Lasy w służbie gospodarki. Świat traci ich zbyt dużo

Rolnictwo i leśnictwo są odpowiedzialne za 80 proc. globalnego wylesiania. Zjawisko to jest głównie napędzane przez popyt na towary, w tym kawę, czekoladę, bydło, soję, olej palmowy i drewno, które są sprzedawane i konsumowane w krajach na całym świecie. Nowe badanie opublikowane w Nature, Ecology and Evolution doprowadziło do obliczenia "śladu wylesiania" poszczególnych krajów. Ślad ten pokazuje jak struktura konsumpcji danego kraju przekłada się na ubytek lasów w krajach, z których importuje konsumowane towary.

Powiązany Artykuł

Chiny dążą do neutralności klimatycznej. Przed nimi jednak długa droga

Okazało się, że Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Włochy i Japonia "importowały" ponad 90 proc. swoich krajowych śladów wylesiania z zagranicy w latach 2001-2015, z czego od 46 proc. do 57 proc. pochodziło z lasów tropikalnych. Przykładowo, z badania wynika, że większość produktów z drewna z lasów atlantyckich w Brazylii jest wykorzystywana lokalnie, ale popyt na soję i wołowinę w USA, Chinach i krajach Unii Europejskiej również napędza wylesianie w tym kraju.

-Chcielibyśmy, aby ludzie więcej myśleli o wycinaniu lasów przed zakupem i konsumpcją towarów ryzykownych dla środowiska - stwierdzają autorzy badania w wywiadzie dla Carbon Brief. Ostrzegają, że konsumpcja oparta na wylesianiu może przynieść więcej szkody niż pożytku dla łagodzenia zmian klimatycznych.

Lasy pokrywają 31 proc. powierzchni lądów na świecie i świadczą ważne dla ludzkości usługi, takie jak pochłanianie dwutlenku węgla i ochrona różnorodności biologicznej. Wycinanie lasów jest obecnie jednym z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych na naszej planecie. ONZ szacuje, że tylko około połowa światowych lasów jest nadal "stosunkowo nienaruszona".

Wcześniejsze badania sugerują, że 29-39 proc. emisji związanych z wylesianiem jest napędzanych przez handel międzynarodowy. Podczas gdy wycinka lasów często ma miejsce w krajach rozwijających się, popyt na towary zazwyczaj pochodzi z krajów bogatszych.

Powiązany Artykuł

Europejski System Handlu Emisjami. Od niego zależą w Polsce ceny prądu

Dr Daniel Moran, badacz z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii, wyjaśnia, że kraje rozwinięte napędzają wylesianie za granicą poprzez wybory konsumentów.

- Łatwo jest patrzeć na rolników, leśników i kraje, w których dochodzi do wylesiania i życzyć im, aby przestali. Ale oni reagują na sygnały płynące z globalnego rynku. Kupujemy ich soję jako paszę do naszych hamburgerów i łososia, a ich olej palmowy jako składnik naszej szminki.

Lasy tropikalne są najbardziej zagrożone przez łańcuchy dostaw w wielu krajach - czytamy w badaniu. Na przykład, w odniesieniu do 2015 r., badania pokazują, że Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Włochy importowały 91-99 proc. swojego ''śladu wylesiania'' z zagranicy. Mieszkańcy krajów G7 spowodowali średnią utratę 3,9 drzew lub 58 m2 lasu na mieszkańca poprzez swoje wzorce konsumpcji w 2015 r. Utrata drzew na mieszkańca w USA w 2015 r. była dwukrotnie większa niż w Japonii, Niemczech, Francji czy Wielkiej Brytanii.

Jak zauważają autorzy badania, utrata drzew w Singapurze była prawie w całości importowana z Azji Południowo-Wschodniej. W międzyczasie wylesianie w Brazylii zostało w przeważającej mierze sklasyfikowane jako krajowe, chociaż duża jego część była wynikiem produkcji towarów przeznaczonych na eksport.

Naukowcy sugerują, że kluczową konsekwencją wyników badanie jest potrzeba zapewnienia dostaw produktów rolnych wolnych od wylesiania, aby wyżywić 7,8 mld ludzi na świecie. Będzie to wymagało wzajemnie powiązanych i wzmacniających się działań politycznych, począwszy od jasnego określenia praw własności gruntów w regionach lasów tropikalnych po śledzenie łańcuchów dostaw produktów, a także rozwiązania problemu marnotrawienia żywności i zmiany diety niektórych osób, tak aby nie spożywały dużej ilości mięsa, ponieważ produkcja mięsa jest związana z bardzo nieefektywnym wykorzystaniem gruntów.

PolskieRadio24.pl/ WEF/ FAO/ CarbonBrief/ mib