Historia

46 lat temu powstał Komitet Wolnych Związków Zawodowych

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2024 05:40
Był to pierwszy w Polsce Komitet Wolnych Związków Zawodowych. Jego założycielami byli Kazimierz Świtoń, Roman Kściuczek, Ignacy Pines, Władysław Sulecki i Tadeusz Kicki.
Wolne Związki Zawodowe. Serwis Specjalny
Wolne Związki Zawodowe. Serwis SpecjalnyFoto: PR24

Wydarzenia te w ciągu dwóch lat doprowadziły do powstania 10-milionowego ruchu społecznego Solidarność – związku, który odmienił Polskę.

Wolne Związki Zawodowe - zobacz serwis specjalny

Powstały w lutym 1978 roku Komitet Pracowniczy/Założycielski Wolnych Związków Zawodowych w Katowicach był próbą zaktywizowania środowisk robotniczych i nadania ich działaniom form organizacyjnych, pierwszą w PRL niezależną od władz organizacją związkową. Jej głównym animatorem był związany z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela Kazimierz Świtoń, elektromechanik.

W ten sposób rozpoczęła się pierwsza opozycyjna aktywność robotników, którzy w sposób zorganizowany zaczęli przeciwstawiać się systemowi komunistycznemu.

Sierpien 80 Banner serwisu.jpg
Sierpień 80 - zobacz serwis specjalny

Obok Kazimierza Świtonia pod deklaracją założycielską organizacji znalazły się nazwiska Władysława Suleckiego (współpracownika KOR i redakcji "Robotnika"), Romana Kściuczka (uczestnika ROPCiO), Ignacego Pinesa (sympatyka KOR) i Tadeusza Kickiego (uczestnika ROPCiO). Dwaj ostatni pod wpływem presji Służby Bezpieczeństwa wycofali się jednak z działalności w ramach WZZ - przypominał Instytutu Pamięci Narodowej.

- Myślałem o tym, jak obalić komunę. To była moja rodzinna tradycja - mówił Kazimierz Świtoń w filmie wyprodukowanym w 2008 roku przez Instytut Pamięci Narodowej w Katowiczach.

Zobacz i posłuchaj:

W marcu 1978 roku WZZ działały w Wodzisławiu Śląskim, Gliwicach i Bielsku-Białej. W kwietniu powstał komitet założycielski WZZ Wybrzeża, a w październiku 1979 roku WZZ Pomorza Zachodniego.

Inwigilacja, szykany i represje spowodowały, że komitetowi nie udało się rozwinąć szerszych działań, przede wszystkim przenieść działalności związkowej na teren zakładów pracy regionu. Mimo to utworzenie katowickich WZZ miało wpływ na powstanie dwóch kolejnych niezależnych inicjatyw skierowanych do środowisk pracowniczych.

Komitet Obrony Robotników - zobacz serwis historyczny

W końcu kwietnia 1978 roku powołany został w Trójmieście Komitet Założycielski Wolnych.

im

Czytaj także

Prekursorzy Solidarności - Wolne Związki Zawodowe na Wybrzeżu

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2018 15:00
Niecałe sześć tygodni po grudniowej masakrze 70 roku w Stoczni Gdańskiej spotkał się z robotnikami nowy przywódca komunistycznej partii Edward Gierek. Bezpośredni i uśmiechnięty zapewniał, że w stosunkach między władzą a obywatelami rozpoczęła się właśnie nowa era.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jarosław Szarek o 41. rocznicy powstania Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża

Ostatnia aktualizacja: 29.04.2019 15:31
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek mówi, że powstanie Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża 29 kwietnia 1978 roku przyczyniło się do późniejszego powstania "Solidarności". WZW były niezależną od władz PRL organizacją pracowniczą, która sformowała struktury i rozwinęła działalność. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Andrzej Gwiazda. Bezkompromisowy opozycjonista kończy 89 lat

Ostatnia aktualizacja: 14.04.2024 05:45
14 kwietnia 1935 roku w Pińczowie urodził się Andrzej Gwiazda, działacz związkowy, jeden z założycieli Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, w sierpniu 1980 roku członek Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, współautor 21 Postulatów Sierpniowych, współzałożyciel NSZZ "Solidarność".
rozwiń zwiń