Historia

Le Corbusier: dom jest maszyną do mieszkania

Ostatnia aktualizacja: 27.08.2023 05:40
Skończył zaledwie szkołę zawodową i odbył kilkumiesięczne praktyki budowlane, a stał się wielkim architektem. Dziś patrząc na jego projekty architektoniczne, ma się wrażenie, że przenosi się wprost na polskie osiedla mieszkaniowe z wielkiej płyty. 58 lat temu zmarł Charles Edouard Jeanneret, znany jako się Le Corbusier.
Francuski architekt i urbanista Le Corbusier w swoim biurze w Paryżu
Francuski architekt i urbanista Le Corbusier w swoim biurze w ParyżuFoto: PAP/DPA

Le Corbusier, właściwie Charles-Édouard Jeanneret-Gris, francuski architekt, malarz, rzeźbiarz pochodzenia szwajcarskiego zmarł 27 sierpnia 1965 roku. Uznaje się go za czołowego przedstawiciela modernistycznego stylu międzynarodowego. Jego wszechstronna działalność wpłynęła nie tylko na architekturę, ale także na sztuki plastyczne i urbanistykę.

– Był niewątpliwie jedną z największych indywidualności w sztuce, nie tylko jako architekt, urbanista, malarz, rzeźbiarz, pisarz – urósł do rangi symbolu – podkreślał historyk sztuki dr Andrzej Olszewski.

Patrzył dalej

W 1907 roku wyruszył w pierwszą podróż zagraniczną – potem zwiedził całą Europę. Zetknął się ze stylami poszczególnych krajów, poznał trendy i poznał potrzeby użytkowników architektury. W Niemczech poznał Miesa van der Rohe i Waltera Gropiusa – innych wybitnych architektów tego okresu. Po 10 latach podróży osiadł na stałe w Paryżu, gdzie otworzył swoją pracownię.

Fascynował młodych architektów, wokół niego gromadzili się młodzi adepci tej sztuki, którzy chcieli się na nim wzorować. W latach 20. XX wieku sformułował swoje słynne hasło "słońce, przestrzeń, zieleń" – trzy elementy, które powinny mieć wpływ na współczesną architekturę. Zaprojektował nawet plan przebudowy Paryża – jeśli by go zrealizowano, centrum stolicy Francji byłoby dziś zabudowane wielkimi blokami.

Inspiracje, kontynuacje

– Twierdził, że architektura to piękna i swobodna masa w świetle i że podstawą architektury jest, tak jak w architekturze starożytnej, bryła – mówił historyk sztuki dr Andrzej Olszewski.


Posłuchaj
13:48 Le Corbusier - twórca nowoczesnej architektury.mp3 Dzieła Le Corbusiera charakteryzuje historyk sztuki dr Andrzej Olszewski, aud. Dariusza Aleksandrowicza "Ludzie, epoki, obyczaje". (PR, 10.06.1977)

 

Le Corbusier wielką wagę przykładał do proporcji i idealne zachowanie tychże dostrzegał w ludzkim ciele. Postępował więc wzorem starożytnych architektów, którzy dokładnie wyliczyli stosunek długości poszczególnych części ciała człowieka i starali się te proporcje zastosować w innych dziedzinach.

Francuski modernista wymienił ponadto pięć zasad nowoczesnej architektury: konstrukcja słupowa, poziome okna, płaskie dachy i tarasy na dachach, wolny plan, wolna elewacja.

– Le Corbusier stworzył kanon dzieła nowoczesnego: dom na słupach, sześcian z płaskim dachem, długie, poziome okna, które miały rekompensować zmniejszoną powierzchnię mieszkalną i wreszcie swoboda projektowania wnętrz zgodnie z indywidualnymi potrzebami – podkreślał dr Olszewski.

Wielka płyta

– Dziś, kiedy oglądamy te budynki, ma się wrażenie, że są to rzeczy zupełnie nowe, które nie mają nic wspólnego z architekturą wieków poprzednich – mówił Dariusz Aleksandrowicz w audycji "Ludzie, epoki, obyczaje" z 1977 roku.

Jako urbanista Le Corbusier chciał podzielić osiedla na strefy pracy, sklepów, odpoczynku. Planował, że ulice będą wyniesione na estakady. Architekt był propagatorem idei standaryzowanych elementów, które miałyby rozwiązać problem niedostatecznej ilości mieszkań. Stałe elementy układałoby się niczym budowlę z klocków, co znacznie ograniczyłoby koszty i zaoszczędziłoby czasu. Zaznaczał, że dopiero twórcze wykorzystanie tych elementów spowoduje, że budynek stanie się też sztuką.

Po wojnie jako jeden z najsłynniejszych architektów realizował najbardziej prestiżowe projekty na całym świecie. W 1947 roku został nawet członkiem komitetu złożonego z architektów, który miał przygotować plany budowy siedziby ONZ w Nowym Jorku. Zmarł 27 sierpnia 1965 roku.

mb

Zobacz więcej na temat: architektura modernizm
Czytaj także

Wieża Eiffla – najbardziej rozpoznawalna budowla na świecie

Ostatnia aktualizacja: 31.03.2023 05:40
– Wznoszę dla Paryża, dla Francji, dla świata tę oto wieżę ze stali. Będzie to najwyższa wieża na świecie - mówił inżynier Gustave Eiffel, projektant słynnej paryskiej budowli.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Walter Gropius. Twórca nowoczesnej architektury

Ostatnia aktualizacja: 05.07.2023 05:40
– Już jako uczeń szkoły średniej zdecydowałem, że zostanę architektem – mówił Walter Gropius. – Instynktownie buntowałem się przeciwko narastającej brzydocie przemysłowego miasta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bohdan Pniewski. Architekt warszawskich gmachów

Ostatnia aktualizacja: 26.08.2023 05:38
Twórca wielu warszawskich gmachów użyteczności publicznej. Najciekawsze jego projekty powstały przed wojną. Niestety w wiele jego późniejszych projektów ingerowała władza oczekująca od niego estetyki socrealistycznej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Architektura modernistyczna okiem Nicolasa Grospierre'a

Ostatnia aktualizacja: 25.11.2018 16:28
W "Wybieram Dwójkę" spotkamy się z cenionym fotografem, z którym porozmawiamy o jego albumie "Modern Spaces: A Subjective Atlas of 20th-Century Interiors".
rozwiń zwiń