Historia

"Nazistowscy miliarderzy": za bogactwem wielu niemieckich firm kryje się często ciemna historia rodzinna

Ostatnia aktualizacja: 12.01.2023 05:40
Fortuny wielu niemieckich przemysłowców powstały na plecach robotników przymusowych i Żydów podczas II wojny światowej, napisał w opublikowanej w ubiegłym roku książce "Nazistowscy miliarderzy. Czarna historia najbogatszych niemieckich dynastii" holenderski dziennikarz David de Jong. 
Friedrich Flick został skazany podczas procesów norymberskich na 7 lat pozbawienia wolności. Odsiedział 3 lata.
Friedrich Flick został skazany podczas procesów norymberskich na 7 lat pozbawienia wolności. Odsiedział 3 lata. Foto: National Archiwes of Record Administration/dp

Książka dziennikarza holenderskiej gazety "Financeele Dagblad" została entuzjastycznie przyjęta na arenie międzynarodowej. Prawa do pozycji wydanej przez giganta wydawniczego HarperCollins sprzedano już w 17 wersjach językowych.

Pozytywne recenzje "Nazistowskich miliarderów" ukazały się m.in. w amerykańskich dziennikach "The New York Times" i "Wall Street Journal", a także w prasie brytyjskiej (dziennik "The Times") i niderlandzkiej (dziennik "De Volkskrant"").

Nazistowscy krezusi 

Autor wspomnianej książki opisuje historię pięciu niemieckich rodzin, które wzbogaciły się dzięki współpracy z nazistami - Quandt, Flick, Von Finck, Porsche-Piëch i Oetker. Przypomina, że dorobiły się one fortun m.in. na produkcji broni na dużą skalę oraz kupowaniu żydowskich przedsiębiorstw po okazyjnych cenach.

Czytaj także: 

Friedrich Flick uważany był za najbogatszego Niemca zarówno przed, jak i po II wojnie światowej. Był właścicielem olbrzymiego koncernu, w skład którego wchodziły kopalnie, huty i fabryki. Wspierał ruch nazistowski, licząc na ułatwienia w przejęciu "niearyjskiego" kapitału. W jego zakładach prowadzony był proceder pracy niewolniczej więźniów. Choć większość jego aktywów po wojnie znalazła się w granicach NRD i uległa nacjonalizacji, koncern Flicka uniknął dekartelizacji dzięki parcelacji go między synów przemysłowego magnata. 

Von Finckowie byli bankierami, w ich rękach znajdował się bank Merc Finck i ubezpieczeniowy gigant Allianz. Dzięki protekcji III Rzeszy, po Anschlussie Austrii dokonali wrogiego przejęcia banku należącego do Rotshildów. 

Rodzina Quandt (do dziś jeden z głównych udziałowców BMW) była powiązana z Josephem Goebbelsem - Harald, syn głowy rodu, Günthera Quandta, był pasierbem szefa propagandy III Rzeszy. Przemysłowcy czerpali zyski m.in. z faktycznego monopolu na produkcję baterii do okrętów podwodnych Kriegsmarine i z udziałów w koncernie BMW. Harald Quandt był odpowiedzialny za wykorzystywanie więźniów w charakterze niewolników w swoich zakładach. 

Rudolf-August Oetker, dziedzic spożywczego imperium Dr. Oetker, był członkiem Waffen SS. Jego firma dostarczała - korzystając z pracy niewolniczej więźniów - prowiant dla Wehrmachtu. 

Ferdinad Porsche, twórca potęg marek Porsche i Volkswagen, autor m.in. popularnego "garbusa", był członkiem NSDAP i SS. W jego zakładach wykorzystywano pracę niewolniczą więźniów m.in. z Auschwitz. 

GDC 1200.jpg
German Death Camps - zobacz serwis specjalny

"Nagrody otrzymały imiona zbrodniarzy"

W ocenie autora książki "Nazistowscy miliarderzy" podczas gdy kolejni przywódcy polityczni w Niemczech brali odpowiedzialność za wydarzenia prowadzące do II wojny światowej oraz podczas jej trwania, wiele firm i rodzin, które dorobiły się wówczas fortun, nadal tego nie robi.

