Historia

Maryna Miklaszewska - pisarka i działaczka opozycji niepodległościowej. "Dla niej prawda była prawdą"

Ostatnia aktualizacja: 01.11.2022 05:45
11 maja 2022 roku odeszła Maryna Miklaszewska, dziennikarka Polskiego Radia, pisarka, działaczka społeczna i patriotyczna, współtwórczyni Kongresu Polska Wielki Projekt. Zasłynęła jako autorka książki "Mikołajek w szkole PRL" i współtwórczyni musicalu "Metro".
Maryna Miklaszewska podczas konferencji prasowej przed Kongresem Polska Wielki Projekt 2013
Maryna Miklaszewska podczas konferencji prasowej przed Kongresem Polska Wielki Projekt 2013Foto: PAP/Tomasz Gzell

Maryna Miklaszewska urodziła się 4 stycznia 1947 roku w Katowicach w rodzinie artystycznej. Była córką rysownika Gwidona Miklaszewskiego i starszą siostrą Agaty - poetki i pisarki. Sama chciała zostać aktorką, ale próby dostania się do szkoły teatralnej zakończyły się fiaskiem. W kolejnych latach Maryna realizowała się artystycznie na polu literackim.

Ukończyła filologię słowiańską i polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, a w latach 1975-1976 była członkiem zespołu redakcyjnego "Płomyczka".

Opozycjonistka

Maryna Miklaszewska od 1977 roku pracowała w redakcji literackiej Programu 3. Polskiego Radia, z której została zwolniona w wyniku weryfikacji dziennikarzy w czasie stanu wojennego. Współpracowała z drugim obiegiem wydawniczym oraz podziemnym radiem Solidarność. Przeprowadziła m.in. wywiad z Tadeuszem Konwickim w maju 1981 roku, który po emisji radiowej został przedrukowany w podziemnym wydaniu "Małej apokalipsy".

Także poza cenzurą - w drugoobiegowym wydawnictwie Rytm - w 1986 roku ukazała się jej książka "Mikołajek w szkole PRL" podpisana pseudonimem Miłosz Kowalski. Książka nawiązywała do francuskiej serii opowieści o Mikołajku, autorstwa René Goscinny’ego i Jeana-Jacques’a Sempé. Ilustrował ją 10-letni syn autorki Mikołaj Chylak, ukryty pod pseudonimem Masław.

Miklaszewska tłumaczyła wiersze i teksty piosenek Karela Kryla oraz literaturę czeską, głównie związaną ze środowiskiem opozycyjnym (m.in. Vaclava Havla). Do kwietnia 1987 roku była rozpracowywana przez Wydział II Departamentu III Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w ramach sprawy operacyjnego rozpoznania o kryptonimie "Kaseta".

Czytaj także:

"Maryna Miklaszewska chodziła własnymi ścieżkami"

Maryna Miklaszewska - otwarta na ludzi i zdarzenia

Polskie Radio

Z Polskim Radiem Maryna Miklaszewska związała się ponownie w 1989 roku. Do 1992 roku była redaktorką Programu 1. Polskiego Radia, a w czerwcu 1989 roku autorką radiowych audycji wyborczych podczas wyborów parlamentarnych. W ostatnich latach współpracowała z Polskim Radiem 24, gdzie wraz z Magdaleną Mertą prowadziła audycję "Polki", poświęconą naszym największym rodaczkom.

Posłuchaj
06:02 Merta [PR24]PR24 (mp3) 11 maj 2022 21_54_03.mp3 Magdalena Merta wspomina Marynę Miklaszewską (PR, 11.05.2022)

 

- Trudno uwierzyć, że Maryna, tak pełna planów, pełna życia, odporna na wszystkie przeciwności, odeszła - mówiła po śmierci koleżanki w Polskim Radiu Magdalena Merta.

Dziennikarka zaznaczyła, że gdy wspólnie pracowały przy audycji Polskiego Radia 24 "dawał się od razu zauważyć ogromny profesjonalizm" Maryny Miklaszewskiej oraz jej "fantastyczne poczucie humoru". - Nie przeszło mi przez myśl, że może jej nagle zabraknąć. Nawet kiedy zachorowała - powiedziała Magdalena Merta.

Pisarka i autorka tekstów

Maryna Miklaszewska miała szerokie zainteresowania literackie. Poza wspomnianą młodzieżową książką o Mikołajku, dziennikarka napisała m.in. powieść kryminalną "Porter pamięciowy" (2003), opowiadanie "Spotkałam kiedyś prawdziwego hipstera" (2012) oraz książki historyczne takie, jak "Wojtek z Armii Andersa" (2007) i "Proces Szolema Szwarcbarda, mordercy atamana Petlury" (2022). 

