Historia

Pakt Trzech – razem przeciw imperializmowi

Ostatnia aktualizacja: 10.11.2023 05:33
10 listopada 1940 roku Wiaczesław Mołotow odrzucił w Berlinie propozycję przystąpienia ZSRR do Paktu Trzech. Tym samym nie doszło do kolejnego, po pakcie Ribbentrop-Mołotow, porozumienia między III Rzeszą a Związkiem Sowieckim. Wojna na wschodzie stała się nieunikniona, a przygotowania do ofensywy ruszyły pełną parą.
Wiaczesław Mołotow i Joachim von Ribbentrop podczas spotkania w Berlinie w listopadzie 1940 roku
Wiaczesław Mołotow i Joachim von Ribbentrop podczas spotkania w Berlinie w listopadzie 1940 rokuFoto: Wikimedia Commons/CC-BY-SA 3.0/Bundesarchiv

Pakt antyimperialistyczny

Pakt trzech kształtował się od połowy lat trzydziestych XX wieku. Dwa reżimy o zbieżnych interesach ideologicznych, III Rzesza Adolfa Hitlera i faszystowskie Włochy Benito Mussoliniego były skazane na sojusz. Trzeci partner, Japonia wprawdzie nie miała nic wspólnego z narodowym socjalizmem, ale istniała zbieżność interesów geostrategicznych.

- Tak naprawdę pakt był skierowany nie przeciwko Związkowi Sowieckiemu, jak to się niektórym wydaje, ale przeciwko Wielkiej Brytanii i jej imperialnym interesom – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz.


Posłuchaj
02:41 postacie i wydarzenia ii wojny światowej (25).mp3 Pakt Trzech - audycja z cyklu "Postacie i wydarzenia II wojny światowej"

 

Włosi pragnęli hegemonii śródziemnomorskiej, Japończycy dalekowschodniej, a Niemcy europejskiej. Na drodze wszystkich trzech stała Wielka Brytania i jej imperium.

27 października 1940 roku w Berlinie podpisano porozumienie, które głosiło, że Japonia respektuje przywództwo Niemiec i Włoch w ustanowieniu nowego ładu w Europie, a Niemcy i Włochy uznają przywództwo Japonii w uregulowaniu na nowo stosunków w Wielkiej Azji Wschodniej. Ponadto przewidywano możliwość dalszego rozszerzenia się wojny z zastrzeżeniem, że sygnatariusze będą "pomagać sobie wszystkimi środkami politycznymi, gospodarczymi i wojskowymi, jeżeli jedno z trzech umawiających się mocarstw zostanie zaatakowane przez mocarstwo niebiorące udziału w wojnie w Europie lub w konflikcie chińsko-japońskim". 

Tym samym podkreślono, że nie chodzi o ZSRR. Była to zawoalowane ostrzeżenie dla neutralnych Stanów Zjednoczonych.

Negocjacje z ZSRR

W listopadzie 1940 roku do Berlina przyjechał Wiaczesław Mołotow. Minister otrzymał od Hitlera propozycję przystąpienia do paktu i skierowania sowieckiej ekspansji w kierunku Oceanu Indyjskiego. Moskwa była jednak zainteresowana przede wszystkim Morzem Bałtyckim i Bałkanami. Do porozumienia nie doszło.

Fiasko rozmów utwierdziło Hitlera w słuszności, co do decyzji o ataku na Związek Sowiecki. 18 grudnia 1940 roku podpisał tajną dyrektywę nr 21. Plan "Barbarossa" wszedł w życie 22 czerwca 1941 roku.

mjm

 

Czytaj także

Churchill, Truman, Żukow. Posłuchaj, co mówili w dniu zakończenia wojny

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2021 06:00
- Keitel rzucił na nas nienawistne spojrzenie, usiadł na krawędzi krzesła i bez pośpiechu podpisał pięć egzemplarzy aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec - mówił marszałek Gieorgij Żukow. Posłuchaj wyjątkowych, archiwalnych nagrań!
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stalin był przekonany, że Hitler nie powtórzy błędu Napoleona

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2014 07:00
- I nie uderzy na ZSRR. Za wszelką cenę chciał uniknąć przypadkowej wojny - stwierdził historyk, prof. Paweł Wieczorkiewicz, komentując atak Niemiec na Związek Radziecki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

17 września 1939 - czwarty rozbiór Polski

Ostatnia aktualizacja: 17.09.2018 06:35
Na rozkaz Stalina, na pozbawione obrony tereny wschodniej Rzeczpospolitej ruszyło 700 tys. żołnierzy Armii Czerwonej. Podpisany 23 sierpnia 1939 pakt Ribbentrop-Mołotow okazał się porozumieniem dwóch zbrodniarzy, którzy gotowali się do podboju świata.
rozwiń zwiń