Historia

Erich Ludendorff - "praojciec" nazizmu?

Ostatnia aktualizacja: 20.12.2023 05:30
- Hitler, który był przebiegłym politykiem, nagle zobaczył, że nie ma żadnego generała, żadnego patrona dla swojego ruchu - wyjaśniał na antenie Polskiego Radia prof. Tadeusz Panecki. Do tego celu Ludendorff, bohater I wojny światowej, nadawał się znakomicie.
Erich Ludendorff
Erich LudendorffFoto: Wikipedia/domena publiczna/George Grantham Bain Collection, Library of Congress

86 lat temu,  20 grudnia 1937 roku, zmarł gen. Erich Ludendorff, pruski dowódca, współautor sukcesu w bitwie pod Tannenbergiem, który pod koniec życia związał się z ruchem nazistowskim.

Nawet genialny wódz nie zdziała wiele bez dobrego sztabowca. To on wprowadza w życie jego pomysły, to on weryfikuje plany. Porażki i zwycięstwa zależą często od obu. Historia jednak częściej zapamiętuje tego pierwszego. Tak też było w przypadku Ericha Ludendorffa.

Ludendorff pochodził z pruskiej rodziny o tradycjach wojskowych. Urodził się 9 kwietnia 1865, w momencie wybuchu I wojny światowej był już doświadczonym oficerem. Błyskotliwe sukcesy frontowe poskutkowały szybkimi awansami.  Został Szefem Sztabu 8. Armii gen. Paula von Hindenburga. Duet odniósł spektakularny sukces, rozbijając w pył dwie rosyjskie armie pod Tannenbergiem.

Mimo zdolności armii do dalszego prowadzenia wojny, wyczerpane ekonomicznie Niemcy zmierzały ku klęsce. Ludendorff był zwolennikiem prowadzenia wojny do końca, wszystkimi możliwymi środkami.

- Trzeba znać ducha pruskiej armii i założeń tej armii i przeświadczenia, że Niemcy to jest wszystko – mówił Marian Podkowiński, gość audycji Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku".

Porażka państwa dotknęła Ludendorffa osobiście. Po I wojnie światowej oddał się spisywaniu wspomnień i prac o tematyce wojennej.

- Doszedł do następującego przekonania: wolnomularstwo i Żydzi byli przyczyną klęski Niemiec w 1918 roku. Ten element podchwycili przedstawiciele ideologii nazizmu i wykorzystywali to. W obiegowej opinii utarło się takie przekonanie, że Ludendorff dał tej ideologii pewien prapoczątek. Myślę, że wyciąganie takich strategicznych wniosków byłoby chyba krzywdzące dla tego starego generała – wyjaśniał prof. Tadeusz Panecki.

Niemniej, Ludendorff dał się początkowo omamić austriackiemu kapralowi, który otwarcie krytykował postanowienia wersalskie. Przyszły Führer potrzebował dla swojego ruchu – złożonego w dużej mierze z weteranów – autorytetu wojskowego.

Czy pozostał zwolennikiem Hitlera do końca swoich dni? Posłuchaj audycji z cyklu "Postacie XX wieku".

Posłuchaj
28:54 erich ludendorff___1876_96_iv_tr_0-0_10809426a7fb5834[00].mp3 Audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku", poświęcona postaci Ericha Ludendorffa. (PR, 21.04.1996)

 

bm


Czytaj także

Islandia - niedoszłe laboratorium nazizmu

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2020 05:40
10 maja 1940 roku wojska brytyjskie zapoczątkowały okupację Islandii. Była to akcja prewencyjna: do zajęcia wyspy przygotowywali się też Niemcy. Dlaczego Hitlerowi zależało na tym skrawku lądu na północy Atlantyku?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Historyk: większość zwykłych Niemców wiedziała o Holokauście

Ostatnia aktualizacja: 27.01.2016 07:31
Prof. Włodzimierz Borodziej z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego uważa, że po wojnie Niemcy próbowali się tego wypierać.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Raul Hilberg. Przybliżył światu Zagładę

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2023 05:40
- W badaniach nad Zagładą na początku był Hilberg. Jego książkę "Zagłada Żydów Europejskich" mają we krwi wszyscy, którzy zajmują się tym tematem. To tak jak Newton dla fizyków – mówił Jerzy Giebułtowski na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pierwsze zwycięstwo Hitlera. 31 lipca 1932 roku NSDAP wygrało wybory do Reichstagu

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2023 05:41
Partia nazistowska w cztery lata przeszła drogę od niewielkiego ugrupowania do masowego ruchu. W 1928 roku zdobyła tylko 2,6 proc. głosów, ale zwycięskie wybory z 1932 roku dały jej już 37 proc. poparcia. Niemcy sami zapędzili się w sidła totalitaryzmu. 
rozwiń zwiń