Historia

Glenn Seaborg. Alchemik XX wieku

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2024 05:35
Był jednym z niewielu ludzi, którzy mogli zapisać swój adres nazwami pierwiastków, współtwórcą bomby atomowej i człowiekiem, któremu udało się to, o czym marzyli przez stulecia adepci alchemii. Amerykański chemik bezsprzecznie był osobą o biografii tak niespotykanej, jak pierwiastki, które odkrywał.
Glenn Seaborg, źr. Wikimedia Commonsdp
Glenn Seaborg, źr. Wikimedia Commons/dp

83 lata temu Glenn T. Seaborg uzyskał pluton - pierwszy pierwiastek promieniotwórczy niewystępujący naturalnie na Ziemi. Dzięki temu odkryciu możliwe było skonstruowanie bomby atomowej.

Pluton, a także jego izotop 239Pu, wykorzystywany w broni i energetyce jądrowej, zostały pozyskane przez Seaborga w warunkach laboratoryjnych.

W jaki sposób uzyskuje się ciężkie pierwiastki i na czym polega ich promieniotwórczość? Posłuchaj audycji Joanny Wysokińskiej z cyklu "Studio XXI".

Posłuchaj
13:43 studio xxi____720_99_iv_tr_0-0_128878064280d4a0[00].mp3 Audycja Joanny Wysokińskiej z cyklu "Studio XXI". Gościem audycji jest prof. Aleksander Bilewicz, który osobiście znał amerykańskiego noblistę. (PR, 11.03.1999)

 

Superciężkie pierwiastki

Rok po tym wydarzeniu Seaborg stanął na czele grupy chemików pracującej nad bombą atomową w Projekcie Manhattan.

Seaborg był doradcą naukowym dziesięciu prezydentów Stanów Zjednoczonych. Przez dziesięć lat kierował amerykańską Komisją Energii Atomowej. Odkrył, lub uczestniczył w odkryciu, dziewięciu ciężkich pierwiastków. Za to dokonanie otrzymał Nagrodę Nobla.

- Najcięższym pierwiastkiem znalezionym w przyrodzie jest pluton – wyjaśniał prof. Aleksander Bilewicz w audycji Joanny Wysokińskiej z cyklu "Studio XXI". - Czasy życia cięższych pierwiastków są na tyle krótkie, że one po prostu nie dotrwały od początku powstawania wszechświata. Wszystkie pierwiastki cięższe od uranu zostały zsyntezowane sztucznie.

Alchemik z układu okresowego

W 1980 roku zdołał usunąć z jądra atomowego bizmutu część protonów i neutronów, dzięki czemu udało mu się dokonać transmutacji tego pierwiastka w złoto. Tak współtwórca bomby atomowej stał się też odkrywcą kamienia filozoficznego. Jego metoda jest jednak zbyt kosztowna, by "produkcja" złota za jej pomocą była opłacalna.

W 1997 roku zsyntezowano pierwiastek o liczbie atomowej 106, który nazwano seaborg. Tym samym nazwisko zmarłego w 1999 roku noblisty na stałe wpisało się nie tylko w historię chemii i fizyki, ale także w układ okresowy pierwiastków.

bm


Czytaj także

Klaus Fuchs – radziecki szpieg Projektu Manhattan

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2020 05:30
70 lat temu w Wielkiej Brytanii skazano Klausa Fuchsa, niemieckiego fizyka pracującego dla Amerykanów przy Projekcie Manhattan, a jednocześnie radzieckiego szpiega, który przekazał kluczowe informacje do konstrukcji radzieckiej bomby jądrowej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sowiecka bomba atomowa – zimnowojenna pogoń za Ameryką

Ostatnia aktualizacja: 29.08.2019 05:30
Wybuch amerykańskiej bomby atomowej był szokiem dla Stalina. Na rozwój sowieckiego programu atomowego przyznano nieograniczone środki, a nadzór nad nim zlecono wszechpotężnemu szefowi NKWD Ławrientijowi Berii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Robert Oppenheimer - ojciec bomby atomowej

Ostatnia aktualizacja: 22.04.2024 05:55
"Stałem się Śmiercią, niszczycielem światów" - to zdanie zaczerpnięte z hinduskiej świętej księgi Bhagawadgita miał wypowiedzieć dyrektor naukowy Projektu Manhattan po pierwszym udanym wybuchu nowej broni. Twórca bomby jądrowej resztę życia poświęcił walce o ograniczenie zbrojeń nuklearnych. 
rozwiń zwiń