"Te rodzinne dynastie są warte wiele miliardów euro i są obecnie głównymi udziałowcami największych europejskich firm, takich jak BMW, Porsche, Volkswagen i Dr. Oetker. Liczne fundacje, siedziby, a nawet nagrody medialne otrzymały imiona ówczesnych zbrodniarzy wojennych" – napisał w recenzji dziennik "De Volkskrant".

"Gospodarka III Rzeszy" - wystawa IPN

Instytut Pamięci Narodowej zaprezentował wystawę plenerową "Gospodarka III Rzeszy". Można ją oglądać do 1 lutego 2023 roku przed Domem Polonii w Warszawie (ul. Krakowskie Przedmieście 64). 

Wystawa ukazuje źródła dzisiejszej niemieckiej potęgi gospodarczej: infrastrukturę i technologie z czasów Wehrwirtschaft, czyli gospodarki wojennej, opartej na grabieży mienia i wyzysku ludności z państw podbitych przez Niemcy w czasie II wojny światowej.

Z niewolniczej i przymusowej pracy więźniów obozów koncentracyjnych i zagłady, jeńców wojennych korzystało w okresie istnienia III Rzeszy 90 proc. ówczesnych niemieckich firm. Oto niektóre z tych największych: Continental, BMW, Mercedes-Benz, Volkswagen, Siemens, Bayer, Agfa, Dr. Oetker, Hugo Boss, Allianz, Deutsche Reichsbahn (który przejął całą polską infrastrukturę kolejową), Lufthansa, Deutsche Bank, koncern IG Farben.

Niemiecki historyk Götz Aly obliczył, że zagrabione przez Niemców dobra miałyby dzisiaj wartość co najmniej 2 bln euro. Wiele ukradzionych w całej Europie dóbr kultury do dziś znajduje się w rękach niemieckich.

PAP/IPN/bm

Czytaj także

Dziennik Anny Frank - jedno z najważniejszych świadectw Holocaustu

Ostatnia aktualizacja: 04.08.2023 05:50
"Nieustannie szukam sposobu, żeby stać się taką, jaką chętnie chciałabym być i jaką mogłabym być, gdyby… na świecie nie mieszkali żadni inni ludzie" - brzmiał ostatni wpis w dzienniku Anny Frank.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Volkswagen Garbus. Pomysł narodził się w głowie Hitlera

Ostatnia aktualizacja: 12.01.2023 05:45
W styczniu 1934 roku Ferdynand Porsche zaprezentował rządowi niemieckiemu projekt garbusa, inaugurując historię marki Volkswagen.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Cyklon B - narzędzie niemieckich zbrodni

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2023 05:40
Śmierć w komorze gazowej była przerażająca. Ofiara dusiła się, łzawiła, miała zawroty głowy, lęki, wymiotowała. Narządy wewnętrzne krwawiły. Ostatnim widokiem, jaki widział umierający, były pokryte plamami ciała innych ofiar.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lebensborn. To tu III Rzesza chciała stworzyć z dzieci rasę panów

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2023 05:50
88 lat temu, 12 grudnia 1935, Heinrich Himmler, osoba numer dwa w nazistowskich Niemczech, powołał do życia organizację, której nazwę należy tłumaczyć jako "Źródło życia". Jej zadaniem było stworzenie warunków do przyjścia na świat "wartościowych rasowo" Niemców. W czasie wojny stała się miejscem, gdzie zrabowane przez okupantów dzieci przechodziły pranie mózgów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kapitulacja III Rzeszy - wydarzenie, które zakończyło II wojnę światową

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2023 06:00
7 maja 1945 roku o godzinie 02:41 w kwaterze głównej Alianckich Sił Ekspedycyjnych generała Dwighta Eisenhowera we francuskim Reims, III Rzesza podpisała bezwarunkową kapitulację. Dokument wszedł w życie dzień później o godzinie 23:01 czasu środkowoeuropejskiego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Adolf Hitler sięga po pełnię władzy. Dyktatura "demona zła"

Ostatnia aktualizacja: 02.08.2023 05:45
- To zdumiewające, bo on wyszedł z samego dołu. W kraju, w którym istniały pewne tradycje hierarchii społecznej i sztywne normy, trudny było się przebić, jeśli ktoś nie pochodził z określonego środowiska czy klasy społecznej. A Hitler to zrobił – mówił w radiowej audycji o karierze politycznej wodza III Rzeszy historyk prof. Franciszek Ryszka.
rozwiń zwiń