Katedra Notre Dame. Najsłynniejsza świątynia i symbol chrześcijaństwa we Francji

W miejscu, gdzie obecnie wznosi się katedra, istniał kościół, jednak biskup Paryża - Maurice de Sully - chciał, by stolica Francji mogła poszczycić się ogromną i piękną budowlą, dlatego na gruzach wyburzonego kościoła nakazał rozpocząć budowę katedry w gotyckim stylu. Budowę świątyni rozpoczęto w 1163 roku, a wznoszenie całego obiektu zakończono po 182 latach. Notre Dame położona jest na wyspie Cite połączonej z resztą Paryża ośmioma mostami.

Kościół to nie tylko perła architektoniczna gotyku, ale również symbol katolickiej Francji. Nazwa "Notre Dame" oznacza bowiem "Nasza Pani" i odnosi się do Matki Boskiej.

Cechy architektury

W czasach Victora Hugo, autora "Dzwonnika z Notre Dame", architekturę gotycką uważano za prymitywną i wulgarną. Pisarz postawił sobie za cel ochronę katedry przed destrukcją. We wstępie do powieści napisał: "Oby udało nam się sprawić, że naród pokocha swą architekturę". Tym samym wskazał, że taki jest właśnie jeden z najważniejszych celów książki. Został on spełniony, gdyż w latach 1854-1864 w katedrze przeprowadzono gruntowne prace renowacyjne, zaś samego pisarza nazwano "inicjatorem i prorokiem ochrony dzieł architektury".

Dwie wieże katedry nie są identyczne, taki przywilej przysługiwał tylko arcybiskupstwom, którym Paryż stał się dopiero w 1622 roku. Całą szerokość fasady stanowią trzy portale, z których najszerszy jest środkowy z wyrzeźbioną sceną Sądu Ostatecznego. Zamiast kolumienek, charakterystycznych dla stylu romańskiego, na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone baldachimami.

Katedra Notre Dame słynie także z przepięknych wnętrz, które oświetlane są przez kolorowe witraże uznawane za arcydzieła "sztuki chrześcijańskiej".

Powiązany Artykuł

Płonie słynna katedra Notre Dame w Paryżu. Runęła główna iglica

Północna rozeta, która zdobi lewą stronę katedry, przedstawia centralnie usytuowaną postać Matki Boskiej, w otoczeniu postaci ze Starego Testamentu. Witraże są oryginalne. Południowa rozeta przedstawia postać Jezusa Chrystusa, w asyście panien mądrych i głupich oraz postaci świętych i dwunastu apostołów. Została zaprojektowana przez Jeana de Chelles i Pierre'a de Montreuil. Na przestrzeni wieków niektóre witraże były wielokrotnie uszkodzone. W XIX wieku południowej rozecie przywrócono jej średniowieczny wygląd. Średnica obu dzieł wynosi prawie 13 m.

Bezcenne relikwie

We wnętrzu świątyni znajdują się relikwie Męki Pańskiej, czyli korona cierniowa oraz gwoździe, którymi przybito Chrystusa do krzyża. Korona cierniowa, która została sprowadzona do Francji przez króla Ludwika IX Świętego w 1237 roku, obecnie stanowi jedną z najważniejszych relikwii chrześcijańskich. W katedrze znajduje się także relikwiarz drzewa Krzyża Świętego, który był obecny przy koronacji królów Polski.

Katedra przez wiele lat była centrum wydarzeń historycznych Francji. Spod jej murów w średniowieczu wyruszały wyprawy krzyżowe, we wnętrzu odbył się proces rehabilitacyjny Joanny d’Arc, a kilkaset lat później, w 1804 roku, Napoleon Bonaparte koronował się na cesarza Francuzów. W czasach rewolucji francuskiej (1789-1799) uniknęła zburzenia i przemianowano ją wówczas na "Świątynię Rozumu". Po śmierci Charles'a de Gaulle'a tysiące Francuzów żegnało go w tej świątyni.

Katedra utraciła zadaszenie wież podczas rewolucji francuskiej, sama zaś uniknęła zburzenia dzięki rzekomemu ryzyku uszkodzenia sąsiednich budynków podczas tej operacji, co sugerował pewien niezbyt chętny rewolucji paryski mieszczanin. Dzięki temu zdarzeniu katedra przetrwała do naszych czasów. W okresie rewolucji nosiła nazwę "Świątynia Rozumu".

3 września 2006 roku plac przed katedrą, zaprojektowany przez barona Georges’a Haussmanna w czasach Napoleona III dla podkreślenia świetności zachodniej fasady katedry, noszący dotąd nazwę Place du Parvis Notre-Dame, czyli "plac Kościelny Notre-Dame" poświęcono papieżowi Janowi Pawłowi II, nadając mu nową nazwę Parvis Notre-Dame - place Jean-Paul II, czyli "Dziedziniec Notre-Dame - Plac Jana Pawła II".

Kaplica Matki Boskiej Jasnogórskiej

W skarbcu katedralnym znajduje się relikwiarz drzewa Krzyża Świętego, który był obecny przy koronacji królów Polski od czasów Władysława Jagiełły. Stanowił on część skarbca koronnego, który w 1669 roku wywiózł bezprawnie po abdykacji król Jan II Kazimierz.

W grudniu 2018 roku w świątyni odbyła się inauguracja polskiej kaplicy z ikoną Matki Bożej Częstochowskiej, która jest pierwszą narodową kaplicą w paryskiej katedrze.

"1 grudnia otworzyliśmy w świątyni polską kaplicę z pięknym obrazem Matki Boskiej Jasnogórskiej. Planowalismy wsparcie finansowe kolejnej..." - napisał na Twitterze minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.

Co roku blisko 12 mln turystów odwiedza katedrę Notre Dame, co czyni z niej najczęściej odwiedzany zabytek we Francji.

mr/paw/