Symbole Wigilii Bożego Narodzenia. Ojciec Strzechmiński tłumaczy znaczenie m.in. pustego krzesła
2023-12-24, 18:22
Z Wigilią związanych jest wiele symboli m.in. pusty talerz i krzesło przy uroczystej wieczerzy w przeddzień Świąt Bożego Narodzenia. Znaczenie i genezę polskich tradycji przybliża reporter Polskiego Radia Małgorzata Wosiek.
W poniedziałek jedno z najważniejszych świąt chrześcijan - Boże Narodzenie, które poprzedza wieczór wigilijny. Wigilia, z łaciny "czuwanie", oznaczała pierwotnie nocną straż, w kościołach chrześcijańskich natomiast mianem wigilii określano dzień poprzedzający wielkie święto.
Kapucyn, doktor teologii duchowości, ojciec Błażej Strzechmiński opowiedział słuchaczom Polskiego Radia o istocie, tradycji i symbolach, w które obfituje Wigilia. - Puste krzesło, które my dzisiaj, po wojnie, bardziej traktujemy jako dla wędrowca, dla kogoś, kto niespodziewanie zapukałby do naszych drzwi, w pierwotnej formie związane było z kultem zmarłych. Puste miejsce przygotowano dla zmarłego z naszej rodziny, ostatniego, który umarł od ostatniej Wigilii. Nie wolno było tego miejsca zająć - powiedział franciszkanin. - Małe dzieci zaglądały przez dziurkę od klucza, która to dusza przyszła, którego bliźniego i miały go rozpozna - przypomniał tradycję ludową.
Znaczenie łamanie się opłatkiem
Kapucyn mówił również znaczeniu symbolu łamania się opłatkiem. - Opłatek przywołuje celebrację eucharystii, łamiemy się nim, bo eucharystia była łamaniem chleba, ale nie tylko - przypomniał. - Każdy, kto siadał przy stole, łamał się opłatkiem, bo był to gest powszechnego pojednania - dodał.
Ojciec Błażej Strzechmiński przywołał także legendę ze świętym Bonifacym o choince bożonarodzeniowej. - Święty Bonifacy, chcąc nawrócić germańskie plemię Hesjan, ściął ogromny dąb Thora uważany przez nich za święty. To drzewo, kiedy padało, ponieważ miało rozległe gałęzie i konary, zniszczyło wszystko po drodze. Została tylko mała, zielona jodełka. I wtedy właśnie Bonifacy miał powiedzieć: zobaczcie, tak wielki dąb, który reprezentuje waszego boga runął i zniszczył wszystko, jemu tylko oparło się to małe zielone drzewko, które symbolizuje Chrystusa - podkreślił.
Celebracja Wigilii
Przed rozpoczęciem wieczerzy w wielu domach odczytywany jest fragment Ewangelii o narodzinach Jezusa Chrystusa, a także odmawiana modlitwa. Uroczysta kolacja rozpoczyna się wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdki. Na stole wigilijnym znajduje się zazwyczaj dwanaście dań. Ważnym zwyczajem towarzyszącym wigilii Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd. Z kolei odprawianie pasterki, czyli nabożeństwa na cześć Dzieciątka Jezus, wywodzącego się z Jerozolimy i Groty Narodzenia Pańskiego w Betlejem, zostało zapoczątkowane w VI wieku.
Posłuchaj
Posłuchaj
Posłuchaj
- Abp Jędraszewski na Wigilii dla samotnych i potrzebujących w Krakowie. "Musimy o nich pamiętać"
- Kasia Cerekwicka: babcia mnie uczyła, że Wigilia jest tak naprawdę postna
- Życzenia Prymasa Polski. "Niech ta cicha i święta noc przyniesie pokój miejscom ogarniętym wojną"
IAR/kg