Historia

72 lata temu z Auschwitz uciekł pierwszy więzień

Ostatnia aktualizacja: 06.07.2012 08:27
6 lipca 1940 roku z niemieckiego obozu koncentracyjnego uciekł Polak Tadeusz Wiejowski o numerze obozowym 220.
Brama obozu Auschwitz
Brama obozu AuschwitzFoto: angelo celedon AKA lito sheppard/Wikimedia Commons

Za karę Niemcy przeprowadzili karny apel, który zapisał się jako najdłuższy w historii Auschwitz 20-godzinny apel. Uczestniczyli w nim wszyscy więźniowie – 1311 osób. Na apelu po raz pierwszy wymierzono publiczną karę chłosty. Więźniów również przez cały czas bito i kopano. Podczas apelu zmarł polski Żyd, więzień Dawid Wongczewski. Stał się pierwszą śmiertelną ofiarą Auschwitz.

Tadeusz Wiejowski pochodził z Kołaczyc. Był szewcem. Do obozu został deportowany w pierwszym transporcie więźniów, który do Auschwitz dotarł 14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie.

Uciekinierowi pomagali polscy robotnicy, zatrudnieni jako elektrycy w niemieckiej firmie: Bolesław Bicz, Emil Kowalowski, Stanisław Mrzygłód, Józef Muszyński i Józef Patek. Czterech z nich było członkami ruchu oporu. Wiejowski, przebrany w robocze ubranie jednego z elektryków, wyszedł w ich towarzystwie na zewnątrz. Polacy dali mu także prowiant i pieniądze. Uciekinier towarowym pociągiem wydostał się z okolic obozu.

Czytaj więcej w serwisie II wojna światowa >>>

Gestapo przeprowadziło drobiazgowe śledztwo, w wyniku którego aresztowali polskich robotników, którzy pomogli uciekinierowi. Trafili do obozu. Poddano ich okrutnemu śledztwu. Pierwotnie zostali skazani na śmierć, ale Niemcy zamienili ostatecznie karę na chłostę i osadzenie w Auschwitz. Obóz przeżył tylko Bolesław Bicz. Zmarł tuż po wojnie.

Więcej o Auschwitz w Radiach Wolności >>>

Tadeusz Wiejowski po ucieczce przez ponad rok ukrywał się w rodzinnych Kołaczycach. Jesienią 1941 roku został zatrzymany i osadzony w więzieniu w Jaśle. Został później rozstrzelany w jednym z nieczynnych szybów naftowych koło Jasła.

Dwa lata później około 50 więźniów podjęło pierwszą zbiorową ucieczkę z niemieckiego obozu Auschwitz.

Auschwitz zostało założone przez Niemców w 1940 roku, by więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz zginęło co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.

Czytaj także

Kulisy brawurowej ucieczki z Auschwitz

Ostatnia aktualizacja: 19.01.2015 12:00
W czerwcu 1941 roku z niemieckiego obozu zbiegli więźniowie: Kazimierz Piechowski, Stanisław Gustaw Jaster, Józef Lempart i Eugeniusz Bendera. Była to jedna z najbardziej spektakularnych ucieczek w dziejach Auschwitz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lekcja historii Auschwitz. Poznaj w internecie

Ostatnia aktualizacja: 26.06.2012 17:33
Internet doskonałym sposobem na dotarcie do osób, które chcą poznać historię nazistowskiego obozu zagłady, ale nie mogą odwiedzić go osobiście.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tytuł honoris causa UW dla "posłańca ludzkości"

Ostatnia aktualizacja: 26.06.2012 21:59
Żydowski pisarz, więzień Auschwitz, twórca terminu Holocaust i laureat Pokojowej Nagrody Nobla Elie Wiesel uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Azjaci "hailowali" w Auschwitz? Śledztwo umorzone

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2012 09:41
Śledczy umorzyli z powodu braku znamion przestępstwa, śledztwo w sprawie propagowania faszyzmu i znieważenia Miejsca Pamięci Auschwitz.
rozwiń zwiń