"Wspaniały triumf wolności i solidarności". Prezydent w rocznicę porozumień sierpniowych

Powiązany Artykuł

Solidarność - związek zawodowy, który w 1980 roku chciał zmienić Polskę

W poniedziałek, w 41. rocznicę podpisania tzw. porozumień sierpniowych w 1980 r. prezydent Andrzej Duda wydał specjalne przesłanie, którego treść opublikowała Kancelaria Prezydenta. "Wydarzenia sierpnia 1980 r. to jeden z przełomowych momentów w historii naszej Ojczyzny. Były wspaniałym triumfem wolności i solidarności, dwóch ideałów tworzących rdzeń polskiego etosu narodowego i państwowego" - napisał.

• Sierpień 80. 41 lat temu rozpoczął się strajk w Hucie Warszawa
• "W sierpniu 1980 roku wszystko zagrało". Jan Karandziej o strajku w Stoczni Gdańskiej

"Uczestnicy strajków zażądali respektowania elementarnych praw pracowniczych, większej swobody i samorządności w zarządzaniu przedsiębiorstwami, a przede wszystkim możliwości tworzenia wolnych, niezależnych od władzy związków zawodowych. Oczekiwania te wyrażały myśl stanowiącą istotę demokracji: nic o nas bez nas" - czytamy.

"Niezgoda na niesprawiedliwość, niewolę, poniżenie i przemoc, trudy życia w ustroju ignorującym podstawowe ludzkie potrzeby i aspiracje, a wreszcie nadzieja, którą rok wcześniej tchnął w swoich rodaków papież Jan Paweł II - wszystko to przyczyniło się do rozwoju zdarzeń, które odmieniły Polskę i Polaków. Do akcji protestacyjnych przystąpiło ponad 700 tys. pracowników z blisko 700 zakładów w prawie całym kraju. Wsparli strajkujących w Gdańsku i Szczecinie, ponieważ poczuli ogromną siłę płynącą z jedności. Siłę, która przeraziła funkcjonariuszy komunistycznego reżimu i zmusiła ich do uznania robotniczych postulatów" - podkreślił prezydent.

REKLAMA

Powiązany Artykuł

Anna Walentynowicz. Nieustraszona bohaterka Sierpnia '80

"Fenomen na skalę światową"

Prezydent ocenił, że "najważniejszą konsekwencją wydarzeń sierpnia 1980 r. było powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego »Solidarność«. "Związku, który przerodził się w fenomen na skalę światową, który zasłynął jako oddolny, dziesięciomilionowy ruch społeczny działający otwarcie w państwie komunistycznym. Stał się wspólnotą, która dała głos oraz poczucie wolności i godności wielu różnym środowiskom społecznym i zawodowym. Wkrótce dołączyli do nich reprezentanci polskiej wsi, o czym przypomina 40. rocznica wywalczonej strajkami rejestracji NSZZ »Solidarność« Rolników Indywidualnych" - podkreślił.

"Szczególnym świętem odradzającej się polskiej wolności był I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ »Solidarność«, obradujący równo cztery dekady temu w gdańskiej hali Olivia. »Czułem się jak w 1918 r., w pierwszym polskim parlamencie […] Wszyscy chcieli się wygadać po 40 latach milczenia [...], lecz kiedy dochodziło do głosowania, zdrowy rozsądek zwyciężał« - wspominał delegat Regionu Mazowsze Zbigniew Romaszewski" - przypomniał Andrzej Duda. Jak ocenił, "tamto historyczne zgromadzenie było świadectwem, że w sprawach najważniejszych, dotyczących dobra wspólnego i przyszłości kraju, Polacy potrafią się porozumieć". "Blisko 900 delegatów uchwaliło wtedy szereg ważnych dokumentów" - zaznaczył.

Dziedzictwo Sierpnia 1980

Wśród tych dokumentów prezydent wymienił "Uchwałę programową" i jej "znaczącą część VI" zatytułowaną "Samorządna Rzeczpospolita" oraz "Deklarację I Zjazdu Delegatów". "Celem nadrzędnym NSZZ »Solidarność« jest tworzenie godnych warunków życia w gospodarczo i politycznie suwerennej Polsce" - zacytował ten ostatni dokument prezydent.

"Szerokim echem w świecie odbiło się też »Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej« - odezwa wzywająca do pokojowej walki o wolne związki zawodowe, skierowana do robotników w Związku Sowieckim i innych krajach bloku komunistycznego. Apel ten opierał się na przekonaniu, że wolność, demokracja i szacunek dla prawa powinny być płaszczyzną porozumienia i współpracy między narodami naszej części Europy" - zwrócił uwagę prezydent.

REKLAMA

"Jestem przekonany, że dziedzictwo Sierpnia 1980 r. jest i pozostanie dla nas cenną inspiracją. Niech wolnościowy, braterski, na wskroś polski duch tamtych pamiętnych wydarzeń towarzyszy nam na co dzień. A szczególnie w chwilach, gdy razem decydujemy o losie Rzeczypospolitej" - dodał prezydent.

***

30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące sierpniowe strajki 1980 r. na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem PRL. Kolejne podpisano następnego dnia w Gdańsku. Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i wyjścia z systemu jałtańskiego.

Pierwsze strajki latem 1980 r. były reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin, wprowadzone przez ówczesną ekipę Edwarda Gierka. W połowie sierpnia 1980 r. zaczęły się strajki na Wybrzeżu.

pb

REKLAMA