Historia

"Polska jest matką, która wciąż cierpi". Druga pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny

Ostatnia aktualizacja: 23.06.2023 05:45
- Przybywam, ażeby być z moimi rodakami w szczególnie trudnym momencie dziejów Polski – tymi słowami Jan Paweł II przemówił do władz państwowych PRL podczas spotkania w Belwederze drugiego dnia pielgrzymki w 1983 roku. Wizyta Ojca Świętego odbyła się w wyjątkowych okolicznościach, bowiem w Polsce wciąż nie został zniesiony stan wojenny.
Druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Ceremonia pożegnalna na lotnisku Balice, 23.06.1983 roku
Druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Ceremonia pożegnalna na lotnisku Balice, 23.06.1983 rokuFoto: PAP/J. Morek

Posłuchaj
45:13 II pielgrzymka do Polski - początek wizyty_2046995.mp3 II pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - początek wizyty, przywitanie na Okęciu, 16.06.1983

16:09 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski 17.06.1983 - Warszawa, Belweder.mp3 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - Warszawa, Belweder, 17.06.1983

47:44 II pielgrzymka do Polski - 3. dzień wizyty_2046998.mp3 II pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - Niepokalanów, Częstochowa, 18.06.1983

07:51 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski 21.06.1983 - Wrocław, katedra św. Jana Chrzciciela.mp3 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - Wrocław, katedra św. Jana Chrzciciela, 21.06.1983

    

23 czerwca 1983 roku dobiegła końca druga pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny zorganizowana z okazji 600. rocznicy istnienia klasztoru na Jasnej Górze. Jubileusz miał miejsce rok wcześniej, wtedy jednak władze państwowe nie zgodziły się na przybycie papieża do kraju. Po zawieszeniu stanu wojennego wraz z początkiem 1983 roku (zniesienie nastąpiło 22 lipca 1983 roku, miesiąc po wizycie Jana Pawła II) wyrażono zgodę na pielgrzymkę.

"Trudny moment dziejów"

Papież rozpoczął swoją podróż od wizyty w Warszawie. 16 czerwca na lotnisku Okęcie przywitał go Przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński, a Jan Paweł II swoim zwyczajem najpierw ucałował polską ziemię. W pierwszej przemówieniu podczas tej wizyty wyjaśnił znaczenie tego gestu.

- Czynię tak na początku każdej wizyty duszpasterskiej, by oddać cześć Stwórcy oraz synom i córkom ziemi, do której przybywam. Pocałunek złożony na ziemi polskiej ma jednak dla mnie sens szczególny. Jest to pocałunek złożony na rękach matki, albowiem ojczyzna jest naszą matką ziemską. Polska jest matką szczególną, niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci. Jest matką, która wiele przecierpiała i wciąż na nowo cierpi – powiedział papież w stolicy Polski.

src="http://static.prsa.pl/3ab8a157-2f35-48fb-bac0-16cf62734030.file"

Następnego dnia, w piątek 17 czerwca, w Belwederze Ojciec Święty spotkał się z ówczesnym premierem gen. Wojciechem Jaruzelskim i wyższymi przedstawicielami władz państwowych. W przemowie odniósł się do stanu wojennego.

- Przybywam tu, ażeby być z moimi rodakami w szczególnie trudnym momencie dziejów Polski. […] Chociaż życie w ojczyźnie od 13 grudnia 1981 roku zostało poddane surowym rygorom stanu wojennego, który został zawieszony od początku 1983 roku, to nie przestaję ufać, że owa zapowiadana wielokrotnie odnowa społeczna według zasad wypracowanych w takim trudzie, w przełomowych dniach sierpnia 1980, i zawarta w porozumieniach dojdzie do skutku – mówił Jan Paweł II.

Sierpien 80 Banner serwisu.jpg
Sierpień 80 - zobacz serwis specjalny

Po południu tego samego dnia na nieistniejącym już Stadionie Dziesięciolecia papież sprawował mszę świętą, w której uczestniczyło 1,5 mln osób.

Nadzieja 

W kolejnych dniach Ojciec Święty odwiedził kilka polskich miast, takich jak Poznań, Wrocław, Kraków, Katowice i Częstochowa. Był również w Niepokalanowie, klasztorze o. Maksymiliana Kolbego, którego kanonizacja odbyła się rok wcześniej.

W każdym z tych miejsc papieża witały tłumy wiernych. W swoich licznych przemowach i homiliach Jan Paweł II zwracał się do robotników, rolników, duchownych i młodzieży, których wzywał do pracy dla ojczyzny i wytrwania w nadziei na lepszą przyszłość kraju.


Posłuchaj
10:32 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski 23.06.1983 - Kraków, Balice.mp3 II Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - mowa pożegnalna na lotnisku Balice, 23.06.1983

 

- Polska jest dobrem wspólnym całego narodu i na to jej dobro muszą być otwarci wszyscy jej synowie i córki, bo takie dobro domaga się stałego i rzetelnego wysiłku całego społeczeństwa. Bardzo pragnę, by stopniowo pokonane zostały piętrzące się trudności, by Polacy mogli owocnie budować swoje spokojnie dziś i jutro. Naród bowiem musi żyć i rozwijać się o własnych siłach – mówił papież podczas pożegnalnej przemowy na podkrakowskim lotnisku Balice 23 czerwca. - Żegnając się z mymi rodakami, wyrażam życzenie, aby raz jeszcze pod opieką Pani Jasnogórskiej dobro okazało się na ziemiach polskich potężniejsze od zła i odniosło zwycięstwo.

