Historia

"Baby nie umieją się wspinać". Rutkiewicz umiała

Ostatnia aktualizacja: 04.02.2020 05:55
- Nagle do świadomości ludzi dotarła wiadomość, że Polka weszła na Mount Everest. Może dodałam ducha tym, którym go brakowało - mówiła Wanda Rutkiewicz. Dziś mija 77. rocznica urodzin himalaistki.
Audio
  • Archiwalne nagranie Polskiego Radia ze spotkania z Wandą Rutkiewicz dwa tygodnie po zdobyciu szczytu Mount Everest (30.11.1978)
  • Wanda Rutkiewicz o zdobyciu najwyższego szczytu Ziemi
  • Wspomnienia o Wandzie Rutkiewicz w rocznicę jej zaginięcia
  • Gawęda Wandy Rutkiewicz - początki miłości do gór. (Archiwum PR)
  • Gawęda Wandy Rutkiewicz – relacja "człowiek-góra". (Archiwum PR)
  • Gawęda Wandy Rutkiewicz – emocje, które wyzwalają się w człowieku podczas spotkania z górami. (Archiwum PR)
Wanda Rutkiewicz
Wanda RutkiewiczFoto: Seweryn Bidziński - Barbara Rusowicz (1992) Wszystko o Wandzie Rutkiewicz, Warszawa: Comer & Ekolog, ss. 194 ISBN 83-85149-02-1/Domena publiczna/Wikimedia Commons

Wanda Rutkiewicz urodziła się 4 lutego 1943 roku w Płungianach na Żmudzi. 16 października 1978 roku jako pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie zdobyła najwyższy szczyt ziemi – Czomolungmę, górę bardziej znaną pod nazwą Mount Everest (8848 m n.p.m.).

Po powrocie do kraju himalaistka opowiadała o olbrzymim wysiłku, jaki musiała pokonać: - Ja podchodząc do szczytu, ostatnie 50 metrów szłam bez tlenu, dlatego, że zalodził mi się wlot do maski tlenowej. Musiałam ją zdjąć i ostatnie metry przeszłam, oddychając powietrzem z zewnątrz. Na tych ostatnich metrach jest się w takim stanie euforii, że szłam do szczytu w tym samym tempie bez tlenu jak z tlenem.

- Po zejściu wydawało mi się, że to nawet nie ja, że to nie był najwyższy szczyt. Jakoś wszystko było takie normalne, a jednocześnie nie do uświadomienia, nie do przeżycia – dodała. Tego samego dnia konklawe w Rzymie wybrało Karola Wojtyłę na papieża. Rok później, podczas pielgrzymki do Polski Jan Paweł II spotkał się z Wandą Rutkiewicz i powiedział: "Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko". Papież otrzymał w prezencie od himalaistki kamień z wierzchołka Mount Everestu.

W czasach gdy Wanda Rutkiewicz rozpoczynała zdobywanie szczytów, w środowisku wspinaczy panowało przekonanie, że "baby nie umieją się wspinać, albo nie powinny". Wielokrotnie udowodniła, że ten stereotyp nie ma nic wspólnego z prawdą. W 1986 roku była pierwszą kobietą na świecie, która weszła na K2, jedną z najniebezpieczniejszych gór świata, jedyną, na której powyżej 8000 m n.p.m. trzeba wykorzystywać umiejętności wspinaczkowe, a nie tylko iść granią.

Na swoim koncie miała wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na wiele z najwyższych gór świata, zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, Czo Oju oraz Annapurnę.

25 maja 1992 roku do Polski dotarła informacja o zaginięciu Wandy Rutkiewicz podczas wyprawy na szczyt Kanczendzongi w Nepalu - trzeci szczyt na ziemi, który według wyznawców hinduizmu jest wierzchołkiem bogów. Za datę jej śmierci przyjmuje się 12 lub 13 maja 1992 roku.

