Historia

Masakra w Soweto – rzeź, która rozpoczęła upadek apartheidu

Ostatnia aktualizacja: 16.06.2017 06:00
- Powszechne oburzenie wywołała bestialska akcja sił policyjnych Republiki Południowej Afryki w miejscowości Soweto w pobliżu Johannesburga - relacjonowało Polskie Radio w 1976 roku.
Audio
  • Strzały w Soweto - masowe demonstracje na przedmieściach Johannesburga w RPA - fragment audycji Michała Wiśnickiego i Aleksandra Lubańskiego z cyklu "7 dni w kraju i na świecie". (PR, 26.06.1976)
  • Niepokoje w Soweto - demonstracje w Republice Południowej Afryki, marsz protestacyjny młodzieży z Soweto do Johannesburga - fragment audycji Michała Wiśnickiego i Sławomira Szofa z cyklu "7 dni w kraju i na świecie". (PR, 26.06.1977)
  • Dalsze protesty w Soweto - fragment audycji "7 dni w kraju i na świecie" (PR, 8.08.1976)
Fragment pomnika upamiętniającego masakrę w Soweto, zdjęcie ukazuje umierającego Hektora Pietersona na rękach demonstranta, fot. Julia Nauedpa,
Fragment pomnika upamiętniającego masakrę w Soweto, zdjęcie ukazuje umierającego Hektora Pietersona na rękach demonstranta, fot. Julia Naue/dpa, Foto: PAP

16 czerwca 1976 czarnoskórzy uczniowie w Soweto w RPA wyszli na ulice w proteście przeciwko nauczaniu w języku afrikaans. Policja otworzyła ogień do demonstrantów.

W RPA panował apartheid, czyli polityka segregacji rasowej. Afrikaans, język białych obywateli Republiki Południowej Afryki, był uznawany przez rdzennych mieszkańców terytorium kraju za język najeźdźców.

Liczba protestujących rosła. Białe władze w Pretorii nakazały użycie wszelkich środków w celu utrzymania porządku. Od policyjnych kul zginęła młodzież i dzieci.  Symbolem masakry stał się trzynastoletni Hektor Pieterson, którego śmierć uwiecznił fotograf Sam Nzima.

Masakra była jak iskra, która spadła na beczkę prochu. Wydarzenia w Soweto rozpoczęły reakcję łańcuchową: demonstracje przeciwko polityce apartheidu przetoczyły się przez kraj. Strajki i protesty ciągnęły się jeszcze przez kolejną dekadę. Demonstranci domagali się wyrównania praw z białymi obywatelami i uwolnienia z więzień przywódców protestów z Soweto. Władze wskazały, że podczas manifestacjach zginęło 176 osób. Demonstranci mówili nawet o 700 zabitych.

Na masakrę zareagowała społeczność międzynarodowa. Wydarzenia w Soweto otworzyły oczy opinii publicznej na sprawę apartheidu. Politykę segregacji rasowej potępiło ONZ, embargo na dostawy ropy do RPA nałożyły państwa OPEC. Władze w Pretorii były krytykowane m.in. przez amerykańskiego Sekretarza Stanu Henry’ego Kissingera.

Dotkliwe sankcje skłoniły rząd w Pretorii do złagodzenia polityki. Na początku lat 90. zwolniony został z więzienia Nelson Mandela. Masakra w Soweto rozpoczęła demontaż apartheidu.

Posłuchaj relacji Polskiego Radia na temat wydarzeń w Soweto.

bm

Zobacz więcej na temat: HISTORIA Johannesburg RPA
Czytaj także

Nelson Mandela – pierwszy czarnoskóry prezydent RPA

Ostatnia aktualizacja: 18.07.2023 05:30
– Odnieśliśmy triumf w dążeniu do wskrzeszenia nadziei w piersiach milionów naszych współobywateli – mówił Mandela, obejmując stanowisko. 18 lipca 1918 roku urodził się Nelson Mandela. Pierwszy czarnoskóry prezydent RPA już za życia stał się legendą. Wszedł na trwałe do historii świata. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mandela i de Klerk – apostołowie afrykańskiego pokoju

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2013 06:00
10 grudnia 1994 roku - za pracę nad zniesieniem apartheidu i demokrację w Republice Południowej Afryki - Nelson Mandela i Frederik Willem de Klerk odebrali Pokojową Nagrodę Nobla.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Janusz Waluś – polityczny morderca

Ostatnia aktualizacja: 10.04.2016 05:59
W głęboko podzielonym społeczeństwie RPA Janusz Waluś budzi skrajne emocje. Dla czarnej ludności jest on mordercą wielkiego przywódcy. Dla białych bohaterem, który próbował ratować kraj przed komunizmem.
rozwiń zwiń