Historia

Andrzej Bursa. Poeta między kontrastami

Ostatnia aktualizacja: 21.03.2024 05:40
- Andrzej Bursa był człowiekiem, dla którego literatura stanowiła chleb powszedni codzienności. Niemal natychmiast zaczął przybierać rolę lidera generacji '56 - słyszymy w audycji Elżbiety Marcinkowskiej z cyklu "Portret pisarza".
Andrzej Bursa, źr. Wikimedia Commonsdp
Andrzej Bursa, źr. Wikimedia Commons/dp

15 listopada 1957 roku zmarł Andrzej Bursa, poeta, jeden z czołowych przedstawicieli tzw. pokolenia "Współczesności", generacji artystów, którzy przeciwstawiali się estetyce socrealizmu.

Posłuchaj
28:31 andrzej bursa - poezją jest właśnie proza.mp3 Audycja Andrzeja Zieniewicza "Poezja jest właśnie prozą" poświęcona postaci Andrzeja Bursy. (PR, 17.07.1982) 

Urodził się 21 marca 1932 roku, od najmłodszych lat przejawiał uzdolnienia artystyczne. Nie tylko literackie. Uczęszczał do plastycznej szkoły średniej, jednak już wówczas stwierdził, że bliższe mu jest malowanie słowami. Po zdaniu matury został studentem w Sekcji Dziennikarstwa Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie Wydziału Filologicznego.

W wieku dwudziestu lat ożenił się i został ojcem. Musiał przerwać studia. Znalazł pracę w redakcji "Dziennika Polskiego" w Krakowie. To na ten czas przypada okres jego największej twórczej aktywności.

Jego poezję charakteryzował cynizm, groteska i naturalizm. Pisane przez niego utwory w swojej formie odbiegały od tradycyjnej liryki, przypominając często raczej prozę. Autor audycji "Piotr Bursa – poezja jest właśnie prozą" wskazuje, że źródeł odejścia od tradycyjnej formy wiersza upatrywać należy w okolicznościach, w jakich przyszło żyć poecie. Lata 50. XX wieku były czasem kontrastu między barwnymi pochodami pierwszomajowymi i obrazem zrujnowanego kraju. Bursa miota się więc między formą podniosłą i jej kontestacją, skonfrontowaniem jej z naturalistycznym profanum, co z kolei prowadzi do dialogizacji jego liryki.

Posłuchaj
30:09 andrzej bursa___pr ii 15604_tr_rodzina.mp3 Audycja Elżbiety Marcinkowskiej z cyklu "Portret pisarza" z udziałem rodziny poety. (PR, 10.01.1993) 

- Szalenie charakterystyczne u Bursy było ukazanie fałszywości oficjalnych wartości – oceniał gość audycji Elżbiety Marcinkowskiej z cyklu "Portret pisarza".

Inną cechą typową dla twórczości Bursy była umiejętność zamknięcia utworu prozaiczną z pozoru pointą. Zrządzeniem losu podobnie zakończyło się życie poety. Zmarł niespodziewanie, w wieku 25 lat wskutek wrodzonej wady serca.

bm

Czytaj także

Jan Lechoń: tragiczny los skamandryty. Nagrania poety [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2024 05:55
"A wiosną - niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę" - pisał poeta w 1920 roku, postulując zerwanie z martyrologią. Nie wiedział wówczas, że za niespełna dwie dekady los zdecyduje, że wiosen zobaczy jeszcze wiele, lecz Polski już nigdy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rafał Wojaczek. Tragiczny los młodego poety

Ostatnia aktualizacja: 11.05.2023 05:40
- Był to człowiek o strukturze psychopatycznej, a zatem był podatny na wszystkie bodźce. Suma tych bodźców sprawiła, że poeta wpadł w potrzask choroby psychicznej. Wpadł w sidła, które sam na siebie zastawił – oceniał na antenie Polskiego Radia krytyk Jan Marx.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jarosław Iwaszkiewicz i jego gra z władzami PRL

Ostatnia aktualizacja: 27.02.2017 11:20
Z pozoru autor "Panien z Wilka" może być uznany za człowieka, który "zaprzedał duszę reżimowi" - po wojnie stanął na czele Związku Literatów Polskich, był też posłem przez siedem kadencji. Prawda o prozaiku i poecie jest jednak bardziej skomplikowana.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Halina Poświatowska. "Nie chciała życia bezczynnego. Chciała czerpać z życia"

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2023 05:40
– Halszka uczyła się sama, mogłaby równie dobrze zostać analfabetką. Zachorowała jako 9-letnie dziecko. Jak mogłaby żyć, gdyby nie ciągła ciekawość świata? – opowiadała w audycji Polskiego Radia matka Haliny Poświatowskiej, Stanisława Myga. – Nie chciała życia w fotelu, nie chciała życia bezczynnego. Chciała żyć. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

Ostatnia aktualizacja: 19.10.2023 05:45
– To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku.
rozwiń zwiń