Historia

Andrzej Pomian - historyk i publicysta

Ostatnia aktualizacja: 20.04.2023 05:33
20 kwietnia 2008 roku zmarł Andrzej Pomian, historyk, prawnik, szef Wydziału Propagandy Bieżącej Komendy Głównej Armii Krajowej, współpracownik Radia Wolna Europa.
Studio RWE w Monachium, gdzie w maju 1952 roku nadano pierwszą audycję, źr. rferl.org
Studio RWE w Monachium, gdzie w maju 1952 roku nadano pierwszą audycję, źr. rferl.org

Pomian przyszedł na świat 2 stycznia 1911 roku jako Bohdan Sałaciński. Nazwisko, którym posługiwał się po wojnie, było jednym z jego konspiracyjnych pseudonimów. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W trakcie okupacji wykładał prawo rzymskie na podziemnym uniwersytecie.  


Posłuchaj
14:41 andrzej pomian___pr ii 15119_tr_0-0_99850104040bbcb[00].mp3 Wspomnienia Andrzeja Pomiana dotyczące jego dzieciństwa w rozmowie z Teresą Siedlarową (PR, 23.11.1992)

 

- Początkowo uważałem, że konspiracja wojskowa nie jest potrzebna - wyjaśniał w rozmowie z Teresą Siedlarową w audycji z cyklu "Zapiski ze współczesności". - Uważałem, że powinno powstać oświatowe podziemie (…). W 1942 roku wstąpiłem do Armii Krajowej. Tam był potrzebny ktoś, kto mógłby się zająć sprawami narodowościowymi.

Pomian, który pochodził z Kresów i znał język rosyjski oraz ukraiński, nadawał się do tej roli idealnie.

- Zająłem się tymi rzeczami w dziale "N", który odpowiadał za propagandę dywersyjną, ale myśmy uprawiali propagandę pozytywną - mówił Andrzej Pomian.


Posłuchaj
14:58 andrzej pomian___pr ii 15167_tr_0-0_99904864042228e[00].mp3 Wspomnienia Andrzeja Pomiana dotyczące działalności podziemnej historyka i prawnika w rozmowie z Teresą Siedlarową (PR, 23.11.1992)

 

Jego komórkę przeniesiono do Wydziału Propagandy Bieżącej Komendy Głównej AK. Sprawował on funkcję szefa Wydziału od 1943 roku. Z okupowanej ojczyzny wyleciał w 1944 roku, na rozkaz gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, jako emisariusz do polskiego rządu w Londynie.

W sztabie Naczelnego Wodza, a następnie w latach 1946–1950 był delegatem gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego do utrzymywania kontaktów z krajowym podziemiem. Był współzałożycielem – m.in. z Janem Nowakiem-Jeziorańskim - Polskiego Ruchu Wolnościowego "Niepodległość i Demokracja". Zajmował się też opracowywaniem historii polskiego podziemia w trakcie okupacji. To zajęcie zaowocowało powstaniem książek poświęconych tej tematyce i wielu audycji na antenie Radia Wolna Europa, z którym Pomian współpracował od 1956 roku.

Posłuchaj audycji Andrzeja Pomiana z archiwum RWE w serwisie specjalnym Polskiego Radia - RADIA WOLNOŚCI >>>>

Od 1955 roku żył w Waszyngtonie, gdzie zmarł 20 kwietnia 2008.

bm

Czytaj także

Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:45
109 lat temu urodził się Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy, pisarz i polityk, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Bujnowski - poeta i profesor na obczyźnie

Ostatnia aktualizacja: 31.03.2017 06:01
- Jest jednym z filarów naszego życia kulturalnego na emigracji, a szczególnie nauki polskiej - pisała o profesorze, poecie i żołnierzu Alicja Moskalowa, dziekan Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Edward Chudzyński. Satyryk emigracji

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2023 05:40
"Prawdę mówiąc, jeśli moje satyry i kuplety mają pozostać dla potomności, to wolałbym, aby zostały na taśmie magnetofonowej, a nie na papierze" - pisał o swojej twórczości Edward Chudzyński.
rozwiń zwiń