Historia

Bitwa pod Jaktorowem. Ostatni bój Grupy AK "Kampinos"

Ostatnia aktualizacja: 29.09.2023 05:55
29 września 1944 roku doszło do bitwy pod Jaktorowem, w którym rozbite zostały siły Grupy Armii Krajowej "Kampinos". - Odwrót z Puszczy Kampinoskiej i bój pod Jaktorowem przypłaciło życiem ok. 200 żołnierzy, około 300 zostało rannych. Grupa AK "Kampinos" przestała istnieć – mówił Władysław Bartoszewski na antenie Radia Wolna Europa w audycji z cyklu "Dni Walczącej Stolicy".
Grupa Kampinos podczas Powstania Warszawskiego: Mjr Alfons Kotowski ps. Okoń przemawia do żołnierzy zgrupowania Kampinos przed wymarszem do lasów świętokrzyskich. Obok zdobyczne działko przeciwlotnicze 22 mm ze sprzężonym karabinem maszynowym. Poniżej z prawej stoi por. Adolf Pilch ps. Dolina (w rogatywce), odwrócony plecami z opaską na rami
Grupa Kampinos podczas Powstania Warszawskiego: Mjr Alfons Kotowski ps. "Okoń" przemawia do żołnierzy zgrupowania "Kampinos" przed wymarszem do lasów świętokrzyskich. Obok zdobyczne działko przeciwlotnicze 22 mm ze sprzężonym karabinem maszynowym. Poniżej z prawej stoi por. Adolf Pilch ps. "Dolina" (w rogatywce), odwrócony plecami z opaską na ramiFoto: Wikimedia/domena publiczna

- Historycy Powstania są skłonni uznać, że nasze siły w Kampinosie nie zostały w pełni wykorzystane na rzecz Powstania, choć dokonywały śmiałych wypadów, zadając Niemcom poza Warszawą niemałe straty – mówił Władysław Bartoszewski w audycji z cyklu "Dni Walczącej Stolicy". – Toteż, gdy siły von den Bacha zdołały się uporać ze Starym Miastem, Powiślem, Czerniakowem i Sadybą, gdy dobiegał kresu opór Mokotowa, dowództwo armii niemieckiej przystąpiło do zorganizowania specjalnej grupy operacyjnej, przeznaczonej do zniszczenia oddziałów powstańczych w Puszczy Kampinoskiej.


Posłuchaj
15:52 bartoszewski-kampinos.mp3 Program dokumentalny Władysława Bartoszewskiego z cyklu "Dni Walczącej Stolicy" dotyczący 29 września 1944 m.in. o bitwie pod Jaktorowem. (RWE 29.09.1984)

 

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Krwawy bój pod Jaktorowem

W grupie przeznaczonej do likwidacji zgrupowań w Puszczy Kampinoskiej znalazły się doborowe oddziały niemieckie wyposażone w ciężki sprzęt. Mając świadomość przewagi liczebnej wroga i tragicznej sytuacji walczącej stolicy, dowodzący Grupą AK "Kampinos" major Alfons Kotowski ps. Okoń zdecydował się ewakuować swoje oddziały w sile ok. 1500 żołnierzy w rejon Gór Świętokrzyskich, gdzie chciał kontynuować walkę.  

Niemcy dopadli oddziały Kotowskiego 29 września pod Jaktorowem za szosą prowadzącą do Sochaczewa.

- Odwrót z Puszczy Kampinoskiej i bój pod Jaktorowem przypłaciło życiem ok. 200 żołnierzy, około 300 zostało rannych. Grupa AK "Kampinos" przestała istnieć – mówił Władysław Bartoszewski na antenie Radia Wolna Europa.

W boju poległ dowódca zgrupowania major Alfons Kotowski. Części żołnierzy udało się przebić na zachód, gdzie dołączyli do 7 Dywizji AK.

Polak, Węgier dwa bratanki

Niezwykłą postawę wobec żołnierzy AK wykazali w trakcie bitwy Węgrzy.

- Węgrzy odmówili Niemcom pomocy w pacyfikacji "Kampinosu". Gdyby nie oni, klęska pod Jaktorowem nie zakończyłaby się śmiercią (tylko) 150 ludzi – wspominał uczestnik walk pod Jaktorowem Jerzy Lachowicz ps. Szekspir.


Posłuchaj
02:16 jaktorowo.mp3 - Pod Jaktorowem zostaliśmy otoczeni przez Niemców, poległo 150 osób – wspominał Jerzy Lachowicz ps. "Szekspir". (Archiwum PR)

 

Węgierscy żołnierze nie pozwolili Niemcom przejąć zatrzymanych przez siebie żołnierzy (których później wypuszczali), według niektórych relacji dochodziło nawet do grożenia bronią zbyt natarczywym żołnierzom Wehrmachtu przez Madziarów.

Posłuchaj audycji poświęconych ostatniej walce Grupy AK "Kampinos".

bm


Czytaj także

Rzeź Woli - eksterminacja mieszkańców Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 05.08.2020 06:00
"Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy" – brzmiał rozkaz wydany przez Hitlera po wybuchu Powstania Warszawskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Antoni Chruściel. "Dowodził całością walk w Powstaniu Warszawskim"

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2023 05:45
30 listopada 1960 roku zmarł gen. Antoni Chruściel "Monter", komendant Okręgu Warszawa Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej, bezpośredni dowódca sił zbrojnych w czasie Powstania Warszawskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wspomnienie Władysława Bartoszewskiego

Ostatnia aktualizacja: 24.04.2015 04:00
Gośćmi "Sygnałów dnia" będą były ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss oraz doradca Prezydenta RP prof. Tomasz Nałęcz.
rozwiń zwiń