Historia

Powszechna mobilizacja - wojna nadchodzi

Ostatnia aktualizacja: 24.08.2015 06:00
Widmo wojny było coraz bardziej wyraźne. 24 sierpnia 1939 w godzinach rannych rozpoczęto tajną mobilizację kartkową, która objęła 75 proc. stanu Wojska Polskiego.
Audio
  • Dekret Prezydenta RP Ignacego Mościckiego o powszechnej mobilizacji - audycja z cyklu "Kronika 1939 roku"
Obwieszczenie mobilizacji, Wikimedia Commons
Obwieszczenie mobilizacji, Wikimedia CommonsFoto: Min. Spraw Wojskowych

Kolejne dni potwierdzały tylko obawy polskich dowódców i prezydenta Igancego Mościckiego - niemcy prą do wojny. Na dwa dni przed wybuchem wojny nadano komunikat prezydenta:

Od jutra winni stawić się do służby powszechnej: oficerowie, podchorążowie, podoficerowie, szeregowcy, wszyscy bez względu na wiek, kategorię zdrowia i rodzaj broni

- Obowiązek ten spoczywał również na rezerwistach do 40. roku życia - mówił w archiwalnym cyklu "Kronika 1939 roku" nadanym w Polskim Radiu w 1999 roku, historyk, prof. Adam Dobroński. - Cofnięto jednocześnie urlopy czasowe wojskowej kadrze, wydano przepisy o osobistych świadczeniach wojennych, a więc o wykonywaniu robót i usług na rzecz państwa przez osoby w wieku od 17 do 60 lat i obowiązku rzeczowych świadczeń wojennych.

W Berlinie, Londynie i Paryżu trwały gorączkowe rozmowy i spotkania dyplomatyczne. Ambasador brytyjski w stolicy Niemiec, Neville Henderson prowadził rozmowy z Hitlerem i Ribbentropem. Próbowano skłonić władze polskie do ustępstw w sprawie Gdańska i Pomorza, by za wszelką cenę nie dopuścić do wybuchu wojny.

Napięcie narastało. Po zarządzeniu mobilizacji przed słupami ogłoszeniowymi zaczęły gromadzić się tłumy. - Więc jednak wojna - powtarzano. - A może jeszcze Hitler ustąpi - sugerowali inni.

Szykowano wyprawki dla zmobilizowanych, klejono paski papieru na szybach okiennych, poszukiwano masek przeciwgazowych, w sklepach trwały wzmożone zakupy.

- Żywności mamy w bród. Można powiedzieć, że mamy jej w nadmiarze. Wystarczy nawet na zrobienie zapasów przez wszystkich - uspokajali na pierwszej stronie dziennikarze "Ilustrowanego Kuriera Codziennego".

Pogoda była piękna, ulice kipiały od owoców, kwiatów i tłumów.

Posłuchaj, co działo się w Polsce i zagranicą na dwa dni przed wybuchem wojny w archiwalnej audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego "Kronika 1939 roku".

Zajrzyj na strony serwisu wrzesien1939.polskieradio.pl>>>

Czytaj także

Pakt Ribbentrop-Mołotow jak czwarty rozbiór Polski

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2023 06:00
"Gdy Polska przestanie istnieć, Zachód nie będzie miał o co walczyć" – tak w 1939 roku rozumowano w Moskwie i w Berlinie. III Rzesza i Związek Sowiecki podpisały pakt o nieagresji, na mocy którego Hitler i Stalin podzielili między siebie terytorium Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdańsk - miasto potrzebne Hitlerowi

Ostatnia aktualizacja: 15.11.2016 06:02
Sprawa Wolnego Miasta Gdańska stała się jednym z głównych powodów do niemieckiej napaści na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Schleswig-Holstein" z "przyjacielską" wizytą w Gdańsku

Ostatnia aktualizacja: 25.08.2023 05:45
Oficjalnie przybył po to, by jego załoga mogła złożyć hołd poległym w sierpniu 1914 roku marynarzom zatopionego krążownika "Magdeburg", pochowanym na cmentarzu w Gdańsku. 25 sierpnia 1939 pancernik "Schleswig-Holstein" zawinął do Zatoki Gdańskiej. 
rozwiń zwiń