W Polskim Radiu zachowało się wiele ciekawych nagrań z wypowiedziami Wandy Rutkiewicz. Posłuchaj jak niezwykłą osobą była ta wybitna himalaistka.

mk/mc

T: Baby nie umieją się wspinać / Pierwsze polskie wejście na Mount Everest / Pierwsze polskie wejście na najwyższy szczyt Ziemi

L: - Nagle do świadomości ludzi dostała się wiadomość, że Polka weszła na Mount Everest. Może dodałam ducha tym, którym go brakowało - mówiła Wanda Rutkiewicz. Posłuchaj archiwalnych wypowiedzi udzielonych PolskiemuRadiu przezpionierkę himalaizmu zimowego.

16 października 1798 roku Wanda Rutkiewicz, jako pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie zdobyła najwyższy szczyt ziemi – Czomolungmę, bardziej znany pod nazwą Mount Everest (8848 m n.p.m.).

Po powrocie do kraju himalaistka opowiadała o olbrzymim wysiłku jaki musiała pokonać: - Ja podchodząc do szczytu, ostatnie 50 metrów szłam bez tlenu,dlatego, że zalodził mi się wlot do maski tlenowej. Musiałam ją zdjąć i ostatnie metry przeszłam, oddychając powietrzem z zewnątrz. Te ostanie metry jest się w takim stanie euforii, że szłam do szczytu w tym samym tempie bez tlenu jak z tlenem.

- Po zejściu wydawało mi się, ze to nawet nie ja, że to nie najwyższy szczyt ziemi. Jakoś wszystko było takie normalne, a jednocześnie nie do uświadomienia, nie do przeżycia – dodała. Tego samego dnia konklawe w Rzymie wybrało Karola Wojtyłę na papieża. Rok później, podczas pielgrzymki do Polski Jan Paweł II spotkał się z Wandą Rutkiewicz i powiedział: "Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko". Papież otrzymał w prezencie od himalaistki kamień z wierzchołka Mount Everestu.

W czasach gdy Wanda Rutkiewicz rozpoczynała zdobywanie szczytów w środowisku wspinaczy panowało przekonanie, że „Baby nie umieją się wspinać, albo nie powinny”. Wielokrotnie udowodniła, że ten stereotyp nie ma nic wspólnego z prawdą. W 1986 roku była pierwszą kobietą na świecie, która weszła na K2, jedną z najniebezpieczniejszych gór, która pochłonęła wielu himalaistów.

Na swoim koncie miała wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na najwyższe góry świata, zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, CzoOju oraz Annapurnę.

25 maja 1992 roku do Polski dotarła informacja o zaginięciu Wandy Rutkiewicz podczas wyprawy na szczyt Kanczendzongi w Nepalu - trzeci szczyt na ziemi, który według wyznawców hinduizmu jest wierzchołkiem bogów. Za datę jej śmierci przyjmuje się 12 lub 13 maja 1992 roku.

W Polskim Radiu zachowało się wiele ciekawych nagrańz wypowiedziami Wandy Rutkiewicz. Posłuchaj jak osobą była ta wybitna himalaistka.

Czytaj także

40 lat temu Cichy i Wielicki jako pierwsi zdobyli zimą Mount Everest. "Halo Andrzej, wiesz gdzie jesteśmy?"

Ostatnia aktualizacja: 16.02.2020 10:00
17 lutego 1980 roku, Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki jako pierwsi alpiniści w historii zdobyli zimą najwyższą górę świata - Mount Everest (8848 m). 20-osobową, narodową wyprawą kierował prekursor zimowego himalaizmu Andrzej Zawada. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

80 lat polskiego himalaizmu - sukcesy z najwyższej półki przeplatane dramatami

Ostatnia aktualizacja: 25.04.2019 17:42
Osiemdziesiąt lat polskiego himalaizmu to wiele sukcesów, z najwyższej światowej półki, ale też sporo dramatów i tragedii - podkreślił pierwszy zdobywca Mount Everestu zimą (1980) Leszek Cichy przed oficjalną inauguracją obchodów rocznicy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kukuczka: wejść na szczyt!

Ostatnia aktualizacja: 18.09.2019 06:00
- Góry mnie ciągną, góry mnie bawią, jest to dla mnie sposób na życie, nie wyobrażam sobie życia bez gór – mówił Jerzy Kukuczka, jeden z najwybitniejszych himalaistów XX wieku.
rozwiń zwiń