialności, bez żadnej taryfy ulgowej. Wiele czasu poświęcono na naukę walki mieczem i włócznią oraz czytanie, pisanie i śpiewanie. W wieku kilkunastu lat samuraj był gotowy do służby.

Kres samurajów

Samurajowie przestali istnieć jako warstwa społeczna w chwili powstania japońskiej armii. Do dzisiaj zasady współżycia zawarte w kodeksie bushidō mają duże znaczenie dla kształtowania się stosunków międzyludzkich i tożsamości w Japonii.

mjm



Czytaj także

Saladyn - mądry przywódca dżihadu, który podbił ludzkie serca

Ostatnia aktualizacja: 06.11.2014 03:07
"Stałem się wielki, ponieważ wygrałem serca ludzi przez łagodność i dobroć" - mówił o sobie Saladyn, średniowieczny władca islamu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wyprawa Batu-chana – średniowieczny blitzkrieg

Ostatnia aktualizacja: 06.12.2017 06:20
- Panika, jaka ogarnęła kraje Europy Zachodniej, przypominała późniejszy chaos, jaki budziły informacje o postępach Turków – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Henryk Samsonowicz.
rozwiń zwiń