1 lutego 1556 roku Bona Sforza opuściła Kraków, udając się do swego księstwa Bari. Wywiozła z Polski ogromny majątek. Dlaczego postanowiła uciec z Polski? Historycy zwracają uwagę m.in. na jej konflikt z synem Zygmuntem Augustem, ostatnim królem Polski z dynastii Jagiellonów.

– U schyłku życia Bony to już nienawiść – powiedział Kamil Janicki. – Zygmunt August nie ma dla matki żadnej litości. Jest przekonany, że zabiła mu dwie żony i że dybie na życie trzeciej. Takie sugestie padają w jego korespondencji z Radziwiłłami – opowiadał historyk.

Zygmunt August miał też zlecać napady na transporty złota, które Bona zaczęła wysyłać do Włoch. – To już nie relacja rodzinna, to de facto wojna domowa – stwierdził Kamil Janicki. Zdaniem dra Marka Janickiego to jednak przejaskrawiona ocena, choć z pewnością histeryczny charakter królowej sprzyjał konfliktom.

Hanna Maria Giza podczas rozmowy z drem Markiem Janickim; fot. Grzegorz Śledź/PR2

***

Tytuł audycji: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego

Prowadzenie: Hanna Maria Giza

Goście: dr Marek Janicki (historyk) i Kamil Janicki (historyk, autor książki "Damy złotego wieku")

Data emisji: 31.01.2015

Godzina emisji: 16.00

mc/pg

Jego opublikowana właśnie książka "Święte szaleństwo" to krytyczna analiza fenomenu rewolucji, które w latach 1776-1871 zmieniły oblicze świata.

- Główną zarazą nowoczesności są inteligenci, którzy najpierw ośmieszyli chrześcijaństwo, by potem zastąpić je nową, absurdalną religią: kultem człowieka - wyjaśniał Adam Zamoyski. Na potwierdzenie przytoczył opisy bałwochwalczego kultu bohaterów Rewolucji Francuskiej. A powszechną w Europie fascynację Wielką Rewolucją tłumaczył zaślepieniem, które dziś możemy obserwować u europejskich zwolenników... Państwa Islamskiego.

Zdaniem historyka główne plony tego "świętego szaleństwa" to okrutne zbrodnie, ale też - zabawne nieraz - absurdy: Haitańczycy próbujący wyzwolić Grecję, komendant Bastylii starający się bezskutecznie wpuścić rewolucjonistów do budynku, czy fałszowana naprędce literatura narodowa.

***

Tytuł audycji: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego

Prowadzenie: Hanna Maria Giza

Goście: Adam Zamoyski (historyk, publicysta)

Data emisji: 21.03.2015

Godzina emisji: 16.00

mm/ag

Zgromadzona na pierwszej wolnej elekcji (w roku 1573, we wsi Kamion pod Warszawą) szlachta wybrała Francuza. Jak opowiadali w Dwójce historycy, delegaci poszczególnych kandydatów do końca zabiegali o głosy. Nie stroniono również od kampanii negatywnej.

W przypadku Henryka Walezego, ostatecznie zwycięzcy, antyfrancuski sztab podkreślał m.in. jego negatywną rolę w wypadkach Nocy św. Bartłomieja. Obok słowa pisanego używano do propagandowych celów również karykatur.

Jakie były okoliczności wyboru francuskiego księcia na władcę Rzeczypospolitej? Czy wynik szlacheckiego głosowania byłby inny, gdyby wszyscy mieli świadomość "nieobyczajnych zachowań", w których ponoć lubował się Henryk? I dlaczego rok później doszło do kuriozalnej ucieczki króla Walezego do Francji?

***

Tytuł audycji: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego

Prowadzi: Hanna Maria Giza

Goście: prof. Janusz Tazbir i prof. Maciej Serwański

Data emisji: 16.05.2015

Godzina emisji: 16.00

jp/mg