Historia

Mieczysław Lepecki. Podróżnik i wierny adiutant Marszałka

Ostatnia aktualizacja: 16.11.2023 05:50
Gdyby nie on, pewnie nie wiedzielibyśmy dziś, że Piłsudski najbardziej lubił filmy rysunkowe, zaś pokolenia żyjące w odizolowanym od świata PRL nie poznałyby egzotyki odległej Ameryki Południowej.
Marszałek Józef Piłsudski w towarzystwie kapitana Mieczysława Lepeckiego w samochodzie opuszcza katedrę św. Jana po nabożeństwie w intencji zmarłej żony prezydenta Mościckiego, rok 1932
Marszałek Józef Piłsudski w towarzystwie kapitana Mieczysława Lepeckiego w samochodzie opuszcza katedrę św. Jana po nabożeństwie w intencji zmarłej żony prezydenta Mościckiego, rok 1932Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe

16 listopada 1897 roku urodził się Mieczysław Lepecki, major Wojska Polskiego, adiutant Józefa Piłsudskiego, podróżnik i pisarz.

W trakcie I wojny światowej walczył w Legionach, co - jak sam zaznaczał – wzbudziło w nim miłość do Komendanta. Bakcylem podróży zaraził się już po wojnie, kiedy od listopada 1925 do lipca 1926 roku znajdował się w Paragwaju.

Posłuchaj
11:33 lepecki gawęda brazylia.mp3 Gawęda Mieczysława Lepeckiego o podróży do Brazylii. (PR, 12.02.1969) 

Powrócił do zupełnie innego już kraju. Polska wskutek zamachu majowego znalazła się pod rządami zwolenników Piłsudskiego. Lepeckiego przydzielono do kierowanego przez Józefa Becka gabinetu Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Nim został adiutantem Piłsudskiego, Lepecki odbył dwie podróże: do Peru, gdzie miał zbadać warunki do przeprowadzenia polskiej akcji kolonizacyjnej oraz do innych krajów Ameryki Południowej, które odwiedził turystycznie i rekreacyjnie. Dyplomatyczne podróże do tej części świata odbywał jeszcze w drugiej połowie 1935 roku.  

Był wiernym towarzyszem Piłsudskiego przez 4 lata, aż do śmierci Marszałka. Wraz z dr. Marcinem Woyczyńskim i rotmistrzem Aleksandrem Hrynkiewiczem był niemal stale obecny przy Marszałku. Jego wspomnienia, spisane i opublikowane w "Pamiętniku adiutanta Marszałka Piłsudskiego", ukazują ludzkie oblicze męża stanu: jego słabostki (zwłaszcza do papierosów i słodyczy), sposoby spędzania wolnego czasu (nałogowe niemal układanie pasjansów i rodzinne oglądanie filmów), w końcu – cierpienie z powodu nieuleczalnej choroby.

Po śmierci Marszałka kierował ekspedycją badawczą na Madagaskar i wybrał się do ZSRR w podróż śladami syberyjskiej tułaczki Piłsudskiego.

Po wybuchu II wojny światowej, 17 września 1939 przekroczył granicę polsko-rumuńską. Stąd udał się na emigrację do Brazylii, skąd wrócił do kraju w 1962 roku. Lepeckiemu pozwolono wydawać książki podróżnicze. 

"Pamiętnik adiutanta" wydany został dopiero w 1988 roku, długo po śmierci autora, który zmarł 26 stycznia 1969.

bm

Czytaj także

Tomasz Arciszewski. Legionista, konspirator, premier

Ostatnia aktualizacja: 04.11.2023 05:40
- Ten niestrudzony działacz niepodległościowy i nieustraszony bojownik o sprawę polską od lat najmłodszych, odgrywał poważną rolę w życiu Podziemnego Państwa Polskiego, wnosząc ze sobą tradycję walki czynnej od 1904 roku - tak opisywał Tomasza Arciszewskiego gen. Tadeusz Bór-Komorowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polska Organizacja Wojskowa. Gwardia Józefa Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2023 05:40
I wojna światowa była okazją do odzyskania niepodległości, jakiej Polacy oczekiwali od chwili rozbiorów. Nasi rodacy, na czele z Józefem Piłsudskim, nie byli naiwni. Wiedzieli, że wolność przyjdzie im wywalczyć. W tym celu powstała POW.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bronisław Piłsudski. Brat Marszałka na Dalekim Wschodzie

Ostatnia aktualizacja: 02.11.2023 05:45
- Na Sachalinie Bronisław Piłsudski jest znacznie bardziej znany niż w Polsce. Jest uważany za bohatera narodowego - mówił na antenie Polskiego Radia Józef Żytek. Dzięki działaniom Piłsudskiego wiemy, jak brzmiał język Ajnów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Leopold Lis-Kula. Krótkie życie ulubieńca Komendanta

Ostatnia aktualizacja: 07.03.2024 05:48
– Był jednym z najwyżej ocenianych oficerów, przedstawiany jako wzór i naturalnie za taki przyjmowany – wspominał gen. Tadeusz Alf-Tarczyński swojego legionowego towarzysza broni na antenie Radia Wolna Europa. 105 lat temu poległ Leopold Lis-Kila.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Leopold Skulski. Premier Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 15.11.2023 05:35
15 listopada 1877 roku urodził się Leopold Skulski, polityk, premier II Rzeczpospolitej, prezes Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2023 05:50
17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Władysław Belina-Prażmowski. Wskrzesiciel kawalerii Rzeczpospolitej

Ostatnia aktualizacja: 13.10.2023 05:55
Dziesiątą część swojego krótkiego życia spędził w siodle. Uwielbiał pełne niebezpieczeństw życie kawalerzysty. Ciągłe zagrożenie i trudy służby fatalnie odbijały się jednak na jego zdrowiu. Pierwszy ułan II RP zmarł młodo, mając zaledwie 50 lat, 13 października 1938 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Aleksander Prystor. "Twardy i uparty" cień Marszałka

Ostatnia aktualizacja: 02.01.2024 05:45
- Należał do najdawniejszych przyjaciół i współpracowników Piłsudskiego. Był to człowiek charakteru: bardzo twardy, bardzo uparty, bardzo prawy. Ale to nie był wielki umysł, ani wielki talent polityczny – charakteryzował premiera II RP publicysta Wacław Zbyszewski na antenie Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wszyscy ludzie Komendanta. Piłsudski zarządzał państwem poprzez nieformalny krąg władzy

Ostatnia aktualizacja: 11.11.2023 05:54
Wraz z zakończeniem I wojny światowej domknął się proces powstawania fenomenu, który zaważył na losach II Rzeczpospolitej. W czasie, gdy Piłsudski obejmował władzę w niepodległej Polsce, niemal ukształtowane było już środowisko ludzi, dla których stanowił on niepodważalny autorytet. Dla nich był Komendantem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Witold Jodko-Narkiewicz. Niepodległościowy socjalista, bliski współpracownik Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2023 05:40
Był jednym z twórców Polskiej Partii Socjalistycznej, bliskim współpracownikiem Józefa Piłsudskiego i współtwórcą Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. O tym, jak istotna dla sprawy odzyskania niepodległości była ta dziś mało znana dziś postać, świadczy chociażby to, że był jednym z czterech polskich sygnatariuszy traktatu wersalskiego.  
rozwiń zwiń