Historia

Droga do "Nowego Państwa". 31 lat temu powstało Porozumienie Centrum

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2021 05:30
– Porozumienie Centrum chciało, aby społeczeństwo i państwo odcięło się od dziedzictwa PRL – mówił na antenie Polskiego Radia politolog Adam Chmielecki. 12 maja 1990 roku na konferencji prasowej w gmachu Teatru Wielkiego w Warszawie Jarosław Kaczyński ogłosił deklarację programową ugrupowania, które zrzeszało formacje chrześcijańsko-demokratyczne.
I Kongres Porozumiena Centrum (PC) na Politechnice Warszawskiej, w środku przewodniczący PC Jarosław Kaczyński. Warszawa, 3 marca 1991 roku.
I Kongres Porozumiena Centrum (PC) na Politechnice Warszawskiej, w środku przewodniczący PC Jarosław Kaczyński. Warszawa, 3 marca 1991 roku.Foto: PAP/Damazy Kwiatkowski

31 lat temu powstało Porozumienie Centrum. 12 maja 1990 roku na konferencji prasowej w gmachu Teatru Wielkiego w Warszawie Jarosław Kaczyński ogłosił deklarację programową ugrupowania, które zrzeszało formacje chrześcijańsko-demokratyczne.

Polska bez dziedzictwa PRL

Deklaracja została ogłoszona również w "Tygodniku Solidarność". Jego redaktorem naczelnym był lider Porozumienia Centrum Jarosław Kaczyński, który sprawował mandat senatora z ramienia Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego.

– Porozumienie Centrum chciało, aby społeczeństwo i państwo odcięło się od dziedzictwa PRL. Żądano rozpoczęcia procesu dekomunizacji, lustracji, ograniczenia wpływów sił postkomunistycznych w gospodarce, administracji, wojsku i służbach specjalnych – mówił politolog Adam Chmielecki, autor książki "Nowe Państwo. Porozumienie Centrum w dokumentach (1990-2001)", w audycji Jerzego Jachowicza.

Porozumienie Centrum powstało jako ugrupowanie postsolidarnościowych partii politycznych popierających Lecha Wałęsę w zbliżających się w 1990 roku wyborach prezydenckich. Do najważniejszych działaczy partii należeli m.in. Krzysztof Czabański, Józef Orzeł, Andrzej Urbański, Ludwik Dorn, Adam Glapiński, Przemysław Gosiewski, Jacek Maziarski, Sławomir Siwek i Jan Szyszko.

Zwolennikiem partii był również Lech Kaczyński, chociaż nie został jej członkiem i pozostał bezpartyjny.

Nowe Państwo

Porozumienie Centrum popierało wejście Polski do NATO i Unii Europejskiej. Ważnym postulatem było także przyspieszenie reform politycznych i gospodarczych w III Rzeczpospolitej.

Partia żądała jak najszybszego przeprowadzenia w pełni wolnych i demokratycznych wyborów prezydenckich i parlamentarnych. Program ugrupowania stawiał sobie za cel zbudowanie tzw. "Nowego Państwa".

– Jarosław i Lech Kaczyńscy nie bali się podnieść tego hasła i pokazać, że jest potrzebny regulator w postaci państwa, które musi czuwać, by silniejsi nie wykorzystywali słabszych. Hasło bezpieczeństwa było bardzo szeroko rozumiane, zarówno jako bezpieczeństwo międzynarodowe, ale również w sprawach wewnętrznych. Ważna była walka z przestępczością i korupcją – mówił Adam Chmielecki w audycji Polskiego Radia z 2020 roku.


Posłuchaj
23:55 Porozumienie Centrum.mp3 O historii Porozumienia Centrum w audycji Jerzego Jachowicza z cyklu "Przekładaniec Jachowicza" mówi politolog Adam Chmielecki, autor książki "Nowe Państwo. Porozumienie Centrum w dokumentach (1990-2001)". (PR, 26.04.2020)

 

Porozumienie Centrum pozostawało wierne swojemu programowi politycznemu, chociaż niekoniecznie przekładał się on na sukces wyborczy. Partia znalazła się w Sejmie I kadencji, a jej członkowie współtworzyli rządy Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jana Olszewskiego.

W następnych  wyborach, przeprowadzonych w 1993 roku Porozumienie Centrum nie zdołało przekroczyć progu wyborczego. Powrót do parlamentu nastąpił dopiero w 1997 roku w ramach bloku wyborczego Akcji Wyborczej Solidarność.

Porozumienie Centrum przestało istnieć w 2001 roku, a jego działacze wstąpili do nowo utworzonej partii – Prawo i Sprawiedliwość.

sa

Czytaj także

Wybory 4 czerwca 1989. Droga do wolności

Ostatnia aktualizacja: 04.06.2023 06:00
4 czerwca mijają 34 lata od pierwszych w powojennej historii Polski, częściowo wolnych wyborów do Sejmu oraz całkowicie wolnych do Senatu. Spektakularne zwycięstwo odniosła w nich Solidarność.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Olszewski. Był politykiem z pięknym życiorysem

Ostatnia aktualizacja: 07.02.2024 05:48
Powstaniec warszawski, obrońca opozycjonistów w procesach politycznych w okresie PRL, premier w latach 1991-1992, doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W 2009 roku odznaczony Orderem Orła Białego. 7 lutego wspominamy 5. rocznicę śmierci Jana Olszewskiego.
rozwiń zwiń