80 lat temu w Janowej Dolinie na Wołyniu wymordowano kilkuset Polaków

80 lat temu, w Wielki Piątek, w Janowej Dolinie na Wołyniu wymordowano około 600 Polaków. Według niektórych źródeł, ofiar było nawet 800. Zbrodni dopuściły się oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) przy udziale okolicznych chłopów narodowości ukraińskiej.

2023-04-23, 06:00

80 lat temu w Janowej Dolinie na Wołyniu wymordowano kilkuset Polaków. Foto: Igor Smirnow/KPRP/Twitter/@PrezydentPL

Nocą z 22 na 23 kwietnia oddziały UPA, pod dowództwem Iwana Łytwyńczuka pseudonim "Dubowyj" otoczyły Janową Dolinę. Jeszcze przed atakiem napastnicy odcięli możliwość ucieczki. Zniszczyli most na rzece Horyń i zablokowali tory wiodące do najbliższego miasta Kostopola.

Około północy ukraińskie sotnie otworzyły ogień z broni ręcznej i maszynowej. Oddziały chłopskie podpalały zabudowania, do środka wrzucano granaty. Uciekających zabijano strzałami z broni palnej lub siekierami, a według niektórych przekazów nawet widłami i nożami.

W okrutny sposób banderowcy mordowali dzieci. Część ofiar zbrodni straciła życie w płomieniach zabudowań, niektórzy udusili się dymem i trującymi gazami powstałymi wskutek pożarów. Napastnicy wymordowali też pacjentów i personel miejscowego szpitala. Wcześniej z budynku wyprowadzili osoby narodowości ukraińskiej.

80 lat temu na Wołyniu wymordowano Polaków

W 2019 roku podczas uroczystości upamiętniających ofiary mordu, w Janowej Dolinie przed krzyżem i tablicą upamiętniającymi pomordowanych Polaków wspólnie modlili się katolicy i prawosławni.

REKLAMA

Obecnie Janowa Dolina znajduje się na terytorium Ukrainy pod nazwą Bazaltowe i liczy około 500 mieszkańców. W jej centrum znajduje się pomnik UPA. Według inskrypcji, w dniach 21-22 kwietnia 1943 roku oddział UPA zlikwidował bazę "polsko-niemieckich okupantów Wołynia". W miejscu zbrodni na polskiej ludności, znajduje się krzyż i tablica pamiątkowa z napisem "Dla pamięci spoczywających w tej ziemi od wiosny 1943 roku".

Zbrodnia w Janowej Dolinie była jednym z mordów tzw. Rzezi Wołyńskiej, przeprowadzonej na ludności polskiej przez nacjonalistów ukraińskich od lutego 1943 r. do wiosny 1945 r. W ludobójstwie tym często brała także udział miejscowa ludność ukraińska. Rzeź Wołyńska miała miejsce podczas okupacji terenów II Rzeczypospolitej przez Rzeszę Niemiecką. Nie jest znana dokładna liczba ofiar na Wołyniu. Historycy szacują, że oddziały UPA zamordowały od 50 do 60 tysięcy Polaków. W odwecie zginęło 2-3 tysiące Ukraińców.