Ostatniego dnia pielgrzymki w Polsce Jan Paweł II znalazł kilka godzin dla siebie, które wykorzystał na spacer po Dolinie Chochołowskiej w Tatrach. Spotkał się tam z Lechem Wałęsą.

Wizja moralnego zwycięstwa

Druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski w 1983 roku była wyjątkowa. Odbyła się miesiąc przed zniesieniem stanu wojennego, podczas którego "Solidarność" została zdelegalizowana, a opozycjoniści podlegali represjom i internowaniu. 


Posłuchaj
09:39 Nadzieje związane z II pielgrzymką Ojca św. w Polsce.mp3 Rozważania publicysty Tadeusza Nowakowskiego o nadziejach związanych z II pielgrzymką Jana Pawła II w Polsce (RWE, 23.06.1983)

 

- Czy pozostanie po jego pielgrzymce ta siła fatalna, która zjadaczy chleba przemieni w anioły? – pytał na antenie Radia Wolna Europa, parafrazując słowa Juliusza Słowackiego, publicysta Tadeusz Nowakowski. ("Lecz zostanie po mnie ta siła fatalna, Co mi żywemu tylko czoło zdobi; Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna, Aż was, zjadacze chleba - w aniołów przerobi." J. Słowacki "Testament mój")

Wizyta papieża Polaka wlewała nadzieję w serca rodaków, że sytuacja w kraju może ulec poprawie. Podobny skutek odniosła przecież pierwsza pielgrzymka w 1979 roku.

- Kto dzisiaj po wyjeździe papieża odczuwa głęboko jego nieobecność, komu ciąży nagłe przejście z niedzieli do codziennej rzeczywistości, niechaj przypomni sobie, jak błogosławiony był wpływ pierwszej wizyty papieża na życie polskiej wspólnoty. Nie na darmo prasa zagraniczna nazwała go inspiratorem ducha odnowy moralnej, ojcem chrzestnym "Solidarności" - przekonywał publicysta.

- Ośmielam się twierdzić, że ta druga wyprawa papieża do ojczyzny jeszcze bardziej zapadła w serca i umysły polskie niż pierwsza. A co najważniejsze, ta pielgrzymka wcale się nie skończyła. Jan Paweł II powierzył nam ważne zadanie: miliony Polaków powołał do służby na niewidzialnej linii frontu i roztoczył wizję moralnego zwycięstwa – podsumował Nowakowski.

Papież pielgrzym

40.rocznica wyboru papieża Polaka - zobacz serwis historyczny

Jan Paweł II w trakcie swojego 27-letniego pontyfikatu odbył 104 podróże duszpasterskie. W tym czasie odwiedził 129 krajów, a w wielu z nich wizytował jako pierwszy papież w historii. Były to m.in. Kuba, Dominikana, Anglia czy Ukraina. Ojciec Święty jedenastokrotnie odwiedził Afrykę, a najdłuższą swoją podróż odbył po Azji w 1987 roku, podczas której przebył niemal 50 tys. kilometrów.

Papież nigdy nie zapomniał o swoim kraju i przez cały czas interesował się wydarzeniami w ojczyźnie. Do Polski Jan Paweł II przybył osiem razy, z czego trzykrotnie podczas trwania komunizmu. Po raz pierwszy odwiedził swój kraj w 1979 roku, kilka miesięcy po rozpoczęciu pontyfikatu. Była to jego druga podróż duszpasterska. VI pielgrzymka Jana Pawła II do Polski z 1999 roku była najdłuższą, ponieważ trwała aż 13 dni. W tym czasie papież odwiedził rekordową liczbę 23 miast. Ostatnia wizyta Ojca Świętego w Polsce miała miejsce w sierpniu 2002 roku.

th

Czytaj także

Dziewięć dni, które zmieniły Polskę. Ostatni dzień I pielgrzymki Jana Pawła II

Ostatnia aktualizacja: 10.06.2023 06:00
44 lata temu, 10 czerwca 1979 roku, zakończyła się pierwsza pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski. Wizyta papieża wywołała nieopisany entuzjazm Polaków.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Niecodzienna wizyta". Najkrótsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski

Ostatnia aktualizacja: 22.05.2023 05:55
28 lat temu Jan Paweł II przybył do Polski z V pielgrzymką apostolską. Była to niecodzienna wizyta, ponieważ trwała zaledwie kilka godzin.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Nie przestaję czuć się synem tej ziemi". Jan Paweł II przybywa do Polski z VI pielgrzymką

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2023 05:58
– Choć przyszło mi żyć w oddali, to jednak nie przestaję czuć się synem tej ziemi i nic co jej dotyczy nie jest mi obce. Raduję się razem z wami z odnoszonych sukcesów i uczestniczę w waszych troskach – mówił papież Jan Paweł II po rozpoczęciu VI podróży apostolskiej do Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

VIII pielgrzymka papieża do Polski. "Bóg okazał nam miłosierdzie"

Ostatnia aktualizacja: 16.08.2022 05:35
20 lat temu, 16 sierpnia 2002 roku zaczęła się ostatnia VIII pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Głównym hasłem pielgrzymki było "Bóg bogaty w miłosierdzie"
rozwiń zwiń
Czytaj także

VII wizyta papieża Jana Pawła do Polski pełna miłości i wiary

Ostatnia aktualizacja: 17.06.2022 05:40
23 lata temu, 17 czerwca 1999 roku, zakończyła się VII pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski. Ta najdłuższa z wszystkich pielgrzymek do kraju trwała 13 dni i była pełna donośnych wydarzeń. 
rozwiń zwiń