Historia

Jan Machulski. Dorosłe dziecko na scenie

Ostatnia aktualizacja: 20.11.2023 05:40
20 listopada wspominamy 15. rocznicę śmierci Jana Machulskiego, aktora, reżysera teatralnego, pedagoga, założyciela i dyrektora Teatru Ochoty w Warszawie, odtwórcy postaci Henryka Kwinto w filmach "Vabank" i "Vabank II, czyli Riposta".
Jan Machulski w 2007 roku
Jan Machulski w 2007 rokuFoto: PAP/Barbara Ostrowska

– Jest to człowiek o usposobieniu nie tylko młodzieńczym, ale czasem dziecinnym. To mnie fascynuje i zachwyca – mówił w 1979 roku krytyk teatralny prof. Jerzy Adamski. – Bo trzeba faktycznie dziecięcej szczerości, która nie stawia sobie żadnych przeszkód i nie boi się sama siebie, żeby uprawiać teatr w tak namiętny i otwarty sposób, jak on to robi. Dziwne to dzieciństwo, bo połączone, jak mi się wydaje, z bardzo ostrą, bardzo solidną, bardzo rzetelną i bardzo dorosłą świadomością. Przede wszystkim świadomością tego, czym jest aktorstwo, które chce uprawiać – dodał.


Posłuchaj
25:33 jan machulski 1979.mp3 Rozmowa z Janem i Haliną Machulskimi. O działalności teatralnej Jana Machulskiego mówi prof. Jerzy Adamski. Audycja Anny Retmaniak. (PR, 19.08.1979)

 

Obok aktorstwa jednym z głównych zajęć Jana Machulskiego była działalność nauczycielska. Artysta był wieloletnim dziekanem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Sztukę aktorską wykładał także w prowadzonej wraz z żoną prywatnej szkole Haliny i Jana Machulskich. W środowisku Jan Machulski uważany był za człowieka niezwykle dowcipnego i życzliwego ludziom.


Posłuchaj
14:32 prywatnie u haliny i jana machulskich.mp3 Halina i Jan Machulscy o pracy pedagogicznej i prywatnym życiu. Audycja Krystyny Kulej. (PR, 19.06.1983)

 

Machulski i Machulski

Urodził się 3 lipca 1928 roku w Łodzi. W 1954 roku ukończył studia aktorskie w Łodzi, a w 1971 roku reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Zagrał około 70 ról teatralnych oraz 45 filmowych. Wystąpił w takich filmach jak "Ostatni dzień lata", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Lalka", "Rzeczpospolita babska", "Sublokator" i "Psy".

W 1981 roku po raz pierwszy zagrał w filmie swojego syna - reżysera filmowego Juliusza Machulskiego. Był to film "Vabank", w którym Machulski wcielił się w postać kasiarza Henryka Kwinto. Później wystąpił w następnych filmach syna, między innymi w "Kingsajzie", "Deja vu", "Kilerze" oraz "Vincim".

Jan Machulski jest również znany najmłodszej widowni - wcielił się w postać pana Samochodzika w "Wyspie złoczyńców" i zagrał w filmie "Podróż za jeden uśmiech".

Gwiazda w teatrze

W latach 70. i 80. zrealizował szereg ambitnych teatralnych projektów reżyserskich. Wyreżyserował między innymi "Antygonę", "Hamleta" i "Sen nocy letniej", oraz sztuki własnego autorstwa – "Lęk", "Niebezpieczne zabawy".


Posłuchaj
05:39 pół żartem, pół serio - rozmowa z janem machulskim.mp3 Jan Machulski o tym, jak zostać wielkim aktorem i z którymi aktorkami grało mu się najlepiej. Audycja Barbary Okulicz. (PR, 4.03.1987)

 

Jan Machulski został uhonorowany wieloma wyróżnieniami. Przyznano mu Złoty Krzyż Zasługi. W 2002 roku podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd, a rok później otrzymał "Specjalną Żabą" - nagrodę operatorów dla polskiego aktora podczas Festiwalu Camerimage 2003.

20 listopada 2008 roku zmarł na zawał serca. Miał 80 lat. Został pochowany w Alei Zasłużonych na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Prezydent Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

IAR/mc

Czytaj także

"Volta" Machulskiego. Komedia, kobiety, korona i dodatki

Ostatnia aktualizacja: 10.07.2017 19:45
– Kiedy robię komedię, nie chcę powtarzać środków narracyjnych z moich poprzednich filmów. Dlatego zawsze coś dodaję – mówił Juliusz Machulski, twórca "Volty", która weszła właśnie na ekrany kin.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Czy polskie komedie nadal nas śmieszą? O tradycji kina komediowego w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2018 10:00
Największy sentyment mamy szczególnie do tych, które powstały w okresie PRL-u. Kiedyś uchodziły za kino niskich lotów, które schlebiało gustom pospólstwa, dziś znajdują się w kanonie najlepszych, rodzimych produkcji.
rozwiń zwiń
Czytaj także

35 lat rządów kobiet, czyli koralowy jubileusz "Seksmisji"

Ostatnia aktualizacja: 14.05.2019 08:00
Mija właśnie 35 lat od premiery jednego z najbardziej kultowych polskich filmów. "Seksmisja" miała ośmieszać totalitarny aparat władzy, ale uwagę zwracała ze zgoła innych powodów.
rozwiń zwiń