2 miliony osób wzięły się za ręce. 27. rocznica Szlaku Bałtyckiego
27 lat temu ludzie utworzyli żywy szlak od Wilna przez Rygę do Tallina. W tej akcji protestacyjnej z 1989 roku, zwanej Szlakiem Bałtyckim, uczestniczyło blisko 700 tys. osób w Estonii, 500 tys. na Łotwie i około 1 mln na Litwie.
2016-08-23, 10:06
Posłuchaj
Rocznica Bałtyckiego Szlaku. Relacja Renaty Widmtan z Wilna (IAR)
Dodaj do playlisty
Akcja połączyła narody Litwy, Łotwy i Estonii w rocznicę podpisania Paktu Ribbentrop-Mołotow. To właśnie 23 sierpnia 1939 roku, podpisano pakt pomiędzy Niemcami i Związkiem Radzieckim, który zdecydował o okupacji krajów bałtyckich.
Szlak Bałtycki liczył 600 km i był wyrazem protestu przeciwko ówczesnej sytuacji politycznej tych krajów, wchodzących w skład Związku Radzieckiego. Mieszkańcy Litwy, Łotwy i Estonii trzymali się za ręce.
"Żywy łańcuch" miał pokazać niezgodę społeczeństw na przynależność tych republik do Związku Radzieckiego. Manifestujący żądali w ten symboliczny sposób unieważnienia dokumentu z 1939 roku, w którym Hitler i Stalin uzgodnili podział stref wpływów w Europie Środkowej.
W wydarzeniu tym aktywnie uczestniczyli też litewscy Polacy. Żywy łańcuch przebiegał przez tereny Wileńszczyzny, gdzie najwięcej zamieszkuje przedstawicieli mniejszości polskiej.
REKLAMA
Przywódcy komunistycznego bloku chcieli uciszyć państwa bałtyckie
W 1989 roku demonstracja wywołała zaniepokojenie przywódców innych państw komunistycznego bloku. Erich Honecker, przywódca NRD, oraz Nicolae Ceaușescu, I sekretarz Rumuńskiej Partii Komunistycznej, deklarowali chęć pomocy w stłumieniu manifestacji. Jednak Michaił Gorbaczow nie skorzystał z tego wsparcia, a w grudniu 1989 roku podpisał deklarację potępiającą tajny protokół paktu Ribbentrop-Mołotow. W 1990 roku Litwa, jako pierwsza republika radziecka, ogłosiła niepodległość. Rok później niezależność Litwy, Łotwy i Estonii została uznana przez wspólnotę międzynarodową. ZSRR oficjalnie upadł w grudniu 1991 roku.
W 2013 roku aleja przy Parlamencie Europejskim została nazwana aleją Szlaku Bałtyckiego. Odsłonięto również tablicę okolicznościową, upamiętniającą "żywy łańcuch" sprzed lat. Uczestnicząca w uroczystości prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė podkreśliła, że szlak jest "unikalnym symbolem jedności, odwagi i dążenia do wolności", a mieszkańcy Litwy, Łotwy i Estonii "pokazali światu, że silna wola może zwyciężyć nawet siłę wojskową”.
Tegoroczne obchody na Litwie rozpoczęła celebracja "sutartines” - ludowych piosenek litewskich i łotewskich, wykonywanych na wiele głosów. W projekcie "Bałtycka sutartine dookoła świata”, wzięli udział wykonawcy z Litwy, Łotwy i Estonii , a także emigranci z krajów bałtyckich mieszkający w Los Angeles, Chicago, Waszyngtonie i Melbourne.
IAR/agkm
REKLAMA
Przykładowe litewskie sutartines
REKLAMA