Cenne dokumenty wywiadu trafiły do państwowych zbiorów
2012-10-04, 14:34
Archiwum Stanisława Jankowskiego "Agatona" - zbiór dokumentów dotyczących m.innymi wywiadu i kontrwywiadu Armii Krajowej - trafiło do Archiwum Akt Nowych.
Dokumentację przekazała archiwom państwowym rodzina. Uroczyste przekazanie archiwaliów Jankowskiego odbyło się w czwartek w Muzeum Powstania Warszawskiego podczas konferencji naukowej "Działalność wywiadowcza i kontrwywiadowcza struktur Polskiego Państwa Podziemnego 1939-1945".
- Mój ojciec w swojej książce "Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie" napisał, że przeżył ciekawie lata 1939-45. Myślę, że powojenne lata ojca też były bardzo ciekawe, a całe życie bardzo pracowite, stąd mieliśmy dużo rzeczy do przekazania - powiedział syn "Agatona" Michał Jankowski, który do Archiwum Akt Nowych przekazał 39 teczek z archiwaliami ojca.
Archiwum "Agatona" - w ocenie historyków i archiwistów - to niezwykle cenny zbiór oryginalnych dokumentów zawierający zarówno materiały dotyczące szkolenia cichociemnych, Oddziału II (wywiad i kontrwywiad) Komendy Głównej Armii Krajowej, jak i odbudowy stolicy Polski po zakończeniu II wojny światowej. Wcześniej do Archiwum Akt Nowych trafiły m.in. dokumenty szefa Wydziału Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Oddziału II KG AK Bernarda Zakrzewskiego ps. "Oskar" i jego żony Haliny Zakrzewskiej ps. "Beda". Na zbiór Zakrzewskich składają się dokumenty dotyczące wywiadu i kontrwywiadu KG AK, materiały dotyczące II Oddziału KG AK, bogata korespondencja oraz relacje i wspomnienia z konspiracji, a także z lat powojennych.
Wybrane dokumenty z archiwum "Agatona" można obejrzeć na stronie internetowej www.stanislawjankowskiagaton.pl
Architekt, powstaniec, cichociemny
Stanisław Jankowski (1911-2002) był architektem-urbanistą, żołnierzem AK, adiutantem gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Wybuch II wojny światowej przerwał jego karierę naukową na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie po ukończeniu studiów w 1938 r. rozpoczął pracę jako asystent. Przedostał się do Francji i Anglii, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Cichociemny skoczek, powstaniec warszawski, jeniec oflagów, w czasie okupacji zajmował się m.in. legalizacją, czyli fałszowaniem dokumentów dla Polskiego Państwa Podziemnego.
Do 1977 r. pracował przy odbudowie i planowaniu Warszawy. Był współtwórcą Trasy W-Z i dzielnicy mieszkaniowej MDM, autorem wielu publikacji o Warszawie oraz książki wspomnieniowej "Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie". Był odznaczony m.in. orderem Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych.