W świecie książek Marek Bieńczyk ożywia zmarłych

Seria ta nawiązuje do słynnej Biblioteki Romantycznej, której pomysłodawczynią i wieloletnią redaktorką była prof. Maria Janion. Na ów pierwszy romantyczny zbiór złożyły się książki o podróżach, miłości, gawędzie czy szaleństwie. W nowej edycji ukazały się do tej pory tomy "Edukacja nie-sentymentalna" Izabeli Jarosińskiej, "Pogoda w czasach romantyków" prof. Marty Zielińskiej (redaktorki całości), "Magnetyzm" Katarzyny Czeczot, "Romantycy i technika" Wojciecha Tomasika, "Katastrofy i wypadki w czasach romantyzmu" Marka Bieńczyka oraz "Romantyczne metafory pamięci" Grzegorza Marca.

Pierwsza seria, jak podkreślali zgromadzeni w studiu autorzy tych książek, skupiała się przede wszystkim na tym, co duchowe i symboliczne. - To, co było w przypisach, zostało wykropkowane, stało to się tematem nowej serii – mówiła dr Katarzyna Czeczot.

W nagraniu audycji m.in. o związkach "Nowej Biblioteki Romantycznej" ze współczesnością, o posthumanistyce czy o romantycznej medycynie.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadzi: Dorota Gacek

Goście: dr Katarzyna Czeczot, prof. Marek Bieńczyk, prof. Wojciech Tomasik i dr Grzegorz Marzec (literaturoznawcy)

Data emisji: 4.03.2018

Godzina emisji: 20.00

jp/bch

400 wierszy, czyli Herbert w Dwójce

"Jesteś mi potrzebny do życia", pisał w liście do Józefa Czapskiego Zbigniew Herbert. Z kolei malarz, wspominając spotkanie z poetą i jego żoną Katarzyną w Berlinie, tak odpowiadał w liście przyjacielowi: "Byłem u Was i z Wami szczęśliwy".

92 listy pisane przez obu przyjaciół, a także przez żonę poety i siostrę Józefa Czapskiego - Marię, przeczytać możemy w książce wydanej właśnie przez Fundację Zeszytów Literackich. To świadectwo niezwykłej więzi łączącej poetę i malarza od chwili, gdy się poznają w 1958 roku. Wtedy Zbigniew Herbert przyjeżdża po raz pierwszy do Francji dzięki stypendium Związku Literatów Polskich. Od tego czasu przez wiele lat piszą do siebie listy i spotykają się, gdy tylko to jest możliwe. Rozmawiają w tej korespondencji o malarstwie i poezji, o wierszach Herberta, które są Czapskiemu najbliższe, także o wierze, o sytuacji politycznej w Polsce, sensie emigracji, również żartują. Herbert tytułuje Czapskiego "Panie Majorze" i podpisuje list "Herbert, st. strzelec (w cywilu modelka)".

Józef Czapski. Serwis specjalny Polskiego Radia

Są w tych listach sprawy dla obu najważniejsze. Czapski w jednym z listów do Herberta wyznaje: "To, co piszesz w liście, właściwie do tego stopnia jest mi bliskie, że mam wrażenie, że myśli mam zupełnie te same, tylko nie umiem ich jak ty wyrazić. Właściwie jest to nieustannie ten sam temat tego okrucieństwa losu, na które nie ma wytłumaczenia i trzeba je przyjąć jako jedną z tajemnic, które przyjąć można tylko w innej skali i w innym wymiarze przeżycia".

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadzi: Dorota Gacek

Goście: Katarzyna Herbert, Adam Zagajewski, Emilia Olechnowicz, Jan Strzałka, Mikołaj Nowak-Rogoziński

Data emisji: 11.03.2018

Godzina emisji: 20.00

jp/pg

Poezja bólu. Olśniewająco mroczny Aleksander Wat

- Przedmiotowość czy też materialność tego świata - mówił gość Dwójki - jest prowincjonalna, związana z naturą, z polskim pejzażem. Natomiast jego emocjonalność wiąże się z szeptem, magią, lękiem.

Prof. Zieniewicz przypomniał o charakterystycznym dla Czechowicza pisaniu "ściszonym głosem". – On nie mówi normalnie, tylko w sposób magicznym, kropluje słowa. Albo żeby odgonić myśl o śmierci, albo dać wyraz jakiemuś mistycznemu zjednoczeniu z pejzażem. Nikt tak nie pisał w poezji polskiej, takim półsennym szeptem, który przypomina modlitwę - podkreślił badacz.

Józef Czechowicz to jednak nie tylko poeta. Dzięki zebranym w dziewięciu tomach "Pismom zebranym", które ukazały się nakładem UMCS pięć lat temu, możemy poznać jego prozę, dramaty, słuchowiska, scenariusze filmowe, prace psychologiczno-filozoficzne czy prace translatorskie.

Był pierwszym tłumaczem poezji Eliota i Blake'a, przekładał fragmenty "Ulissesa" Joyce'a, czytał "Finnegans Wake". O tych rozległych zainteresowaniach, o "Czechowiczu eksplodującym" również mówili goście audycji.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Przygotowały: Anna Lisiecka i Kinga Michalska

Goście: dr Jarosław Cymerman, dr Aleksander Wójtowicz (literaturoznawcy, UMSC), prof. Andrzej Zieniewicz (literaturoznawca, UW), Piotr Matywiecki (eseista i poeta), Włodek Pawlik (kompozytor, pianista jazzowy)

Data emisji: 18.03.2018

Godzina emisji: 20.00

jp/bch