Historia

Jan Winczakiewicz - wybitna postać powojennej emigracji

Ostatnia aktualizacja: 06.03.2016 12:39
Był jednym z najwybitniejszych emigracyjnych poetów i malarzy. Urodził się 95 lat temu, 6 marca 1921.
Audio
  • Audycja z cyklu "Portret pisarza" poświęcona postaci Jana Winczakiewicza (PR, 24.10.1993)
Jan Winczakiewicz
Jan WinczakiewiczFoto: Jerzy Bałwas/info.kalisz.pl

Jan Winczakiewicz, barwna postać polskiego Paryża:  poeta, malarz, dziennikarz, tłumacz, publicysta, radiowiec.

Wydał m.in. zbiór wierszy "Ballady wojenne" (Paryż 1945), "Czarne wino" (Londyn 1967), "Przypowieści bluźniercze" (Londyn 1985), dramat "Opera XX wieku" (Londyn 1988). Laureat nagrody londyńskich "Wiadomości" (Londyn 1967). Poszukiwał polskich śladów nad Sekwaną, opublikował niekonwencjonalny przewodnik "Polak zwiedza Paryż", wielokrotnie wznawiany i ogromnie popularny. W wydawnictwie Jerzego Giedroycia wydał tom "Izrael w poezji polskiej" (Biblioteka "Kultury" 1958).

Zajmował się grafiką i malarstwem. Swoje prace prezentował we Francji, Włoszech, Szwecji, Danii, Hiszpanii, Portugalii. Wśród wielu nagród i wyróżnień otrzymał liczącą się "Grand Premio Della Cita Eterna" w 1972 roku w Rzymie.

W Paryżu zamieszkał po wojnie. Wcześniej jako osiemnastoletni chłopiec wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Potem niewola, ucieczka, wreszcie Francja i udział w ruchu oporu. Wędrówka przez Hiszpanię do Anglii, by zaciągnąć się w szeregi Polskiej Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka - i walki w Normandii. Za męstwo pod Falaise Jan Winczakiewicz otrzymał Krzyż Walecznych oraz Krzyż Virtuti Militari, został również odznaczony angielskim War Medal. Już w wolnej Polsce - Komandorią Orderu Polonia Restituta.

W 1990 roku pokazał w Kaliszu wystawę swoich prac plastycznych. Cały dochód ze sprzedaży artysta - w symbolicznym geście - przeznaczył na rewaloryzację zabytkowych cmentarzy kaliskich.

Jan Winczakiewicz zmarł w Lailly en Val. Spoczął na starym cmentarzu Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem, gdzie byli pochowani Adam Mickiewicz, Julian Ursyn Niemcewicz, Cyprian Kamil Norwid, Olga Boznańska, Roman Palester.

Andrzej Mietkowski