Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Główne obchody na Jasnej Górze
2023-05-03, 06:00
3 maja Kościół w Polsce obchodzi uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Jest to święto kościelno-narodowe, które nawiązuje do ważnych wydarzeń z historii: obrony Jasnej Góry przed Szwedami w 1655 roku, ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza, w których powierzył królestwo opiece Matki Bożej, a także - uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Za początek obchodów święta Królowej Polski uważa się słynny akt króla Jana Kazimierza, który 1 kwietnia 1656 roku w katedrze lwowskiej obrał Maryję za Patronkę Narodu. Z kolei zapis w konstytucji sejmowej z 1764 roku stwierdzał, iż Rzeczpospolita czci Maryję w Obrazie Jasnogórskim i "w potrzebach doznaje Jej protekcji". Konstytucja 3 Maja uchwalona w 1791 roku zawierała preambułę nawiązującą do wydarzenia w katedrze lwowskiej. W okresie zaborów pielgrzymki na Jasną Górę do Królowej Korony Polskiej stały się manifestacją religijną i patriotyczną.
Uroczystość NMP Królowej Polski
W tradycji chrześcijańskiej kult Matki Bożej jako królowej w znaczeniu ewangelicznym - a nie politycznym - sięga IV wieku. Jako Królową Polski czczono ją już w średniowieczu. Tytuł "Królowa Nasza" w odniesieniu do Maryi pojawił się w kronikach Jana Długosza. Jedna z najbardziej znanych w naszym kraju modlitw "Pod twoją obronę", jest najstarszą modlitwą maryjną. Jej zapis znaleziono na papirusie koptyjskim z III wieku.
W Kościele katolickim długą - bo kilkusetletnią - tradycję mają nabożeństwa majowe, poświęcone Matce Bożej. Ich centralną częścią jest - powstała w XII wieku we Francji - Litania Loretańska, odmawiana wspólnie przez wiernych i kapłana. W naszym kraju zawiera ona dodatkowe wezwanie, "Królowo Polski", zatwierdzone w 1908 roku przez Stolicę Apostolską. Od 2015 roku, za zgodą Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, w Polsce zostało dodane nowe wezwanie: "Matko Miłosierdzia". Do obchodzenia nabożeństw majowych zachęcał papież Jan Paweł II.
Posłuchaj
Ważne święto zakazane przez komunistów
Po latach zaborów i odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, w II Rzeczpospolitej obchodzono święto kościelno-narodowe - uroczystość Królowej Polski i rocznicę Konstytucji 3 Maja. Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski została ustanowiona na prośbę biskupów polskich po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej. Oficjalnie święto obchodzone jest od 1923 roku. W 1920 roku zatwierdził je dla Kościoła w Polsce papież Benedykt XV. Po reformie liturgicznej w 1969 roku święto zostało podniesione do rangi uroczystości.
Posłuchaj
Po II wojnie światowej, w 1946 roku, władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania Konstytucji 3 Maja, a próby manifestacji były tłumione przez milicję. W 1951 roku święto zostało oficjalnie zniesione. Na przykład za pozostawienie do 3 maja polskiej flagi, którą należało obowiązkowo wywiesić na robotnicze święto 1 maja, groziły kary, jak wezwanie na kolegium do spraw wykroczeń czy areszt. Od 1990 roku, uchwałą Sejmu III Rzeczpospolitej, dzień Konstytucji 3 Maja jest ponownie świętem państwowym i dniem wolnym od pracy.
Uroczystość NMP Królowej Polski była cały czas obecna w liturgii Kościoła w naszym kraju, mimo że po napaści Niemiec na Polskę w 1939 okupacyjne władze oficjalnie zakazały obchodzenie święta Królowej Korony Polskiej. Nie uznawały go później również nowe władze Polski Ludowej.
Śluby Jasnogórskie - odnowienie Ślubów Lwowskich
Mimo to, 26 sierpnia 1956 roku, w 300. rocznicę ślubów króla Jana Kazimierza, blisko milion Polaków zgromadzonych na Jasnej Górze powtarzało słowa ślubowania. Jego tekst przygotował prymas Stefan Wyszyński, więziony wówczas przez komunistyczne władze. Podczas jasnogórskich uroczystości symbolizował go pusty tron i wiązanka biało-czerwonych kwiatów.
W 1962 roku papież Jan XXIII ogłosił Maryję Królową Polski główną patronką kraju i Opiekunką naszego narodu.
Posłuchaj
W Millenium Chrztu Polski, 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze kardynał Stefan Wyszyński, w obecności episkopatu i kilkuset tysięcy ludzi, oddał w macierzyńską niewolę Maryi, rozpoczynające się nowe tysiąclecie Polski. Prymas jako legat papieski reprezentował wówczas także nieobecnego papieża Pawła VI. Uroczystości zakończyły się odnowieniem Ślubów Jasnogórskich.
3 maja 2016 roku, z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski, na Jasnej Górze odbyła się uroczystość, podczas której arcybiskup Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, dokonał Nowego Aktu Zawierzenia Narodu Polskiego Matce Bożej.
Posłuchaj
"Maryja jest królową naszych serc"
O święcie NMP Królowej Polski mówił ksiądz Damian Bednarski. Podkreślił, że w tę majową uroczystość oddajemy cześć Matce Zbawiciela świata. Przypomniał, że w polskiej tradycji cały maj jest ofiarowany Matce Bożej. - Bo nasi ojcowie zawsze chcieli dla ukochanej Matki Bożej oddać to co najlepsze. A któryż miesiąc w ciągu roku jest tak piękny, jak maj? W którym wszystko kwitnie, życie się rozwija - to wszystko dla Matki Bożej - tłumaczył kapłan.
Ksiądz Bednarski wskazał, że dzisiejsze święto przywołuje na pamięć wielkie postaci naszego narodu, które zaufały Matce Bożej, jak kardynał Stefan Wyszyński, święty Jan Paweł II czy kardynał August Hlond. - Matka Boża to nie tylko królowa naszej ojczyzny, ale królowa wielu polskich serc - dodał duchowny.
Główne obchody ku czci Matki Bożej Królowej Polski odbędą się dziś na Jasnej Górze. Sumę odpustową o godzinie 11 celebrował będzie arcybiskup Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. Eucharystia będzie transmitowana w TV Trwam oraz na kanale YouTube jasnogórskiego Sanktuarium.
IAR/jmo