Jest wstępne porozumienie z Iranem w sprawie atomu

Posłuchaj

Osiągnięto wstępne porozumienie w sprawie programu atomowego Iranu. Relacja Rafała Motriuka (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Sześć mocarstw osiągnęło z Iranem "historyczne" porozumienie, które - jeśli zostanie w pełni wdrożone - uniemożliwi Iranowi wejście w posiadanie broni nuklearnej i uczyni świat bezpieczniejszym - powiedział prezydent USA Barack Obama.

- Ale nic nie jest uzgodnione, dopóki wszystko nie jest uzgodnione - powiedział Obama, zastrzegając, że negocjatorzy osiągnęli w Lozannie dopiero wstępne, "ramowe" porozumienie ws. irańskiego programu nuklearnego; ma być ono podstawą ostatecznego porozumienia, które powinno zostać sfinalizowane do 30 czerwca.
- To porozumienie nie opiera się tylko na zaufaniu, ale na bezprecedensowej weryfikacji - zapewnił.
Prezydent USA zapowiedział też, że włączy Kongres do procesu prac nad ostatecznym porozumieniem i jeszcze w czwartek będzie rozmawiał o tym z liderami partii politycznych. Dotychczas Kongres, a zwłaszcza Republikanie wyrażali bardzo wiele sceptycyzmu, twierdząc, że USA idą na zbyt dalekie ustępstwa wobec Teheranu i grożąc zaostrzeniem sankcji wobec Iranu.

Sekretarz stanu USA John Kerry skomentował, że strony negocjacji mają "teraz parametry", żeby rozwiązać główne kwestie.

Szefowa unijnej dyplomacji: są kluczowe parametry

Sekretarz stanu USA John Kerry skomentował, że strony negocjacji mają "teraz parametry", żeby rozwiązać główne kwestie.

Podobnie, szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini poinformowała w Lozannie, że przedstawiciele sześciu mocarstw i Iranu uzgodnili "kluczowe parametry" owego ostatecznego porozumienia nuklearnego z Teheranem, które ma zostać zawarte do 30 czerwca. Do tego właśnie czasu przedłużono negocjacje - pisze Reuters.
Mogherini dodała, że irańskie zdolności wzbogacania uranu zostaną ograniczone. Według niej Teheran nie będzie mógł w ośrodku w Fordo wytwarzać rozszczepialnych izotopów, czyli tworzyć bomby atomowej. Sam ośrodek będzie mógł wykorzystywany jedynie na rzecz badań z dziedziny fizyki nuklearnej. Do tej pory wzbogacano tam uran.

O dwie trzecie mniej wirówek do wzbogacania uranu

Wcześniej irańskie media precyzowały, że porozumienie, które ma obowiązywać przez 10 lat, przewiduje, że Teheran będzie dysponował jedynie 6 tys. wirówek do wzbogacania uranu wobec 19 tys. obecnie.

Również wcześniejszych doniesień źródeł zachodnich, przedstawiciele sześciu mocarstw i Iranu uzgodnili w czwartek w Lozannie, że ponad dwie trzecie irańskich zdolności wzbogacania uranu zostaną zawieszone i będą podlegać monitoringowi przez 10 lat. Według tych źródeł, uzgodniono również, że większość zasobów irańskiego wzbogaconego uranu ma zostać rozcieńczona lub wywieziona za granicę.

W zamian za ograniczenie programu, amerykańskie i europejskie sankcje nałożone na Teheran będą stopniowo uchylane, ale dopiero po stwierdzeniu przez MAEA, że Iranu wypełnia wynikające z umowy zobowiązań.

Iran zgodził się też nie budować żadnych nowych obiektów służących wzbogacaniu uranu przez 15 lat, a także przez co najmniej 15 lat nie wzbogacać uranu powyżej poziomu 3,67 proc. W ramach przyszłego porozumienia przez 25 lat mają być prowadzone inspekcje irańskiego łańcucha dostaw uranu.
Prezydent Iranu Hasan Rowhani na Twitterze poinformował, że w Lozannie uzgodniono kluczowe parametry porozumienia nuklearnego, a wypracowywanie ostatecznego układu ma się rozpocząć natychmiast, aby sfinalizować go z końcem czerwca.

PAP/IAR/agkm