"Celem Niemców była eksterminacja polskich elit". Wiceszef Instytutu Pileckiego w wywiadzie dla "Berliner Zeitung"

- O końcu II wojny światowej tradycyjnie opowiada się z perspektywy wielkich mocarstw. Polskie wojska walczące na większości frontów, nie zostały zaproszone na defiladę zwycięstwa w Londynie z powodu zimnej wojny. Również w niemieckim spojrzeniu, w którym koniec wojny - zgodnie ze słynnym określeniem (byłego prezydenta RFN) Richarda von Weizsaeckera - jest postrzegany jako wyzwolenie Niemców spod narodowego socjalizmu, nie było miejsca na dostrzeżenie i uznanie roli Polaków - ubolewa Fałkowski, wyjaśniając, dlaczego powinno się to zmienić.

Powiązany Artykuł

Kapitulacja III Rzeszy - wydarzenie, które zakończyło II wojnę światową

- Oczywiście Holokaust, masowa eksterminacja Żydów dokonana na skalę przemysłową przez III Rzeszę, stał się integralną częścią edukacji politycznej w Niemczech. Ale niewiele osób wie, że połowa z sześciu milionów zamordowanych Żydów była obywatelami polskimi. Brakuje też świadomości o trzech milionach polskich nieżydowskich ofiar, nieodwracalnych stratach w kulturze i zniszczeniu państwa - mówił. 

• Problemy Niemiec z rozliczaniem nazistów. "Było niewiele woli politycznej, żeby ścigać zbrodniarzy"
• "Pamięci mojego ojca". Reportaż poświęcony Józefowi Wittlinowi [POSŁUCHAJ]
• Zmarli dwaj ostatni naziści skazani zaocznie za zbrodnie we Włoszech. Całe życie spędzili na wolności

Nazistowska logika

Wiceszef berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego zastrzega, że nie chodzi mu o licytowanie się, jaki naród poniósł większe straty, tylko o analizę morderczej logiki III Rzeszy.

- Naziści palili polskie książki, ponieważ były świadectwem polskiej kultury. Ofiary posiadały narodowość - polską - z powodu której zamordowano wielu polskich księży, nauczycieli i intelektualistów. Celowa eksterminacja polskiej elity była jednym z głównych celów nazistów, ale los chłopów był równie okrutny. Polacy mieli służyć Niemcom jako niewolnicy - tłumaczy Fałkowski i zadaje pozornie retoryczne pytanie: "Czy II wojna światowa się skończyła?".

Powiązany Artykuł

Koniec wojny nie oznaczał dla nich powrotu do Ojczyzny. Polskie państwo na Obczyźnie

- Konsekwencje wojny wciąż nam towarzyszą. Między innymi nadal nie rozwiązaliśmy problemu grabieży dóbr kultury. (...) Obraz książek palonych na berlińskim Opernplatz w 1933 roku jest bardzo obecny w niemieckiej kulturze pamięci, a gazety często piszą o postkolonialnym dziedzictwie (...). Brakuje jednak dostatecznej świadomości strat wyrządzonych polskiej kulturze, które wciąż nie zostały zrekompensowane. Tym ważniejsze jest, aby o tym pamiętać - apeluje wiceszef IP.

- Wartości, do których odwołują się europejskie demokracje, wynikają między innymi z doświadczeń przemocy w XX wieku. Dlatego nasze demokratyczne instytucje muszą pamiętać i rozumieć logikę różnych przykładów przemocy - uzasadnia.

jbt