Jest również autorką scenariusza spektaklu Teatru Telewizji "Hrabia" nagrodzonego przez Ministra Kultury i Sztuki. Szerszej publiczności dała się poznać w 1991 roku, gdy razem z siostrą Agatą napisała libretto i teksty piosenek do musicalu "Metro". Stworzyła także sztukę "Strajk" - musical poświęcony wydarzeniom ze Stoczni Gdańskiej z 1980 roku. 

Działaczka

Maryna Miklaszewska prowadziła również działalność społeczną i patriotyczną. Była współtwórcą kongresu Polska Wielki Projekt, a także pomysłodawcą i sekretarzem kapituły Nagrody im. Lecha Kaczyńskiego, która przyznawana jest twórcom. W 2001 roku wyróżniona została odznaką Zasłużony Działacz Kultury, a w 2007 roku odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Marta Ławacz, która przez wiele lat współpracowała i przyjaźniła się z Maryną Miklaszewską, wspominała dziennikarkę jako lojalną przyjaciółkę i osobę o fantastycznym poczuciu humoru.

Posłuchaj
06:20 MartaŁawacz--PR24_mp3 2022_05_11-22-06-12.mp3 Marta Ławacz wspomina Marynę Miklaszewską. Audycja "Temat dnia/ Gość PR24" prowadzona przez Mateusza Drozdę (PR, 11.05.2022)

 

- Maryna była osobą odważną, ciepłą, mądrą i bezkompromisową. Dla niej prawda była prawdą, rzeczy ważne były rzeczami ważnymi. Nie było żadnych kompromisów - mówiła Marta Ławacz w rozmowie z Mateuszem Drozdą.

- Miała w sobie gen bunt, gen niepokorny, który nie pozwalał jej na zgodę na rzeczy, które według nie były prawe i jednocześnie taki ferment, który był fantastyczny. Myślę, że bardzo będzie nam brakowało tego - dodała Marta Ławacz.

Maryna Miklaszewska zmarła 11 maja 2022 roku w wieku 75 lat.

Posłuchaj
118:14 2022_06_18 15_00_38_PR2_Dwie_do_setki.mp3 O Marynie Miklaszewskiej opowiadają Agata Miklaszewska (siostra Maryny), Krzysztof Bronikowski (przyjaciel z dzieciństwa Maryny), Ewa Gruda (krytyk literacki), Barbara Grzegorzewska (tłumaczka literatury francuskiej). Audycja "Dwie do setki" prowadzona przez Wacława Holewińskiego i Jakuba Kuklę (PR, 18.06.2022)

 

ASP/IAR/PAP/th

Czytaj także

"Polki": prof. Anna Świderkówna, badaczka i popularyzatorka wiedzy o antyku oraz Biblii

Ostatnia aktualizacja: 02.01.2021 08:33
Wybitny znawca historii starożytności, kultury antyku, papirolog, biblistka. Bohaterką kolejnej odsłony audycji "Polki" była prof. Anna Świderkówna, o której życiu i twórczości mówił  prof. Jan Grosfeld, politolog oraz ekonomista, autor książek poświęconych dialogowi między Żydami a chrześcijanami.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Kamera ją kochała". Maryna Miklaszewska w PR24 o Poli Negri

Ostatnia aktualizacja: 01.05.2021 09:08
Przełomem w karierze Poli Negri było poznanie reżysera Ernsta Lubitscha. Punktem kulminacyjnym i najważniejszym w jej karierze, który utorował jej też późniejszą karierę w Stanach Zjednoczonych, był film "Oczy mumii Ma" - mówiła w Polskim Radiu 24 Maryna Miklaszewska. Postać najsłynniejszej na świecie polskiej aktorki przybliżały w audycji "Polki" wraz z Magdaleną Mertą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wspomnienie Maryny Miklaszewskiej. Magdalena Piejko: miała serdeczny ton do nowo poznanych

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2022 09:10
- Poznałyśmy się zaraz po tym, jak wydała powieść "Spotkałam kiedyś prawdziwego hipstera", moim zdaniem książkę taką troszeczkę zapomnianą - mówiła w Polskim Radiu 24 zastępca dyrektora Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego ds. Upowszechniania i Edukacji Magdalena Piejko.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Maryna Miklaszewska o ZSRR, Szwarcbardzie i Petlurze. Czyta Łukasz Lewandowski

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2022 11:02
W cyklu "To się czyta" od 17 do 21 października 2022 roku prezentowaliśmy powieść Maryny Miklaszewskej pt. "Proces Szolema Szwarcbarda, mordercy atamana Symona Petlury" w interpretacji Łukasza Lewandowskiego.
rozwiń zwiń