- Było dla mnie oczywiste, że tę opowieść trzeba zacząć od pokazania niezdecydowania i wątpliwości tuż przed. Ważne, by powiedzieć, że ludzie, którzy byli świadkami tego wszystkiego w roku 1903 czy 1905, marzyli o niepodległości, ale nie mieli pojęcia, jak to mogłoby się stać - tłumaczył dr Piotr Rypson. Jak podkreślał, zależało mu na tym, by odejść od uproszczonego, stereotypowego obrazu odzyskania niepodległości "przez pędzących przez ziemie polskie ułanów".

Nie bez powodu zatem narracja wystawy zaczyna się od Wyspiańskiego i Wajdy ("ten krąg taneczny, zarówno taniec chocholi, jak i młynkowanie ludzi w weselnej izbie, wydało się ważną figurą") czy od obrazów Malczewskiego ("dysponował bogatym arsenałem środków, by mówić o rzeczach istotnych dla polskich marzeń, polskiej tożsamości, ale i polskiej niemocy").

Jak daleko powinniśmy się cofnąć, by zrozumieć, czym był rok 1918? Jaką tezę związaną z odzyskaniem niepodległości sformułował Józef Piłsudski jeszcze przed wybuchem Wielkiej Wojny? Zapraszamy do wysłuchania audycji, w której również nagrania z archiwum Polskiego Radia związane z 1918 rokiem.

Wystawę "Krzycząc Polska! Niepodległa 1918" można w Muzeum Narodowym w Warszawie oglądać do 17 marca 2019.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Przygotowała: Aleksandra Łapkiewicz

Goście: dr Piotr Rypson (kurator wystawy "Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918"), prof. Rafał Habielski (historyk)

Data emisji: 12.11.2018

Godzina emsji: 22.00

jp/bch