Historia

Wojciech Ziembiński. Stróż pamięci ofiar Wschodu

Ostatnia aktualizacja: 22.03.2024 05:50
– Dla nas, żołnierzy II Rzeczpospolitej, walka o niepodległość zaczęła się pierwszego i siedemnastego września 1939. Naszym obowiązkiem było wykonać ten imperatyw zawarty w przykazaniach żołnierzy dawnej Rzeczpospolitej: nie spoczniesz, dopóki kraj twój wolny nie będzie – mówił opozycjonista.
Wojciech Ziembiński na tle pomnika Pomordowanych na Wschodzie
Wojciech Ziembiński na tle pomnika Pomordowanych na WschodzieFoto: mat. prasowe

98 lat temu, 22 marca 1925 roku, urodził się Wojciech Ziembiński – działacz opozycyjny w PRL, przewodniczący Rady Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie oraz Rady Polskiej Fundacji Katyńskiej.

W czasie okupacji Wojciech Ziembiński działał w konspiracji. Próbował przedostać się do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Złapany przez Niemców, spędził resztę wojny w obozach pracy. Po wojnie powrócił do Polski. Od 1950 roku pracował w Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", skąd został zwolniony za odmowę uczczenia śmierci Stalina. Po odwilży gomułkowskiej był działaczem Klubu Inteligencji Katolickiej i Klubu Krzywego Koła.

"Proces piski o traktat ryski"

4 maja 1971 sąd w Piszu skazał Ziembińskiego na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu za wygłoszenie gawędy skierowanej do harcerstwa na temat wschodnich granic Rzeczpospolitej przed II wojną światową. Sprawa swój finał znalazła dopiero na początku lat 90. XX wieku, kiedy to w postępowaniu rewizyjnym sąd uniewinnił działacza.

 Rehabilituje się wymiar sprawiedliwości PRL. Nigdy bym nie zabiegał o własną rehabilitację  mówił na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Posłuchaj
18:00 ziembinski_proces piski.mp3 Audycja Władysława Wilkiela na temat procesu Wojciecha Ziembińskiego - działacza opozycji demokratycznej - który został skazany 4 V 1971 r. za gawędę wygłoszoną na ognisku harcerskim na temat historycznych wydarzeń z najnowszej historii Polski.

Materiały dźwiękowe związane z postacią Wojciecha Ziembińskiego z archiwów Radia Wolna Europa >>>

Przez szereg lat Ziembiński organizował uroczystości i nabożeństwa patriotyczne. Sygnował również listy do władz: List 59 i List 14. Był jednym z założycieli Komitetu Obrony Robotników i Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

Komitet Obrony Robotników - zobacz serwis historyczny

W obronie więźniów politycznych

Po wprowadzeniu stanu wojennego pozostawał w ukryciu. Poszukiwano go listem gończym. W 1982 roku został zatrzymany i więziony. W 1983 władze zezwoliły mu na wyjazd za granicę w celu leczenia ciężkiej choroby serca. Spekulowano na temat ukrytych motywów władz, które być może liczyły na to, że opozycjonista zdecyduje się na emigrację. Podobną propozycję złożono wówczas 11 doradcom Solidarności.

src="http://static.prsa.pl/3ab8a157-2f35-48fb-bac0-16cf62734030.file"

 Tego rodzaju propozycje nie są propozycjami honorowymi i dlatego nie zostaną przez ludzi honoru przyjęte  mówił Ziembiński w 1983 roku na antenie Radia Wolna Europa.

Za granicą głośno mówił o więźniach politycznych w PRL:  Moim obowiązkiem, jako tego, który wyszedł z więzienia, jest upominanie się o pozostałych więźniów politycznych (…). Nie możemy pogodzić się z tym, że przez 2 lata są więzieni czołowi przywódcy Solidarności i przez 2 lata władze PRL nie są w stanie sformułować aktu oskarżenia  podkreślał.

W tej sprawie napisał list do prezydenta Francji François Mitteranda. Ziembiński był przeciwnikiem postanowień Okrągłego Stołu. W III RP swoją aktywność polityczną związał z prawicowymi ugrupowaniami.

Pamięć o Poległych i Pomordowanych

Zwieńczeniem działań Ziembińskiego była praca na rzecz utrzymania pamięci o Polakach pomordowanych na Wschodzie. Od 1991 do 2000 roku działacz był przewodniczącym Rady Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, a w latach 1993-2000 Rady Fundacji Katyńskiej. Był także głównym inicjatorem budowy pomnika "Poległym i Pomordowanym na Wschodzie" w Warszawie. Zmarł 13 stycznia 2001.

Wojciech Ziembiński przemawia podczas uroczystości odsłonięcia podkładów kolejowych z nazwami miejsc, w których pomordowano Polaków, fragmentu pomnika "Poległym i Pomordowanym na Wschodzie" - posłuchaj audycji z cyklu "7 dni w kraju i na świecie".

Posłuchaj
02:30 ziembinski_podklady.mp3 Fragment audycji Antoniego Szybisa z cyklu "7 dni w kraju i na świecie", nagranie przemówienia Wojciecha Ziembińskiego z uroczystości położenia podkładów kolejowych z nazwami miejsc, w których ginęli Polacy na Wschodzie. (PR, 17.04.1993)

bm

Czytaj także

Głodówka w kościele św. Marcina

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2021 05:57
24 maja 1977 roku w Warszawie rozpoczęła się pierwsza głodówka protestacyjna zorganizowana przez środowisko Komitetu Obrony Robotników.
rozwiń zwiń
Czytaj także

ROPCiO – laboratorium doświadczalne opozycji lat 80.

Ostatnia aktualizacja: 25.03.2024 05:45
25 marca 1977 roku utworzono Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). Jego głównymi celami było poszanowanie, obrona i respektowanie praw człowieka oraz stworzenie szerokiego ruchu obywatelskiego. Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela był drugą - obok KOR - jawnie działającą organizacją opozycyjną.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Katyń - kłamstwo Stalina

Ostatnia aktualizacja: 03.12.2014 07:00
3 grudnia 1941, podczas spotkania z generałami Władysławem Sikorskim i Władysławem Andersem, Józef Stalin zapytany o los polskich oficerów więzionych od 1939 roku w ZSRR odpowiedział, że zostali oni zwolnieni i zbiegli do Mandżurii. Dyktator dobrze wiedział, że pomordowani oficerowie leżą w lesie katyńskim. Sam wydał rozkaz ich zgładzenia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Klemens Szaniawski - filozof "Solidarności"

Ostatnia aktualizacja: 03.03.2024 05:40
- Do dziś jest to dla mnie coś paradoksalnego i niezrozumiałego, że ja się w tym wszystkim znalazłem na taką aż skalę - mówił prof. Szaniawski na antenie Polskiego Radia o swojej działalności w opozycji demokratycznej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kazimierz Skarżyński. Autor pierwszego raportu o Katyniu

Ostatnia aktualizacja: 10.06.2023 05:45
10 czerwca 1962 roku zmarł Kazimierz Skarżyński, Sekretarz Generalny Polskiego Czerwonego Krzyża w czasie II wojny światowej i autor pierwszego raportu o zbrodni katyńskiej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tadeusz Nowacki. Demaskator zbrodni sowieckich przemilczany w PRL

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2018 18:00
O awanturniczych dziejach i publicystycznej działalności prozaika opowiadał w audycji prof. Eugeniusz Stanisław Kruszewski – historyk, politolog i publicysta.
rozwiń zwiń