95. rocznica założenia Związku Sybiraków. Uroczystości w Warszawie. "Nigdy nie utraciliśmy wiary w niepodległą Polskę"
2023-06-29, 17:15
W Warszawie uczczono 95. rocznicę założenia Związku Sybiraków, łączącego byłych zesłańców na Sybir za czasów carskiej Rosji, a później ZSRR. Uroczystości odbyły się na warszawskim Muranowie przy Pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie.
Prezes Zarządu Głównego Związku Sybiraków Kordian Borejko przypomniał w przemówieniu, że Związek Sybiraków powstał podczas zjazdu w Warszawie, 29 i 30 czerwca 1928 roku.
Działalność Związku Sybiraków przerwała II wojna światowa
Jego celem było "reprezentowanie i skupianie tych, którzy wskutek tragicznych losów ojczyzny i w jej obronie trafili w bezkresne tereny Rosyjskiego i Sowieckiego Imperium". Przypomniał, że wśród założycieli byli żołnierze 5. Dywizji Syberyjskiej, zesłańcy, harcerze ze szlaków syberyjskich, legioniści.
- Legitymację z numerem pierwszym otrzymał marszałek Józef Piłsudski, carski zesłaniec, ukochany wódz I Brygady, który był wówczas i pozostał autorytetem dla Związku - podkreślał prezes.
Kordian Borejko przypomniał, że działalność Związku Sybiraków przerwała II wojna światowa, a reaktywowano go w 1988 roku, kiedy w Polsce rozpoczynały się przemiany ustrojowe. Podkreślił, że powracający po wojnie nie mogli mówić prawdy o zesłaniach. Zaznaczył, że wśród ważnych zadań było i jest wpajanie młodemu pokoleniu patriotyzmu i szacunku do historii.
- Przeżycia syberyjskie mają stanowić dla przyszłych pokoleń przestrogę, że brak poszanowania dla instytucji państwa, prawa, kultury, prowadzi do utraty niepodległości. To, co przeżyło jedno pokolenie, drugie przerabia w sercu i pamięci - zaznaczył.
"Hołd ostatnim żyjącym Sybirakom"
Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk przypomniał, że w okresie międzywojennym Związek Sybiraków miał być formą wspomagania oraz upamiętniania walczących o wolność. Jak podkreślał, "nikt nie spodziewał się, że w 1939 roku historia się powtórzy, że po agresji Rosji sowieckiej, setki tysięcy Polaków z Kresów zostanie wywiezionych w głąb nieludzkiej ziemi".
- Dziś, w 95. rocznicę, oddajemy hołd tym ostatnim żyjącym Sybirakom, którzy cały czas niosą w sobie i przekazują nam historię o tych dramatycznych czasach, ale jednocześnie mówią nam: przejmijcie od nas sztandar niepodległości, bo niepodległość jest najważniejsza, my nigdy nie utraciliśmy wiary w niepodległą Polskę i wy też nie traćcie - podkreślił szef UdsKiOR.
Marszałek Sejmu Elżbieta Witek w liście skierowanym do uczestników uroczystości podziękowała osobom zaangażowanym w działania Związku Sybiraków i życzyła powodzenia w kontynuowaniu ich cennej misji, niezbędnej dla tożsamości narodu polskiego. Słowa odczytał marszałek senior Antoni Macierewicz.
"95. rocznica to okazja do podkreślenia roli, jaką odgrywa dzisiaj Związek w pielęgnowaniu pamięci o Polakach, którzy przeszli piekło zesłania. To również sposobność do złożenia z serca płynących podziękowań całej jego społeczności za trud włożony w pracę społeczną i edukacyjną, za popularyzację i upowszechnianie wartości patriotycznych i obywatelskich, niepodległościowych" - napisała Elżbieta Witek.
Odznaczenia dla osób szczególnie zasłużonych
Związek Sybiraków wręczył odznaczenia dla osób szczególnie zasłużonych dla kultywowania pamięci o tułaczym losie zesłańców Sybiru. Otrzymali je między innymi minister Jan Józef Kasprzyk oraz wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk. Medale Pro Patria w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej nadał szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Uroczystość zwieńczyło złożenie wieńców pod Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie przez delegacje. Podczas uroczystości odczytano też apel pamięci i oddano salwę honorową.
Posłuchaj
IAR/ka