Historia

Małgorzata Musierowicz. Z "Jeżycjadą" przez epoki

Ostatnia aktualizacja: 09.01.2024 05:40
79 lat temu, 9 stycznia 1945 roku, urodziła się pisarka Małgorzata Musierowicz. Jest autorką słynnego cyklu "Jeżycjada" rozgrywającego się w poznańskiej dzielnicy Jeżyce.
Małgorzata Musierowicz na Targach Książki w Krakowie, 2000 r.
Małgorzata Musierowicz na Targach Książki w Krakowie, 2000 r.Foto: PAP/Jacek Bednarczyk

Małgorzata Musierowicz z wykształcenia jest grafikiem - ukończyła Wydział Malarstwa i Grafiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Pisać zaczęła w 1975 roku i od razu samodzielnie ilustrowała swoje książki. W 1977 roku rozpoczęła cykl "Jeżycjada" (nazwa ukuta przez słynnego teatrologa i czytelnika Musierowicz, Zbigniewa Raszewskiego) powieścią "Szósta klepka". Dwa lata wcześniej wydała jeszcze "Małomównego i rodzinę" i choć formalnie nie wlicza się go do serii, to zapowiada on ją swoim ciepłym stylem i rodzinną atmosferą.

Borejkowie z Poznania

Powieści Musierowicz stanowią zwarty cykl, choć każdą część można czytać niezależnie. Bohaterowie to postaci fikcyjne, przede wszystkim rodzina Borejków - Mila i Ignacy oraz ich cztery córki. Poruszają się w prawdziwej topografii miasta oraz są świadkami rzeczywistych wydarzeń historycznych, niekiedy bardzo dramatycznych.

- Dużą sztuką jest przełożenie na język literatury tego, co się dzieje - opowiadała Małgorzata Musierowicz w audycji Anny Stempniak w Polskim Radiu. - Tak było na przykład ze stanem wojennym w "Opium w rosole". Zajęło mi prawie pięć lat dokonanie takiej syntezy - wspominała autorka.

Posłuchaj
23:34 spotkanie z kobietami zajmującymi się pisaniem___21715_tr_1-1_11333247488bf785[00].mp3 "Spotkanie z kobietami zajmującymi się pisaniem". Audycja Anny Stempniak. (PR, 19.05.1993)

 

Obserwatorka młodzieży

Wydarzenia historyczne stanowią jednak nienachalne tło dla akcji koncentrującej się na życiu rodzinnym, a przede wszystkim uczuciowym bohaterów, którymi są w przeważającej części nastoletnie dziewczęta.

- Mam mnóstwo kontaktów z młodzieżą bardzo ciekawych i obserwuję, jak ta młodzież się zmienia - opowiadała Małgorzata Musierowicz w audycji Anny Stempniak w Polskim Radiu. - Daje się zaobserwować takie pęknięcie - brak porozumienia między pokoleniem rodziców a pokoleniem dzieci na zupełnie innej zasadzie. To tak, jakby rodzice nie potrafili wytłumaczyć młodemu pokoleniu, co oni właściwie przeżyli przez te 40 lat, tego się nie da opowiedzieć - mówiła pisarka.

Bohaterowie Musierowicz nie są typowymi bohaterami powieści młodzieżowych, nie są wyobcowaną młodzieżą skupioną wyłącznie na swoim życiu prywatnym. Mają ciepłe relacje z rodziną, szerokie zainteresowania, horyzonty intelektualne. Musierowicz umiejętnie pokazuje problemy młodych ludzi, które z jednej strony są bardzo indywidualne, a z drugiej - uniwersalne - dlatego pewnie jej książki cieszą się tak wielką popularnością od lat.

Ta mnogość barwnych charakterów powieściowych żyjących ze sobą w zgodzie, rozmawiających przy herbacie w kuchni, otoczonych ze wszystkich stron regałami pełnymi książek, tworzy niezwykłą atmosferę domowego ciepła, tak rzadko spotykaną we współczesnej literaturze.

