Gawęda dr Bożeny Fabiani o Fra Filippo Lippi (ur. 1406, zm. 8 października 1469) - renesansowym włoskim malarzu doby quattrocenta, działającym głównie we Florencji. Mnichu zakonu karmelitów, nad którym mecenat sprawowali Medyceusze.

Jego dzieła charakteryzowały się spokojem, łagodnym modelunkiem i subtelnym światłem. Postacie są pełne wdzięku elegancji. W tle - architektura lub pejzaż.

W audycjach z cyklu „W stronę sztuki” dr Bożena Fabiani  podejmuje w marcu nowy temat:  mecenat rodziny Medyceuszy.

Medyceusze, początkowo kupcy i bankierzy stali się jednym z najpotężniejszych rodów we Włoszech, jak i w całej Europie - z ich rodu wywodziło się dwóch papieży, a także dwie francuskie królowe: Katarzyna i Maria Medycejska. Rządzili Florencją od XV do XVIII wieku; niewątpliwie najwybitniejszym przedstawicielem Medyceuszy był Wawrzyniec Wspaniały - dyplomata, bankier, ale i wielbiciel sztuki. To przy jego stole jadali Leonardo da Vinci, Botticelli i Michał Anioł. Florencja pod rządami Medyceuszy - Cosmy i Lorenza stała się kolebką humanistycznej nowej myśli, kolebką renesansu - dopiero potem idee renesansu rozprzestrzeniły się po innych włoskich miastach (zwłaszcza Rzymie), przeniknęły do Francji, a dalej innych państw europejskich.

W kolejnych audycjach (od marca do maja) dr Bożena Fabiani  przedstawi ważnych przedstawicieli tego rodu i przypomni sylwetki artystów, którzy korzystali z tego mecenatu.

W marcu:

Audycja 1 -   (1 marca) – O Giovannim  di Bici de Medici (1360-1428), pierwszym wielkim bankierze w tej rodzinie i zleceniodawcy kilku ważnych budowli we Florencji.

Audycje 2 i 3 -  (8 i 15 marca) – O genialnym architekcie Filippo Brunelleschi pozostającym  na usługach Giovanniego di Bici de Medici – twórcy kopuły na katedrze Santa Maria dei Fiori we Florencji

Audycje 4 i 5 – 22 i 29 marca – Poświęcone życiu i działalności Cosmy Medyceusza (1389-1464) – czołowego polityka Florencji i wybitnego mecenasa literatów i artystów, kolekcjonera  rękopisów starożytnych.

Gawęda dr Bożeny Fabiani o Fra Angelico - włoskim artyście, właściwie Guido di Pietro da Mugello (ur. ok. 1387, w pobliżu Florencji – zm. 18 lutego 1455, w Rzymie) – malarzu religijnym wczesnego renesansu, dominikaninie. Papież Jan Paweł II w Roku Świętym 2000 - 18 lutego ogłosił go błogosławionym i świętym patronem malarzy i artystów. Oprócz obrazów temperowych malował także freski i miniatury. Podejmował tylko tematy religijne. Jego grobowiec znajduje się w rzymskiej bazylice Santa Maria sopra Minerva.

Gawęda dr Bożeny Fabiani o Izabelli d'Este, żonie Franciszka II Gonzagi, markiza Mantui, jednej z czołowych postaci włoskiego renesansu, która gościła na swym dworze Leonarda da Vinci.

Gawęda dr Biożeny Fabiani o Kaplicy Medyceuszy we Florencji (Nowa Zakrystia). Mieści się  ona przy kościele San Lorenzo we Florencji we Włoszech. Stanowi formę mauzoleum. Jej pierwszym architektem był Michał Anioł (ukończył ok. 1534), zaś budowę dokończył Giorgio Vasari w roku 1557.

Znajdują się w niej nagrobki Lorenza II di Piero de' Medici (księcia Urbino) wraz z rzeźbami Poranka i Zmierzchu oraz Giuliana di Piero de' Medici z rzeźbami Dnia i Nocy, wykonane przez Michała Anioła. Ich grób jest ozdobiony ornamentem (Madonna z Dzieciątkiem).

Gawęda dr Bożeny Fabiani o obrazie "Dama z łasiczką (gronostajem)" Leonarda da Vinci i Cecylii Gallerani, która pozowała do tego portretu.

Cecylia Gallerani (urodzona 1473 r. - zmarła 1536 r.) - kochanka księcia Ludovico Sforzy, regenta, a od 1494 władcy Mediolanu, matka jego syna o imieniu Cesare. Po małżeństwie księcia z Beatrice D'Este została poślubiona hrabiemu Bergamini, z którym miała dwoje dzieci.

Cecylia była kobietą bardzo wykształconą, obracała się wśród elity intelektualnej Mediolanu, prowadziła dysputy filozoficzne, biegle władała łaciną i starożytną greką, tworzyła poezję i uważana była za jedną z najwybitniejszych włoskich poetek tego okresu. Znana jest jednak głównie jako Dama z gronostajem, sportretowana przez Leonarda da Vinci.

Toskańska Siena to według Zbigniewa Herberta – autora pięknego eseju o tym mieście, zamieszczonego w tomie Barbarzyńca w ogrodzie – najbardziej średniowieczne z włoskich miast, choć opanowane już przez ducha Trecenta.

Ze Sieną związani są tacy twórcy jak Duccio, Simone Martini, Ambrogio Lorenzetti.

Na gawędę dr Bożeny Fabiani o Sienie zaprasza Ewa Prządka.