Rozmowy w kuchni

Być może dlatego właśnie tak bardzo dużą rolę w powieściach Musierowicz odgrywa jedzenie - bohaterowie ciągle coś gotują i ciągle coś jedzą. Pisarka wydała wręcz osobne książki z przepisami kucharskimi wymienianymi w powieściach.

- Często posiłki stają się ważnym elementem akcji - nie ma chyba lepszego przykładu niż "Opium w rosole" - mówiła Małgorzata Minta w audycji Łukasza Modelskiego w Polskim Radiu. - Przez to, co jadają bohaterowie, przez to, co się pojawiało na stołach, widać, jak zmieniają się czasy - opowiadała.

Posłuchaj
23:36 droga przez mąkę jeżycjada ok.mp3 "Kuchnia w Jeżycjadzie - tanio, mącznie, pomysłowo". Audycja Łukasza Modelskiego z cyklu "Droga przez mąkę". (PR, 8.10.2016)

 

Do dziś ukazały się aż 22 tomy cyklu "Jeżycjada".

Małgorzata Musierowicz jest także autorką książek i opowiadań dla dzieci, felietonów publikowanych w "Tygodniku Powszechnym", tłumaczką Beatrix Potter i ilustratorką. Prywatnie to starsza siostra zmarłego wybitnego poety Stanisława Barańczaka.

az

Czytaj także

Mikołajek - łobuziak, który zawojował świat

Ostatnia aktualizacja: 09.02.2016 15:00
Bohater książek René Goscinny'ego i ilustratora Jeana-Jacques'a Sempé jest z najmłodszymi od lat 60. - To uniwersalna historia o chłopięctwie, gdy miałem 9 lat, bawiła mnie, mimo że nie znałem francuskich realiów - mówi reżyser Jakub Krofta pochodzący Czech.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ciemniejsza strona biografii Krystyny Siesickiej

Ostatnia aktualizacja: 25.08.2016 11:00
Krystyna Siesicka to autorka książek dla młodzieży, znana przede wszystkim z debiutanckiej "Zapałki na zakręcie". Zdaniem Joanny Siedleckiej cieniem na karierze pisarki kładzie się jednak jej przeszłość.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Życie barwniejsze niż literatura. Roald Dahl kończy dziś 100 lat

Ostatnia aktualizacja: 13.09.2016 13:22
"Gremliny", "Charlie i fabryka czekolady", "Matylda". Czy wiecie jaki życiorys stoi za tymi książkami dla dzieci?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kuchnia w "Jeżycjadzie": tanio, mącznie, pomysłowo

Ostatnia aktualizacja: 08.10.2016 12:00
- Pierwsze tomy "Jeżycjady" przypadają na czasy, kiedy sklepy nie zachwycały swoim asortymentem. Patrząc na stoły bohaterów tego cyklu widać, jak zmieniają się czasy - mówiła o jedzeniu w powieściach Małgorzaty Musierowicz Małgorzata Minta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wanda Chotomska - pierwsza dama literatury dla dzieci

Ostatnia aktualizacja: 06.08.2017 14:00
- Wandzie Chomtomskiej bardziej zależało, żeby dzieciom otwierać głowy niż je uczyć. Wyobrażam sobie, że jej czytelnicy wyrośli i wyrastać będą na inteligentnych, ciekawych świata ludzi, którzy myślą niekonwencjonalnie - opowiada pisarz Grzegorz Kasdepke. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Barańczak: poeta musi mówić prawdę

Ostatnia aktualizacja: 13.11.2023 05:57
– Nie odrzucam polityki czy spraw społecznych jako tematu wiersza, raczej staram się zawsze widzieć je jako fragment wszystkich tych uwikłań, w których się człowiek znajduje – mówił Stanisław Barańczak w 1981 roku. 13 listopada mija 77. rocznica urodzin poety.
rozwiń zwiń